Vụ bê bối tại dự án bò nghìn tỷ
Năm 2015, UBND tỉnh Hà Tĩnh chấp thuận chủ trương đầu tư dự án chăn nuôi bò giống và bò thịt do Công ty CP Chăn nuôi Bình Hà làm chủ đầu tư ở 2 huyện Cẩm Xuyên và Kỳ Anh với tổng mức đầu tư dự kiến hơn 4.500 tỷ đồng. Ngân hàng BIDV phê duyệt tài trợ tín dụng với tổng số tiền là 3.162 tỷ đồng do Ngân hàng BIDV chi nhánh Hà Tĩnh làm đầu mối cho vay dài hạn là 2.190 tỷ đồng và ngắn hạn là 972 tỷ đồng.
Với số vốn này, Công ty Bình Hà đã đầu tư xây dựng 65 chuồng trại nuôi bò, xây dựng hệ thống nhà chứa thức ăn, tổng kho, nhà điều hành, nhà chứa và chế biến phân, hệ thống xử lý nước thải… Tuy nhiên, sau ít năm đi vào hoạt động, dự án chỉ mới đạt quy mô bình quân gần 15.000 con/năm, đã xuất bán khoảng 43.000 con sau khi vỗ béo, lượng bò nhập về thả nuôi giảm dần theo từng năm, bằng 6% so quy mô đã được chấp thuận chủ trương đầu tư.
Từ cuối tháng 3/2017, do thua lỗ nên dự án gần như bị tạm ngừng, hệ thống chuồng trại bỏ không. Trong thời gian này, phía Công ty Bình Hà đã phá cỏ, làm đất chuyển đổi sai mục đích sang trồng chuối trên diện tích 200 ha đất.
Tại Báo cáo số 157/BH ngày 19/9/2017, Công ty Bình Hà cho biết đã đầu tư vào dự án này 2.000 tỷ đồng nhưng chưa mang lại hiệu quả kinh tế như mong muốn và thua lỗ. Riêng năm 2016 công ty lỗ hơn 200 tỷ đồng.
Theo hồ sơ của cơ quan điều tra, trong quá trình triển khai xây dựng dự án, ông Đinh Văn Dũng (56 tuổi, ngụ tại TP Pleiku, tỉnh Gia Lai) - nguyên Tổng Giám đốc Công ty Cổ phần Chăn nuôi Bình Hà đã kê khai 6 danh mục tài sản chứng minh vốn tự có. Thủ đoạn này nhằm mục đích để Ngân hàng Đầu tư và Phát triển Việt Nam - BIDV tin tưởng vào năng lực tài chính cá nhân khi phê duyệt tài trợ tín dụng cho Công ty Bình Hà.
Ngoài ra, Dũng còn thông đồng với Nguyễn Xuân Lương (47 tuổi, ngụ TP Hà Tĩnh) - nguyên Giám đốc Công ty Cổ phần Đầu tư xây dựng và thương mại Tân Đại Việt, thỏa thuận với 3 giám đốc công ty khác về việc trích lại khoảng 20% giá trị hợp đồng xây lắp, kinh tế và lập khống hồ sơ thanh quyết toán khối lượng các hạng mục thi công...
Đồng thời, Dũng đã chỉ đạo nhân viên lập hồ sơ đề nghị BIDV Hà Tĩnh giải ngân tạm ứng 50% giá trị hợp đồng vào tài khoản các nhà thầu để họ chuyển lại cho Bình Hà 20% tổng giá trị hợp đồng. Số tiền này được góp vốn vào Bình Hà dưới danh nghĩa cổ đông cá nhân để chứng minh vốn đối ứng, từ tháng 4/2015 đến tháng 12/2016 đã vay và chiếm đoạt hơn 155 tỷ đồng của BIDV Hà Tĩnh.
Tháng 6/2018, Dũng và Lương bị Công an Hà Tĩnh bắt. Trong vụ này, ông Dũng bị xác định là người thực hiện hành vi phạm tội, ông Lương có vai trò giúp sức.
Chiếm đoạt 155 tỷ đồng, nguyên tổng giám đốc lĩnh chung thân
Trong diễn biến liên quan xảy ra tại BIDV và Công ty Cổ phần Chăn nuôi Bình Hà, Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an đã khởi tố, bắt Trần Lục Lang (cựu Phó Tổng Giám đốc), Kiều Đình Hòa (cựu Giám đốc BIDV Hà Tĩnh), Lê Thị Vân Anh (cựu Trưởng phòng khách hàng BIDV Hà Tĩnh) cùng nhiều cán bộ khác về tội Vi phạm quy định về cho vay trong hoạt động của các tổ chức tín dụng.
Ông Đinh Văn Dũng và Trần Anh Quang (cựu Tổng Giám đốc Công ty Cổ phần Chăn nuôi Bình Hà) bị bắt về tội Lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản. Chủ mưu vụ án được xác định là cựu Chủ tịch BIDV Trần Bắc Hà. Ông Hà đã chết trong thời gian tạm giam.
Tại phiên xử mở đầu tháng 11/2020, TAND Hà Nội phạt ông Lang 8 năm tù, ông Hòa 5 năm, bà Vân Anh 3 năm tù treo. Ông Dũng và Quang bị phạt 12 - 13 năm tù giam.
Sau nhiều lần tạm hoãn, trong 2 ngày 16 và 17/11/2021, TAND tỉnh Hà Tĩnh đã đưa các bị cáo Đinh Văn Dũng và Nguyễn Xuân Lương ra xét xử. Các bị cáo bị truy tố với tội danh Lừa đảo chiếm đoạt tài sản.
Trong 2 ngày 16 - 17/11, HĐXX và đại diện Viện Kiểm sát đã tiến hành xét hỏi để làm rõ hành vi, vai trò của các bị cáo trong vụ án. Ngày 23/11, TAND tỉnh Hà Tĩnh đã tiếp tục phiên tòa sau khi nghị án kéo dài.
Theo cáo trạng của VKS Hà Tĩnh, Đinh Văn Dũng là tổng giám đốc, người đại diện pháp luật, trực tiếp điều hành, chịu trách nhiệm trước hội đồng quản trị và trước pháp luật về mọi hoạt động của Công ty Bình Hà (tại xã Cẩm Quan, huyện Cẩm Xuyên, tỉnh Hà Tĩnh).
Trong quá trình triển khai xây dựng cơ bản dự án bò Bình Hà, Dũng đã thực hiện các thủ đoạn gian dối kê khai 6 danh mục tài sản chứng minh vốn tự có nhằm mục đích để Ngân hàng BIDV tin tưởng vào năng lực tài chính của Dũng khi phê duyệt tài trợ tín dụng cho Công ty Bình Hà.
Theo đó, từ tháng 4/2015 đến tháng 12/2016, Đinh Văn Dũng đã nhận lại tổng số tiền 201,8 tỷ đồng từ các nhà thầu trích từ tiền giải ngân thực hiện 40 hợp đồng thi công dự án của Công ty Bình Hà. Trong đó, có 46 tỷ đồng là số tiền được Ngân hàng BIDV giải ngân từ tài khoản tiền gửi của Công ty Bình Hà và 155,8 tỷ đồng được Ngân hàng BIDV giải ngân từ tài khoản tiền vay của Công ty Bình Hà.
Như vậy, Đinh Văn Dũng đã chiếm đoạt của Ngân hàng BIDV với tổng số tiền 155,8 tỷ đồng. Số tiền này, Đinh Văn Dũng đã sử dụng để góp vốn chứng minh vốn tự có của mình và 2 cổ đông còn lại.
Dù biết việc thỏa thuận với Dũng thu lại số tiền 20% giá trị của hợp đồng sẽ gây ảnh hưởng đến chất lượng công trình, nhưng Nguyễn Xuân Lương vẫn đồng ý thực hiện bằng cách thi công không đúng thiết kế dự toán. Ngoài ra còn giúp Dũng lập khống hồ sơ, chiếm đoạt hàng tỷ đồng của Ngân hàng BIDV chi nhánh Hà Tĩnh.
HĐXX nhận định trong vụ án này, Dũng là người chịu trách nhiệm chính trong việc thực hiện hành vi phạm tội, Lương là đồng phạm với vai trò là người giúp sức. Hành vi phạm tội của các bị cáo gây nguy hiểm cho xã hội, đặc biệt nghiêm trọng; không chỉ xâm phạm đến quyền sở hữu của cá nhân, tổ chức được pháp luật bảo vệ, mà còn gây thiệt hại nặng nề về tài sản đối với BIDV.
Chiều 23/11, HĐXX đã tuyên phạt bị cáo Đinh Văn Dũng mức án tù chung thân, Nguyễn Xuân Lương 15 năm tù. Đồng thời, Đinh Văn Dũng có nghĩa vụ bồi thường số tiền còn lại là 150,8 tỷ đồng cho BIDV Chi nhánh Hà Tĩnh.
