Chúng ta biết gì về virus nCoV?
Một số người bị nhiễm virus nCoV từ Vũ Hán có thể lây lan nó chỉ bằng một tiếng ho hoặc hắt hơi. Các nhà khoa học cho biết, nCoV là một loại virus có thể gây bệnh cho động vật và người, nó xâm nhập vào các tế bào bên trong vật chủ và sử dụng để tự sinh sản, phá vỡ các chức năng bình thường của cơ thể. Virus
Corona được đặt tên theo tiếng Latin “corona”, có nghĩa là vương miện, bởi vì chúng được bao bọc bởi một lớp vỏ nhọn giống như vương miện hoàng gia.
Virus Corona từ Vũ Hán là một loại chưa từng thấy trước khi dịch này bùng phát. Nó được đặt tên là 2019-nCoV và không có tên chi tiết hơn vì rất ít thông tin về nó.
Tiến sĩ Helena Maier, từ Viện Pirbright, cho biết: “Cho đến khi xác định được virus Corona mới này, chỉ có sáu loại virus Corona khác nhau được biết là gây nhiễm cho người.
Bốn trong số này gây ra một loại bệnh cảm lạnh thông thường nhẹ, nhưng kể từ năm 2002, đã xuất hiện hai loại virus Corona mới có thể lây nhiễm cho người và dẫn đến bệnh nặng hơn, hội chứng hô hấp cấp tính nặng (SARS) và hội chứng hô hấp Trung Đông (MERS).
Các virus Corona được biết là đôi khi có thể nhảy từ loài này sang loài khác và đó là những gì đã xảy ra trong trường hợp SARS, MERS và virus Corona mới”.
Các trường hợp đầu tiên ở người được báo cáo công khai từ thành phố Vũ Hán của Trung Quốc, nơi có khoảng 11 triệu người sinh sống vào cuối tháng 12/2019. Đến ngày 8/1/2020, 59 trường hợp nghi ngờ đã được báo cáo và 7 người đang trong tình trạng nguy kịch. Người đầu tiên đã chết trong tuần đó và đến ngày 16/1, 2 người đã chết và 41 ca nhiễm bệnh được xác nhận.
Ngày hôm sau, các nhà khoa học dự đoán 1.700 người đã bị nhiễm bệnh, có thể lên tới 7.000. Chỉ một tuần sau, đã có hơn 800 trường hợp được xác nhận và cũng những nhà khoa học đó đã ước tính rằng khoảng 4.000 - có thể là 9.700 - bị nhiễm bệnh chỉ ở riêng Vũ Hán.
Đến thời điểm đó, 26 người đã chết. Đến ngày 27/1, hơn 2.800 người được xác nhận đã bị nhiễm bệnh, 81 người đã chết.
Sự quá tải tại Vũ Hán khiến nhiều bệnh nhân phải điều trị trong một bệnh viện tạm thời được chuyển đổi từ một phòng thể thao. |
nCoV đến từ đâu?
Theo các nhà khoa học, virus nhiều khả năng đến từ loài dơi. Nói chung, virus Corona có xu hướng bắt nguồn từ động vật - các loại virut SARS và MERS tương tự được cho là có nguồn gốc từ mèo và lạc đà.
Các trường hợp đầu tiên của virus ở Vũ Hán đến từ những người đến thăm hoặc làm việc trong một chợ động vật sống trong thành phố, sau đó đã bị đóng cửa để điều tra.
Mặc dù là chợ hải sản, nhưng những động vật chết và sống khác đã được bán ở đó, bao gồm cả sói con, kỳ nhông, rắn, chim công, nhím và thịt lạc đà.
Một nghiên cứu của Viện Virus học Vũ Hán, được công bố vào tháng 2/2020 trên tạp chí khoa học Nature, đã phát hiện ra rằng các mẫu virus di truyền được tìm thấy ở bệnh nhân ở Trung Quốc là 96% tương tự như một loại virus Corona mà họ tìm thấy ở dơi.
Có thể đã có một động vật hoạt động trung gian, tiếp xúc với virus từ một con dơi trước khi truyền nó cho người, các nhà nghiên cứu đề xuất, mặc dù chi tiết về điều này chưa rõ ràng.
Tiến sĩ Michael Skinner, một nhà virus học tại Đại học Hoàng gia Luân Đôn (Anh) không tham gia vào nghiên cứu nhưng cho biết: “Phát hiện này chắc chắn nguồn gốc của nCoV ở loài dơi ở Trung Quốc. Chúng tôi vẫn không biết liệu một loài khác đóng vai trò là vật chủ trung gian để phát tán virus, cũng không biết vật chủ đó là những loài nào”.
Chính quyền Trung Quốc đã triển khai y tế, nhân viên bảo vệ, tình nguyện viên và thậm chí cả robot để theo dõi nhiệt độ cơ thể của công dân. |
Tại sao các chuyên gia y tế lo lắng?
Các chuyên gia nói rằng cộng đồng quốc tế quan tâm đến virus vì rất ít thông tin về nó và nó dường như được lan truyền nhanh chóng. Nó tương tự như SARS, đã lây nhiễm 8.000 người và giết chết gần 800 người trong một ổ dịch ở châu Á năm 2003, trong đại dịch đó một loại virus lây nhiễm vào phổi của con người.
Một lý do khác khiến mọi người lo lắng là không ai có khả năng miễn dịch với virus nCoV vì họ chưa bao giờ gặp phải nó trước đây. Điều này có nghĩa là nó có thể gây ra nhiều thiệt hại hơn các loại virus chúng ta thường gặp, như cúm hoặc cảm lạnh thông thường.
Phát biểu tại cuộc họp giao ban vào tháng 1/2020, GS.TS Peter Horby (Đại học Oxford) cho biết: “Virus nCoV có thể lây lan qua cộng đồng dân cư nhanh hơn nhiều so với virus thông thường vì chúng ta không có miễn dịch với chúng.
Hầu hết các virus cúm theo mùa có tỷ lệ tử vong dưới mức một trên 1.000 người. Ở đây chúng ta đang nói về một loại virus mà chúng ta không hiểu đầy đủ về mức độ nghiêm trọng nhưng tỷ lệ tử vong có thể lên tới 2%. Tỷ lệ tử vong 2% tương đương với đại dịch cúm Tây Ban Nha năm 1918 nên nó là một mối quan tâm đáng kể trên toàn cầu”.
Người dân đang xếp hàng để mua khẩu trang bên ngoài một cửa hàng mỹ phẩm ở Hồng Kông. |
Virus nCoV lây lan như thế nào?
Bệnh có thể lây lan giữa người với người chỉ qua ho và hắt hơi, khiến nó trở thành một bệnh nhiễm trùng cực kỳ dễ lây lan. Virus nCoV được cho là di chuyển trong nước bọt và thậm chí qua nước trong mắt, do đó tiếp xúc gần gũi, hôn và chia sẻ dao kéo hoặc dụng cụ đều có rủi ro.
Ban đầu, mọi người cho là nhiễm nó từ một chợ động vật sống ở thành phố Vũ Hán.
Nhưng các trường hợp sớm bắt đầu xuất hiện ở những người chưa bao giờ đến đó, điều đó buộc các chuyên gia phải nhận ra rằng nó đang lây lan từ người này sang người khác. Một khi ai đó đã nhiễm virus, có thể mất từ 2 đến 14 ngày ủ bệnh.
Nếu khi bị bệnh, các dấu hiệu điển hình bao gồm sổ mũi, ho, đau họng và sốt (nhiệt độ cao). Nguy hiểm hơn, phần lớn bệnh nhân – khoảng 97%, dựa trên dữ liệu có sẵn sẽ tự chữa trị mà không đến bệnh viện hay các cơ sở y tế.
Trong một nhóm nhỏ bệnh nhân, chủ yếu là người già hoặc những người mắc bệnh lâu năm, nó có thể dẫn đến viêm phổi. Viêm phổi là một bệnh nhiễm trùng khi đó bên trong phổi sưng lên và chứa đầy chất lỏng. Nó làm cho ngày càng khó thở và, nếu không được điều trị, có thể gây tử vong và nghẹt thở cho mọi người.
Nhân viên y tế trong bộ đồ bảo hộ điều trị một bệnh nhân bị viêm phổi do virus Corona gây ra tại Bệnh viện Trung Nam của Đại học Vũ Hán, tại Vũ Hán, tỉnh Hồ Bắc, Trung Quốc. |
Xét nghiệm tiết lộ gì về virus nCoV?
Các nhà khoa học ở Trung Quốc đã ghi lại trình tự di truyền của khoảng 19 chủng virus và gửi chúng cho các chuyên gia làm việc trên khắp thế giới. Điều này cho phép những người khác nghiên cứu chúng, phát triển các xét nghiệm và có khả năng xem xét điều trị bệnh mà chúng gây ra.
Các cuộc thử nghiệm đã tiết lộ virus Corona không thay đổi nhiều - thay đổi được gọi là đột biến - nhiều trong giai đoạn đầu của sự lây lan.
Tuy nhiên, Tổng Giám đốc Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa dịch bệnh của Trung Quốc, Gao Fu cho biết loại virus này đang biến đổi và thích nghi khi chúng lây lan qua người. Điều này có nghĩa là những nỗ lực nghiên cứu virus và có khả năng kiểm soát nó có thể trở nên khó khăn hơn bởi vì virus có thể trông khác nhau mỗi khi các nhà khoa học phân tích nó.
Nhiều nghiên cứu có thể tiết lộ liệu lần đầu tiên virus lây nhiễm một số ít người sau đó thay đổi và lây lan từ họ hay liệu có các phiên bản khác nhau của virus đến từ động vật được phát triển riêng.
Virus Corona hiện không thể được chữa khỏi và đang chứng tỏ là khó kiểm soát. Thuốc kháng sinh không có tác dụng chống lại virus, vì vậy chúng không còn là vấn đề nữa. Hiện tại chưa có vắc-xin phòng chống virus nCoV.
Viện Y tế Quốc gia Hoa Kỳ và Đại học Baylor ở Waco, Texas cho biết họ đang nghiên cứu vắc-xin dựa trên những gì họ biết về virus Corona nói chung, sử dụng thông tin từ dịch SARS. Nhưng điều này có thể mất một năm hoặc hơn để phát triển, theo Công nghệ Dược phẩm.
Hiện tại, chính phủ các nước và các cơ quan y tế đang nỗ lực để ngăn chặn virus và chăm sóc những bệnh nhân bị bệnh và ngăn chặn họ lây nhiễm cho người khác. Những người mắc bệnh đang được cách ly trong bệnh viện, nơi các triệu chứng của họ có thể được điều trị và họ sẽ tránh xa cộng đồng không bị nhiễm bệnh.
Các sân bay trên khắp thế giới đang áp dụng các biện pháp sàng lọc như có bác sĩ tại chỗ, lấy nhiệt độ của mọi người để kiểm tra sốt và sử dụng sàng lọc nhiệt để phát hiện những người có thể bị bệnh (nhiễm trùng gây ra nhiệt độ tăng).
Tuy nhiên, có thể mất vài tuần để các triệu chứng xuất hiện, do đó, chỉ có một khả năng nhỏ là bệnh nhân sẽ được phát hiện trong sân bay.