Để vượt qua các bài kiểm tra này, HS lớp 5 phải trải qua một cuộc cạnh tranh rất lớn.
Nhiều lựa chọn
Theo ông Phạm Văn Đại - Phó Giám đốc Sở GD&ĐT Hà Nội, năm học 2020 - 2021, Sở GD&ĐT Hà Nội tiếp tục thực hiện phương thức xét tuyển theo tuyến tuyển sinh do UBND quận, huyện, thị xã quy định.
Đối với các trường THCS được UBND TP công nhận trường chất lượng cao, tuyển sinh vào lớp 6 không theo tuyến và có số HS đăng ký vượt quá chỉ tiêu sẽ thực hiện theo phương thức xét tuyển hoặc xét tuyển kết hợp với kiểm tra, đánh giá năng lực, căn cứ vào điểm để tuyển sinh.
Những năm qua, trường chất lượng cao luôn có số HS đăng kí vượt quá chỉ tiêu: Hệ THCS của Trường THPT chuyên Hà Nội - Amsterdam (quận Cầu Giấy); THCS Cầu Giấy (quận Cầu Giấy); THCS Thanh Xuân (quận Thanh Xuân); THCS Nam Từ Liêm (quận Nam Từ Liêm). Ngoài ra, suất vào lớp 6 các trường song bằng cũng được nhiều cha mẹ HS (CMHS) quan tâm vì các lớp này sau thời gian thí điểm đã khẳng định được chất lượng. 7 trường THCS tuyển sinh vào lớp 6 theo Đề án thí điểm đào tạo Chương trình song bằng (THCS Chu Văn An, THCS Thanh Xuân, THCS Cầu Giấy, THCS Nghĩa Tân, THCS Trưng Vương, THCS Ngô Sĩ Liên, THCS chuyên Hà Nội - Amsterdam) năm nay tiếp tục thực hiện theo phương thức kiểm tra, đánh giá năng lực để tuyển sinh.
Một số trường ngoài công lập cũng nhận được sự quan tâm của CMHS khi quyết định gửi gắm con mình vào học như Trường THCS Lương Thế Vinh, THCS Ngôi sao, THCS Marie Curie, THCS Đoàn Thị Điểm... Những trường này đều công bố phương thức tuyển sinh là xét tuyển học bạ kết hợp với thực hiện các bài kiểm tra đánh giá năng lực.
Cùng với đó, HS có thể lựa chọn lớp 6 của các Trường THCS Ngoại ngữ (Trường ĐH Ngoại ngữ - ĐHQGHN), THCS&THPT Nguyễn Tất Thành (Trường Đại học Sư phạm Hà Nội). Đây là những trường có chất lượng tốt, khẳng định được uy tín nhiều năm nên tỉ lệ chọi đầu vào rất cao. Để vào những trường này, học sinh cũng phải trải qua những bài kiểm tra đánh giá năng lực.
Theo quy định của Sở GD&ĐT Hà Nội, các quận, huyện, thị xã sẽ chịu trách nhiệm nội dung bài kiểm tra đánh giá năng lực với trường tổ chức tuyển sinh riêng. Điểm các bài kiểm tra đánh giá năng lực tính theo thang điểm 10; điểm kiểm tra là tổng điểm các bài kiểm tra đánh giá năng lực. Nội dung kiểm tra thuộc chương trình giáo dục tiểu học được tinh giản theo hướng dẫn của Bộ GD&ĐT. Hình thức kiểm tra sẽ áp dụng trắc nghiệm khách quan hoặc trắc nghiệm khách quan kết hợp với tự luận, trong đó bảo đảm yêu cầu bốn cấp độ nhận thức: Nhận biết, thông hiểu, vận dụng cấp độ thấp và cấp độ cao.
Không học không thể thi đỗ
Việc thi vào các trường THCS chất lượng cao luôn là mục tiêu của không ít CMHS. Đây là nhu cầu chính đáng để các em có điều kiện cọ sát, nâng cao năng lực học tập trong môi trường có tính cạnh tranh. Việc tổ chức thi đánh giá năng lực đầu vào lớp 6 sẽ làm giảm tình trạng “làm đẹp” học bạ và gỡ khó cho những trường có số HS đăng ký đầu vào cao hơn so với chỉ tiêu tuyển sinh.
Tuy nhiên, việc tổ chức kiểm tra đánh giá trình độ đầu vào của HS cũng làm phát sinh tình trạng ôn luyện tràn lan, vừa tốn kém cho CMHS, gây áp lực với HS, nhất là các em lớp 5. Đây cũng chính là lý do khiến việc thi tuyển đầu vào của các trường THCS từng bị dừng lại.
Tuy chỉ chiếm khoảng 2% tổng số HS toàn thành phố nhưng số lượng HS tham dự khảo sát vào trường này lên đến vài nghìn em. Do vậy, để chắc suất cho con, CMHS phải có chiến lược dài hơi, đồng hành với con ngay từ những năm học đầu tiên của cấp tiểu học.
Theo ông Phạm Văn Đại, bài kiểm tra đánh giá năng lực đầu vào của các trường thực hiện theo hình thức trắc nghiệm, lượng kiến thức rất lớn, khó có thể luyện thi. Tuy nhiên, vài năm nay, phụ huynh đã truyền nhau về các lớp luyện thi năng lực có tiếng ở Hà Nội như lớp tiếng Việt của cô Ngân (Trung tâm Next Nobel), lớp Văn của cô Hằng (quận Thanh Xuân), lớp tiếng Anh của cô Hiếu, cô Tâm, cô Mai Anh, lớp Toán của thầy Trung... (quận Cầu Giấy). Ở những lớp học này, HS được củng cố kiến thức đã học, đồng thời rèn luyện kĩ năng làm bài thi để đạt được điểm cao.
Năm nay, do ảnh hưởng của dịch Covid-19, nhiều lớp luyện thi tổ chức ngay trong thời gian nghỉ học phòng dịch qua các phần mềm học trực tuyến như Zoom, Google Meeting. Các khóa học online nở rộ và được nhiều CMHS lựa chọn. Một số trung tâm xây dựng phần mềm thi đánh giá năng lực vào lớp 6 trực tuyến miễn phí. HS đi học trở lại, giải pháp tối được các trung tâm lựa chọn là kết hợp tối đa tài nguyên sẵn có với việc học tương tác qua phần mềm dạy trực tuyến Zoom. Các video bài giảng sẽ được đưa lên mạng để HS xem trước buổi học. Học qua Zoom cùng thầy cô, các con sẽ luyện tập và thực hành nhiều hơn.
Với nhiều năm kinh nghiệm ôn thi vào lớp 6 các trường chất lượng cao, cô Nguyễn Thị Mai Hương - Giáo viên Trường THCS Đoàn Thị Điểm chia sẻ: Quá trình ôn thi luôn đi từ nắm chắc kiến thức tổng thể, sau đó mới bắt đầu ôn tập sâu và các chuyên đề trọng tâm. Và giai đoạn nước rút quan trọng là luyện đề, rèn luyện tâm lý làm bài cũng như chiến thuật phân phối thời gian hợp lý.