Con đường nhỏ dẫn vào số nhà 37, ngách 29/70, phố Khương Hạ (quận Thanh Xuân, Hà Nội) - nơi ngọn lửa hung tàn cướp đi sinh mạng của 56 người dân, ngày mưa càng thêm ảm đạm, bi thương. Lửa đã tắt nhưng nỗi đau vẫn hằn sâu trong từng ánh mắt thân nhân của các nạn nhân.

Đối mặt tử thần

Trưa 14/9, chúng tôi đến khu chung cư mini - nơi xảy ra thảm họa trên phố Khương Hạ, nhiều người vẫn chưa hết bàng hoàng lầm lụi nhìn về phía tòa nhà như mong chờ xuất hiện những hình bóng quen thuộc. Ai nấy đều cố giấu đi những giọt nước mắt ngậm ngùi, tiếc thương cho các nạn nhân xấu số, nhất là những cháu học sinh vừa hân hoan đến trường khai giảng mới hôm nào.

Kể lại câu chuyện đau lòng xảy ra vào đêm 12 rạng sáng 13/9 vừa qua, chị Thanh Hằng sinh sống tại ngách 29/70 phố Khương Hạ không ngăn được giọt nước mắt lăn dài trên má. “Chứng kiến vụ cháy từ lúc diễn ra đến 4h sáng tôi mới về. Thấy người dân trong tòa nhà kêu cứu tôi không giúp được gì chỉ biết kêu to động viên: Mọi người cố lên, cứu hộ đang lên cứu mọi người rồi...”, chị Hằng nhớ lại.

Chị Hằng nói thật khó để diễn tả được bằng lời những cảm xúc khi chứng kiến các nạn nhân được cứu ra khỏi đám cháy. “Dù không biết sức khỏe họ thế nào, chúng tôi nhanh chóng lấy chăn cho mọi người đắp, để giữ nhiệt... Sau vụ cháy, hình ảnh cậu bé khoảng 5 tuổi và cháu gái tầm 6 tuổi được cứu ra mặt trắng bệch vì hoảng loạn vẫn khắc vào tâm trí tôi...”, chị Thanh Hằng chia sẻ.

Còn anh Đỗ Hoài Sơn - người dân sống trong ngách 29/70 Khương Hạ nhớ lại, lúc được biết có hỏa hoạn, người dân có mặt ngay để cùng lực lượng chức năng khống chế đám cháy và cứu người bị thương. “Nghe những tiếng kêu cứu, chứng kiến lực lượng chức năng làm nhiệm vụ, từng nạn nhân được đưa ra khỏi đám cháy... tôi thật sự trải qua nhiều cung bậc cảm xúc: Lo lắng, bồn chồn và đau xót, đặc biệt khi nạn nhân là các cháu nhỏ, học sinh”, anh Sơn bày tỏ.

Ông Trần Thế Cương, Giám đốc Sở GD&ĐT Hà Nội chia sẻ, đây là sự việc rất đau lòng. Có tới 30 học sinh, giáo viên là nạn nhân của vụ cháy. Nhiều cháu bị thương vẫn đang được điều trị tại các bệnh viện.

Từ hôm 13/9, đại diện Sở GD&ĐT đã đến thăm hỏi, động viên các học sinh, gia đình bị nạn, đồng thời yêu cầu Phòng GD&ĐT quận Thanh Xuân, các trường học thăm hỏi, động viên, chia sẻ, hỗ trợ các gia đình học sinh, giáo viên.

Với những trường hợp học sinh đã mất, Sở đã giao Công đoàn ngành và chỉ đạo Phòng GD&ĐT quận Thanh Xuân, các đơn vị có liên quan thăm hỏi, lo hậu sự cùng gia đình.

Với những học sinh đang điều trị tại bệnh viện và giáo viên bị thương, Sở và các đơn vị liên quan thăm hỏi, động viên, hỗ trợ kịp thời. Với những trường hợp học sinh bị thương nhẹ, có thể bị ảnh hưởng tâm lý, Sở cũng chỉ đạo các trường phân công giáo viên hỗ trợ, kèm cặp.

Hôm nay khai giảng không có em

Chia sẻ trên trang Facebook cá nhân, PGS.TS Nguyễn Thị Trường Giang - Phó Giám đốc Học viện Báo chí và Tuyên truyền, bày tỏ tiếc thương nữ tân sinh viên của trường cũng là nạn nhân vụ hỏa hoạn trên.

“Hôm nay, khai giảng năm học mới, không có em - Đỗ Nguyễn Thiên Hương, tân sinh viên K43. Hôm nay, toàn thể đại biểu, thầy cô, cán bộ, sinh viên của AJC dự lễ khai giảng đã lặng người đi, dành một phút mặc niệm đối với các nạn nhân trong vụ cháy chung cư mini ở Thanh Xuân, trong đó có em và người thân của em...”, PGS.TS Nguyễn Thị Trường Giang viết.

PGS.TS Nguyễn Thị Trường Giang cũng ghi lại: Em đã đến nhập trường, thật rạng ngời trong những buổi học đầu tiên tại ngôi trường mơ ước, nhưng chưa kịp dự khai giảng năm học mới!

“Một đồng nghiệp nhắn tin rằng: Nếu không có vụ cháy thì hôm nay bạn ấy rạng ngời biết bao. Chiều nay, đại diện thầy cô, bạn bè sẽ đến đưa tiễn em chặng cuối. Mong rằng, ở một nơi nào đó, em được viết tiếp giấc mơ còn dang dở! Thiên Hương - một cành hương thơm của trời...”, PGS.TS Nguyễn Thị Trường Giang nhắn gửi.

Chia buồn với gia đình em Nguyễn Anh Đức, PGS.TS Nguyễn Bá Chiến - Giám đốc Học viện Hành chính Quốc gia cũng cho biết, thầy và trò nhà trường đã tiễn đưa nam sinh về với “đất mẹ” trong niềm tiếc thương vô hạn.

“Anh Đức cũng là nạn nhân trong vụ cháy chung cư mini ở Khương Hạ đêm 12 rạng sáng 13/9 vừa qua. Khép lại hành trình của nam sinh với nhiều nghị lực khi mồ côi bố, em đã vươn lên trong học tập để đến với ngôi nhà Học viện Hành chính Quốc gia… thầy cô và bạn bè tiếc thương em…”, PGS.TS Nguyễn Bá Chiến bày tỏ.

Cơ quan chức năng đang khẩn trương điều tra làm rõ vụ việc.

Nhà riêng lẻ thành chung cư

Liên quan đến vụ cháy chung cư mini ở phố Khương Hạ đã có 56 người tử vong, Bí thư Thành ủy Hà Nội Đinh Tiến Dũng yêu cầu UBND TP Hà Nội chỉ đạo Công an Thành phố và các ngành chức năng điều tra làm rõ vụ việc, xử lý nghiêm các vi phạm theo quy định pháp luật.

Báo cáo ban đầu về vụ việc, đại diện Công an TP Hà Nội cho biết, vụ cháy chung cư mini số nhà 37 ngách 29/70 phố Khương Hạ xảy ra vào hồi 23h50 ngày 12/9. Ngôi nhà có diện tích khoảng 200m2, với địa hình ngõ nhỏ, sâu, cách phố Khương Hạ 400m.

Ghi nhận tại hiện trường, căn chung cư bị cháy được xây kiểu nhà ống với 1 mặt tiền, 3 mặt giáp nhà dân có 1 tầng hầm để xe, 8 tầng căn hộ và 1 tầng tum.

Theo giấy phép xây dựng số 89 ngày 11/3/2015, UBND quận Thanh Xuân cấp cho ông Nghiêm Quang Minh được xây dựng nhà ở riêng lẻ, có diện tích 240m2, diện tích xây dựng tầng 1 (có tầng lửng) là 167,4m2, mật độ xây dựng 70%, tổng chiều cao xây dựng là 20,2m.

Công trình theo cấp phép có số tầng thiết kế là 6 tầng, tổng diện tích sàn xây dựng là 1.165,9m2, tầng lửng và tum thang có không gian kỹ thuật. Như vậy nếu đối chiếu theo giấy phép số 89 ngày 11/3/2015 và thực tế xây dựng thì công trình nhà ở riêng lẻ này có dấu hiệu xây dựng vượt tầng và mật độ.

Phải làm rõ trách nhiệm

Trao đổi với Báo GD&TĐ, TS Đặng Văn Cường, Đoàn Luật sư TP Hà Nội cho rằng, vụ cháy chung cư mini trên là vụ hỏa hoạn đặc biệt nghiêm trọng, gây thiệt hại lớn về tài sản và người. Do đó, cơ quan điều tra sẽ vào cuộc xác minh làm rõ nguyên nhân vụ cháy, làm rõ trách nhiệm của đơn vị quản lý trong việc đảm bảo an toàn phòng cháy chữa cháy (PCCC) để xử lý theo quy định của pháp luật.

TS Đặng Văn Cường cho rằng, cơ quan chức năng sẽ làm rõ tòa nhà trên là chung cư mini hay là phòng trọ. Nếu là chung cư mini, việc cấp phép, phê duyệt về PCCC được thực hiện và triển khai như thế nào?

Nếu là phòng trọ, kinh doanh cho thuê nhà ở với số tầng, số phòng lớn như vậy, thiết kế đảm bảo an toàn về PCCC đã được cấp có thẩm quyền phê duyệt hay chưa, việc đảm bảo an toàn về PCCC được thực hiện như thế nào?

Cơ quan chức năng sẽ làm rõ nguyên nhân vụ cháy, làm rõ các điều kiện đảm bảo an toàn về PCCC ở khu nhà ở này để xác định trách nhiệm đảm bảo an toàn về PCCC thuộc về ai, nguyên nhân vụ cháy từ đâu để truy trách nhiệm pháp lý.

TS Đặng Văn Cường cho biết, vụ hỏa hoạn rất nghiêm trọng này xảy ra ở tòa nhà có nhiều người ở, trong khu vực chật hẹp, gây khó khăn cho hoạt động chữa cháy.

“Ngoài việc xem xét làm rõ trách nhiệm của tổ chức cá nhân có liên quan trong việc đảm bảo an toàn về PCCC, cơ quan chức năng cũng cần kiểm tra rà soát hoạt động cho thuê nhà ở, thuê phòng trọ và đặc biệt là với các chung cư mini không đảm bảo điều kiện an toàn về PCCC, ở khu vực đông dân cư, đi lại ra vào khó khăn để tránh những vụ hỏa hoạn tương tự có thể xảy ra...”, TS Đăng Văn Cường nhấn mạnh.