Quân đội Nga đang liên tục tăng đà tiến quân trên chiến trường, sau giai đoạn chững lại trong mùa đông và mùa xuân. Moskva đã kiểm soát thêm 588 km2 lãnh thổ trong tháng 6, đánh dấu tháng thứ ba liên tiếp tăng đà tiến, so với mức 240, 379 và 507 km2 trong tháng 3-5.
Trong giai đoạn tháng 7 năm 2024 và tháng 6 năm 2025, quân đội Nga giành được tổng cộng gần 5.500 km2 lãnh thổ, so với 1.215 km2 trong 12 tháng trước đó.
Đà tiến quân thần tốc này diễn ra bất chấp việc Ukraine đã phân bổ khoảng 1,1 tỷ USD trong năm 2024 để xây dựng phòng tuyến nhằm kìm chân lực lượng Nga.
Thủ tướng Ukraine, Denys Shmyhal từng tuyên bố Kiev đang triển khai 3.000 điểm phòng thủ ở "các hướng bị đe dọa và cả những nơi chưa xảy ra giao tranh ác liệt".
Bộ trưởng Quốc phòng Rustem Umerov cũng cho biết phần lớn kế hoạch xây công sự được giao trong năm ngoái đã hoàn thành, hơn một nửa công trình dự kiến cho năm nay cũng đã triển khai xong.
ISW cho rằng hàng loạt vấn đề trong quá trình triển khai đã khiến nỗ lực của Ukraine không phát huy được hiệu quả, thậm chí còn để lại nhiều khoảng trống trong mạng lưới phòng thủ.
Nguyên nhân đầu tiên được cho là lực lượng Nga đã thay đổi chiến thuật. Bộ trưởng Umerov nói rằng đối phương đã ngừng tiến hành các cuộc tấn công quy mô lớn với tăng thiết giáp, chuyển sang tấn công theo phân đội bộ binh với sự yểm trợ của thiết bị bay không người lái (UAV).
Điều này khiến cách xây dựng phòng tuyến trước đó của Ukraine mất hiệu quả, buộc Kiev thay đổi phương pháp. Họ phải xây công sự thấp hơn để tránh bị UAV đối phương phát hiện, đồng thời ngày càng thu nhỏ các công trình phòng thủ, từ những trận địa phòng thủ cấp tiểu đoàn xuống chỉ còn chiến hào và chốt tiền tiêu cho phân đội bộ binh.
Tổng tư lệnh quân đội Ukraine Oleksandr Syrsky nói: "Chúng tôi nhận thấy bố trí tối đa một phân đội ở mỗi vị trí phòng thủ là phương án hiệu quả nhất. Các vị trí này chủ yếu là chiến hào, thậm chí chỉ là hố cá nhân, khiến đối phương không thể sử dụng UAV để tập kích".
Các trận phòng thủ trước đây của Ukraine thường có mạng lưới công sự dài khoảng 2-5 km. Phòng tuyến hiện nay chủ yếu là những điểm chốt với chiến hào dài 60-70 m và trang bị lưới chống UAV.
"Chúng khó bị phát hiện hơn nhưng vẫn phát huy hiệu quả trong phòng thủ, răn đe và tấn công, trong đó có chống lại drone góc nhìn thứ nhất", ông Umerov cho biết.
Bên cạnh trận địa tiền phương, Ukraine cũng tiếp tục xây dựng thêm hai tuyến phòng thủ ở phía sau. Chúng bao gồm bãi mìn, hố cá nhân, chiến hào bê tông hoặc gỗ, lưới chống UAV và chướng ngại vật "răng rồng" chuyên dùng để cản bước tăng thiết giáp.
Quân đội Nga rất tích cực tìm điểm yếu trong phòng tuyến đối phương để xuyên phá. Một quân nhân Ukraine cho biết đối phương thường tránh tấn công những khu vực được phòng thủ kiên cố, chuyển sang tấn công thọc sườn hoặc chọn những khu vực mỏng manh hơn.
"Lực lượng Nga tiến công khắp nơi, thăm dò vị trí còn yếu hoặc có vấn đề và đã tìm được tất cả. Ngay sau khi phát hiện, họ sẽ dồn toàn lực vào vị trí này để xuyên phá. Đó là lúc phòng tuyến Ukraine bắt đầu sụp đổ", Roman Pohorily, đồng sáng lập nhóm phân tích DeepState có liên hệ với Bộ Quốc phòng Ukraine, cho biết.
Tổng tư lệnh Oleksandr Syrsky khẳng định hệ thống công sự chỉ phát huy hiệu quả nếu có đủ binh sĩ đóng giữ, nhưng thiếu hụt nhân lực đang là vấn đề chưa có hướng giải quyết với lực lượng vũ trang Ukraine.
"Nếu không có quân nhân trong công sự hoặc số lượng quá ít, ví dụ chỉ 2-3 người trấn giữ một trận địa, rõ ràng công trình đó không thể phát huy tác dụng", ông nói.
