Vùng Đồng bằng sông Hồng và Bắc Trung bộ: Nhiều đột phá xây dựng nông thôn mới

Ngày 17/8 tại TP Vinh (Nghệ An), Ban Chỉ đạo Trung ương các chương trình mục tiêu Quốc gia tổ chức Hội nghị tổng kết Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới vùng Đồng bằng sông Hồng (ĐBSH) và Bắc Trung Bộ (BTB) giai đoạn 2010 – 2020, định hướng xây dựng nông thôn mới giai đoạn sau năm 2020. 

Dự và chỉ đạo hội nghị có Phó Thủ tướng Chính phủ Vương Đình Huệ; Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Nguyễn Xuân Cường; lãnh đạo các ban, bộ, ngành Trung ương, các tỉnh, thành phố cùng gần 600 đại biểu đến từ Thủ đô Hà Nội và 16 tỉnh, thành phố vùng đồng bằng sông Hồng và Bắc Trung Bộ.

Thành tựu từ vùng “đặc trưng, đặc thù, đặc biệt”

Phát biểu khai mạc hội nghị, Bộ trưởng Bộ NN&PTNT Nguyễn Xuân Cường khẳng định: Sau 10 năm thực hiện Chương trình Mục tiêu Quốc gia về xây dựng nông thôn mới, vùng ĐBSH và BTB đã đạt và vượt mục tiêu đề ra, nhiều nội dung đi vào chiều sâu, hướng tới sự bền vững.

Đây cũng là vùng hội tụ những điểm sáng nhất về xây dựng NTM của cả nước trong những năm qua. 

Bộ trưởng Bộ NN&PTNT Nguyễn Xuân Cường nhấn mạnh: Khu vực ĐBSH và BTB là vùng rất đặc biệt, rất đặc trưng và rất đặc thù. Toàn vùng có 11 tỉnh đại diện cho vùng đồng bằng, 6 tỉnh Bắc Trung bộ, có khu vực miền núi. Toàn vùng cũng có tỉnh rộng nhất, nhỏ nhất toàn quốc, có thủ đô Hà Nội.

Các tỉnh, thành đã linh hoạt, sáng tạo đưa ra nhiều cơ chế, chính sách để áp dụng cho thực tế mỗi địa phương. Đặc biệt, vùng Bắc Trung bộ có xuất phát điểm khó khăn nhưng đã có nhiều sáng kiến cho nông thôn mới, điển hình là phong trào xây dựng khu vườn mẫu ở Hà Tĩnh, chủ trương xây dựng nông thôn mới thôn, bản ở Nghệ An.

Tại hội nghị, các đại biểu đã nhìn lại 10 năm thực hiện Chương trình mục tiêu Quốc gia Xây dựng nông thôn mới vùng ĐBSH và BTB. Đồng thời nghe đề xuất định hướng và giải pháp tập trung thực hiện giai đoạn sau năm 2020; báo cáo kết quả nghiên cứu, khảo sát về thực tiễn xây dựng nông thôn mới toàn vùng và kiến nghị một số định hướng sau năm 2020.

Tính đến thời điểm hiện tại, toàn vùng đã có 41 đơn vị cấp huyện thuộc 13 tỉnh, thành phố được Thủ tướng Chính phủ công nhận hoàn thành nhiệm vụ xây dựng nông thôn mới, chiếm 48,8% số đơn vị cấp huyện của các nước đạt chuẩn hoàn thành nhiệm vụ xây dựng nông thôn mới.

Trong vùng đã có 12/17 tỉnh, thành phố ban hành tiêu chí xã đạt chuẩn nông thôn mới nâng cao; 9/17 tỉnh, thành phố ban hành tiêu chí xã nông thôn mới kiểu mẫu. Nhiều tỉnh, thành phố trong vùng đã ban hành tiêu chí khu dân cư nông thôn mới kiểu mẫu.

Đến hết tháng 7/2019, vùng ĐBSH và BTB đã có 2.402/3.474 xã (69,1%) được công nhận đạt chuẩn nông thôn mới, tăng 48% so với cuối năm 2015, là mức tăng trưởng cao nhất trong cả nước), cao hơn nhiều so với mức đạt chuẩn của cả nước (50,26%). Từ đầu năm 2018, cả vùng không còn xã dưới 5 tiêu chí.

Bình quân số tiêu chí/xã của cả vùng đạt 17,4 tiêu chí (tăng 11,5 tiêu chí so với năm 2011 và tăng 2,4 tiêu chí so với năm 2015), cao hơn mức trung bình cả nước là 15,26 tiêu chí/xã.

Tại hội nghị, các đại biểu đại diện Bộ, ngành, tỉnh, thành cũng đã có phát biểu tham luận chia sẻ những kinh nghiệm, kiến nghị trong quá trình xây dựng nông thôn mới giai đoạn sau năm 2020.

Xây dựng NTM hợp lòng dân, không quá sức dân

Kết luận hội nghị, Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ ghi nhận và biểu dương thành tựu xây dựng NTM vùng ĐBSH và BTB đạt được trong 10 năm qua. Phó Thủ tướng đánh giá đây là vùng hội tụ những điểm sáng nhất, những sáng tạo đột phá nhất, những cách làm hiệu quả nhất về xây dựng nông thôn mới của cả nước trong những năm qua, là nơi khởi nguồn cho việc đề xuất Thủ tướng Chính phủ ban hành các cơ chế, chính sách mới đã và đang triển khai rất hiệu quả.

Qua hội nghị tổng kết vùng, Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ đề nghị từng địa phương trong vùng rà soát lại, so sánh với kết quả tổng kết toàn vùng, của các tỉnh, huyện, xã khác. Nhằm phát huy kết quả làm được, khắc phục những hạn chế, khó khăn, chỉ đạo triển khai thực hiện để đạt những mục tiêu cao hơn.

Đặc biệt, các tỉnh vùng Đồng bằng sông Hồng và Bắc Trung Bộ cần phải tiếp tục phát huy vai trò đầu tàu của cả nước, không ngừng đổi mới, đưa ra nhiều sáng kiến, cách làm hay để phổ biến, nhân rộng. Nhưng phải trên tinh thần tự nguyện, hợp lòng dân, không huy động quá sức dân; đồng thời đề xuất các cơ chế khác để huy động nguồn lực xây dựng nông thôn mới.

Phó Thủ tướng lưu ý các địa phương tiếp tục hoàn thiện, duy tu, bảo dưỡng cơ sở hạ tầng thiết yếu phục vụ phát triển sản xuất và sinh hoạt của người dân trên địa bàn nông thôn. Bên cạnh đó, một số tỉnh có chủ trương, các xã sau khi đã đạt chuẩn NTM được chỉ đạo xây dựng xã NTM kiểu mẫu với các tiêu chí nâng cao. Các xã đã tiếp tục giữ vững các tiêu chí hiện có, hoàn thiện nâng cao các tiêu chí còn yếu.

Đồng thời tiếp tục rà soát, khắc phục các khó khăn, khai thác tiềm năng, lợi thế, triển khai đồng bộ các giải pháp phát triển sản xuất gắn với tái cơ cấu nông nghiệp, chuyển dịch cơ cấu kinh tế nông thôn, tăng thu nhập, giải quyết thêm nhiều việc làm tại địa phương, góp phần nâng cao đời sống vật chất, tinh thần cho người dân, địa phương phát triển, phấn đấu sớm đạt chuẩn NTM nâng cao và NTM kiểu mẫu.

Phó Thủ tướng nhấn mạnh, các địa phương cần tiếp tục làm tốt công tác tuyên truyền với tinh thần: Xây dựng nông thôn mới có điểm khởi đầu, nhưng không có điểm kết thúc, tránh tư tưởng thỏa mãn, tự bằng lòng, nhất là ở những xã, những huyện đã được công nhận đạt chuẩn nông thôn mới có thể dẫn đến sao nhãng công việc.

Phó Thủ tướng cũng bày tỏ đồng tình với mục tiêu, nhiệm vụ và giải pháp thực hiện Chương trình MTQG xây dựng nông thôn mới của các địa phương vùng Đồng bằng sông Hồng và Bắc Trung Bộ giai đoạn sau năm 2020. Đề nghị Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tiếp tục chủ trì, phối hợp với các Bộ, cơ quan liên quan tiếp thu ý kiến của các đại biểu nhằm làm rõ nội dung để đưa vào định hướng Chương trình xây dựng nông thôn mới cả nước giai đoạn 2021 – 2030.