Mở lớp xoá mù chữ
Công tác xóa mù chữ ở xã Huổi Một, tỉnh Sơn La, nơi có đông đồng bào dân tộc thiểu số sinh sống đã đạt được những kết quả đáng ghi nhận, nhất là đối với công tác xóa mù chữ cho người lớn và phổ cập giáo dục tiểu học. Tuy nhiên, xã vẫn còn những thách thức bởi nguy cơ tái mù chữ cao do điều kiện kinh tế - xã hội, địa hình khó khăn. Xã Huội Một đang tiếp tục đổi mới, lồng ghép chương trình phổ cập giáo dục với xóa mù chữ, nâng cao dân trí, gắn với xóa đói giảm nghèo, phát triển kinh tế - xã hội. Cùng với đó, xã đặc biệt chú trọng dạy chữ đi đôi với dạy nghề, hướng tới mục tiêu "Bình dân học vụ" hiện đại, bao gồm cả kỹ năng số.
Thời gian qua, Trường PTDT bán trú Tiểu học Huổi Một, xã Huổi Một là nơi tổ chức giảng dạy xoá mù chữ cho các học viên nữ từ 15 - 30 tuổi đến từ các bản: Kéo, Nà Hạ, Cánh Kiến. Nhà trường đã tổ chức hơn 30 lớp học xoá mù chữ tính từ năm 2017 – 2024. Khi tham gia lớp học, đa số các học viên đều chăm chú nghe giáo viên giảng bài, để cố gắng biết đọc, biết viết, biết tính toán phép cộng, trừ, nhân, chia.
Chị Vì Thị Hậu (SN 1990), bản Cánh Kiến chia sẻ: “Trước đây, gia đình khó khăn, 4 anh chị em nhà tôi không ai được đến lớp, nên đều không biết chữ. Bởi thế, khi làm các giấy tờ, tôi đều phải điểm chỉ. Muốn đi học làm giấy phép lái xe để phục vụ nhu cầu đi lại nhưng vì không biết chữ, nên muốn ra ngoài trung tâm huyện Sông Mã (cũ), đều phải nhờ đến chồng. Đến lớp học được một tuần, tôi đã có thể đọc và viết được. Tôi sẽ cố gắng học viết và đọc lưu loát, để phấn đấu thi được giấy phép lái xe, phục vụ nhu cầu đi lại”.
Còn chị Lò Thị Iêng, bản Kéo, trước đây do tư tưởng trọng nam, khinh nữ, ở trong bản con gái ít được bố mẹ cho đến lớp học chữ, chính vì thế chị cũng nằm trong số người không biết đọc biết viết. Sau khi lập gia đình, chị khá khó khăn trong việc làm thủ tục giấy tờ, đi bán ngô, bán sắn chị cũng không biết tính toán, mọi việc đều phải nhờ đến chồng lo toan. Khi có thông báo của Chi hội Phụ nữ bản về việc đăng ký học lớp xóa mù chữ, chị đã đăng ký đi học ngay.
“Qua lớp học xóa mù chữ này, bây giờ thì tôi đã viết được chữ, làm phép tính toán cộng trừ, nhân chia. Tôi vui nhất là đã biết viết chữ, viết được họ tên của mình. Từ nay, không còn phải phiền đến chồng ký tên và đọc chữ hộ nữa rồi”, chị Iêng thổ lộ.
Đạt chuẩn xóa mù chữ mức độ 2
Thầy giáo Lê Văn Giới, là người được phân công trực tiếp giảng dạy lớp xóa mù tại bản Kéo, Nà Hạ, Cánh Kiến. Thầy Giới cho biết: Khi lên lớp hướng dẫn các chị em phụ nữ bảng chữ cái, tôi thấy các học viên đều chăm chỉ, đến lớp học từ rất sớm. Tiếng trống hết tiết, nhưng các học viên đều không ra ngoài, mà ngồi lại để trao đổi bài với nhau. Nhiều học viên chỉ đi học 2 - 3 buổi đã nhận biết được hết mặt bảng chữ cái, ghép được âm vần.
Theo thầy Giới, lớp học xóa mù chữ dạy trình độ lớp 1,2,3. Lớp học này được khai giảng từ tháng 9/2017 với 23 học viên. Đến bây giờ, các học viên đều nghe, đọc và viết thành thạo. Chúng tôi bố trí lịch học phù hợp, thời gian nông nhàn sẽ học vào ban ngày, còn khi vào vụ thì chuyển sang học tối.
Ông Lương Văn Định, Chủ tịch UBND xã Huổi Một cho biết: Từ lúc chưa triển khai chính quyền 2 cấp, Phòng GD&ĐT huyện (đơn vị hành chính cũ) cũng đã phối hợp với Hội Liên hiệp phụ nữ rà soát danh sách phụ nữ, trẻ em gái đăng ký học lớp xóa mù chữ trên địa bàn huyện, trong đó có xã Huổi Một. Đồng thời, chỉ đạo các trường tiểu học phân công cán bộ, giáo viên dạy lớp xóa mù chữ; hỗ trợ đối với những người học và những người tham gia dạy xóa mù chữ, cung cấp tài liệu tuyên truyền về công tác chống mù chữ. Hiện nay, trên địa bàn xã có đã đạt chuẩn xóa mù chữ mức độ 2.
Theo ông Định, để làm tốt công tác xóa mù chữ, xã đã vận động người dân, đặc biệt là phụ nữ dân tộc thiểu số, ra lớp học xóa mù chữ, coi việc học là "nhu cầu thiết yếu", "chống giặc dốt" như Bác Hồ đã dạy. Đồng thời, phối hợp với các cán bộ bản, già làng uy tín, trưởng bản gương mẫu, vận động và giúp đỡ người chưa biết chữ đến lớp học chữ, học viết. Nhờ đó, mà công tác xoá mù chữ đạt kết quả tích cực.
Theo báo cáo của phòng GD&ĐT huyện Sông Mã (cũ) năm 2024, phòng đã phối hợp mở 30 lớp xóa mù chữ và 6 lớp giáo dục tiếp tục sau khi biết chữ cho hơn 2.500 học viên tại xã Chiềng Phung, Yên Hưng, Nặm Mằn, Đứa Mòn, Bó Sinh, Huổi Một, Pú Pẩu, Nà Nghịu, Chiềng Sơ, độ tuổi từ 15 - 60 tuổi. Qua đánh giá, đến nay, 19 xã, thị trấn của huyện cũ đã đạt chuẩn xóa mù chữ mức độ 2.
Ngoài bố trí kinh phí theo chính sách của tỉnh Sơn La hỗ trợ phổ cập giáo dục mầm non 5 tuổi, xóa mù chữ và chống tái mù chữ; duy trì kết quả phổ cập giáo dục tiểu học, thực hiện phổ cập giáo dục trung học cơ sở đúng độ tuổi trên địa bàn; Chính sách hỗ trợ cho phụ nữ học chương trình xóa mù chữ và giáo dục tiếp tục sau khi biết chữ, xã Huổi Một còn huy động thêm nguồn lực từ các tổ chức, cá nhân, cộng đồng để triển khai công tác xóa mù chữ.
Ông Lương Văn Định cho biết thêm: Để thực hiện tốt công tác xóa mù chữ, thời gian tới, xã sẽ tiếp tục đẩy mạnh công tác xã hội hóa giáo dục; tăng cường đầu tư ngân sách cho công tác phổ cập giáo dục, xóa mù chữ. Đồng thời, có chính sách thu hút giáo viên tại các vùng khó khăn, vùng sâu, vùng xa, vùng biên giới... góp phần nâng cao chất lượng giáo dục, thu hẹp khoảng cách về mặt bằng dân trí giữa các vùng, góp phần vào công tác xoá đói giảm nghèo và phát triển kinh tế xã hội tại địa phương.
