Năm nay, nhiều địa phương tiếp tục áp dụng quy định cộng điểm ưu tiên vào lớp 10 cho con của người hoạt động cách mạng trước ngày 1/1/1945 đến ngày Tổng khởi nghĩa tháng Tám năm 1945.
Quy định này nhận được không ít ý kiến trái chiều. Trong đó, không ít người cho rằng, chính sách này đã lỗi thời nên không còn phù hợp với thực tiễn.
Điểm ưu tiên được hiểu là mức điểm mà Nhà nước ưu ái dành cho học sinh thuộc những trường hợp đặc biệt. Có thêm điểm ưu tiên, các em sẽ gia tăng cơ hội học tập; trên hết là bảo đảm công bằng trong giáo dục.
Lâu nay, cộng điểm ưu tiên được coi như chính sách nhân văn, tạo hiệu ứng tích cực trong xã hội và nhận được sự đồng tình của dư luận. Với ý nghĩa lớn lao, chính sách này được duy trì, thực hiện trong nhiều năm nay và hầu hết tỉnh, thành phố trên cả nước đều áp dụng trong tuyển sinh vào lớp 10 trường THPT công lập.
Không thể phủ nhận, cộng điểm ưu tiên là chủ trương, chính sách đúng đắn và cần thiết nhằm bảo đảm công bằng cho các thí sinh ở vùng mà điều kiện học tập và đời sống còn khó khăn. Vấn đề đặt ra là làm sao để chính sách nhân văn phát huy hiệu lực, hiệu quả và trở thành “bệ phóng” cho học sinh, sinh viên trong học tập cũng như lập thân, lập nghiệp sau này.
Trở lại câu chuyện cộng điểm ưu tiên vào lớp 10 năm học 2023 – 2024, nhiều địa phương quy định, một trong những đối tượng được áp dụng chính sách cộng điểm ưu tiên là con của người hoạt động cách mạng từ ngày 1/1/1945 đến ngày Tổng khởi nghĩa tháng Tám năm 1945. Chúng ta có thể cảm nhận được ý nghĩa sâu xa của chính sách nhân văn này. Và ai cũng hiểu chính sách được ban hành nhằm không bỏ sót một đối tượng nào trong khả năng có thể áp dụng, trên hết không để ai bị bỏ lại phía sau.
Tuy nhiên, nhiều ý kiến cho rằng, quy định này thiếu thực tế và có phần máy móc hoàn toàn có lý bởi người hoạt động cách mạng trước năm 1945 đến nay đã gần 100 tuổi; trong khi học sinh thi tuyển vào lớp 10 năm học 2023 - 2024 khoảng 15 tuổi.
Cũng cần nhìn nhận, mọi chủ trương, chính sách đều xuất phát từ cuộc sống; nên chính sách cần bám sát thực tiễn để bảo đảm phù hợp với thực tế. Trước khi ban hành, cần nghiên cứu, rà soát và đánh giá tác động, tránh để trở thành chủ đề đàm tiếu sau khi ban hành, làm ảnh hưởng đến giá trị nhân văn của chính sách.
Cộng điểm ưu tiên vẫn được xác định là chính sách không thể bỏ trong năm nay cũng như vài năm tới. Lẽ tất nhiên, không có gì là bất biến nên đối tượng, chế độ, mức độ ưu tiên có thể thay đổi nếu thấy chưa phù hợp với thực tiễn khách quan.
Đơn cử như, đối tượng là con của người hoạt động cách mạng từ ngày 1/1/1945 đến ngày Tổng khởi nghĩa tháng Tám năm 1945, các địa phương cần nghiên cứu, điều tra, rà soát lại một cách tổng thể. Trên cơ sở đó, kỳ tuyển sinh lớp 10 năm học 2024 - 2025, tỉnh/thành có thể điều chỉnh, sửa đổi, bổ sung các đối tượng được cộng điểm ưu tiên một cách hợp lý, phù hợp thực tế hơn.