Bộ Giáo dục và Đào tạo đã có quy định về xét tuyển thẳng, ưu tiên xét tuyển thẳng đối với những học sinh đoạt giải trong các kỳ thi chọn học sinh giỏi quốc gia, quốc tế và trong các cuộc thi khoa học, kỹ thuật cấp quốc gia, quốc tế vào các ngành trình độ đại học; trình độ cao đẳng ngành Giáo dục Mầm non phù hợp với môn thi hoặc nội dung đề tài dự thi mà thí sinh đã đoạt giải.
Trong Đề án tuyển sinh của nhiều trường đã bổ sung phương thức xét tuyển thẳng, ưu tiên xét tuyển thẳng đối với học sinh các trường chuyên theo quy định của trường.
Theo kết quả thống kê của Bộ Giáo dục và Đào tạo, phân tích ở những năm gần đây, hầu hết học sinh tại các trường chuyên đã trúng tuyển, nhập học vào các trường đại học hàng đầu của Việt Nam; vào các chương trình chất lượng cao, các lớp cử nhân tài năng, kỹ sư chất lượng cao,.... nhiều sinh viên là thủ khoa.
Đơn cử, tại Trường trung học phổ thông chuyên Hùng Vương (Gia Lai), năm học 2020 - 2021, có 100% học sinh đỗ đại học, hơn 50% học sinh đỗ nguyện vọng 1 mà chưa cần dùng điểm thi trong kì thi tốt nghiệp trung học phổ thông để xét vào đại học (các em được xét từ kết quả 3 năm học, từ giải quốc gia, từ kết quả thi năng lực và tiêu chí về tiếng Anh, kết quả thi khoa học kỹ thuật).
Hằng năm, Trường THPT chuyên Lê Quý Đôn tỉnh Lai Châu có tỉ lệ học sinh đỗ tốt nghiệp trung học phổ thông cơ bản đạt 100%, tỉ lệ học sinh trúng tuyển vào các trường đại học đều đạt trên 85%; nhiều học sinh có điểm thi trung học phổ thông quốc gia cao/tốt nghiệp trung học phổ thông, trúng tuyển vào các trường đại học top đầu; nhiều học sinh phát huy tốt sau khi học tiếp tại các trường đại học, nhiều em giành học bổng trong nước và quốc tế.
Các trường đại học đã hỗ trợ tích cực cho học sinh các trường trung học phổ thông chuyên trong việc nghiên cứu khoa học (sử dụng các phòng thí nghiệm chuyên sâu, xin ý kiến chuyên gia về học thuật, hỗ trợ tài liệu nghiên cứu...).
Bộ Giáo dục và Đào tạo cho biết, so với các trường trung học phổ thông khác, hệ thống trường chuyên đã có sự tiếp cận rất tích cực, khoảng cách giữa trường chuyên và cánh cửa đại học đã được thu hẹp rất nhiều so với khoảng cách giữa các trường trung học phổ thông khác với trường đại học, các mối quan hệ hợp tác với các trường đại học cũng thuận lợi và có uy tín cao.
Tuy nhiên, việc kết nối giữa trường chuyên và các trường đại học vẫn bộc lộ một số hạn chế như: thiếu thông tin cập nhật về hiệu quả giáo dục của trường chuyên và đào tạo của các cơ sở giáo dục đào tạo đại học để có giải pháp điều chỉnh phù hợp dẫn đến hạn chế phát triển năng khiếu của học sinh.
Do đó, cần có các giải pháp cụ thể về cơ chế phối hợp giữa các trường trung học phổ thông chuyên với các trường đại học để tiếp tục nâng cao chất lượng đào tạo, bồi dưỡng học sinh sinh có năng khiếu.
