Trung Quốc sẽ đưa máy bay không người lái (UAV) tầm cao Jiu Tian thực hiện nhiệm vụ đầu tiên trước cuối tháng 6, mở đường cho việc mở rộng phạm vi tác chiến không người lái của không quân nước này.
Thông tin trên được truyền thông nhà nước Trung Quốc đăng tải cuối tuần qua và được Đài truyền hình trung ương Trung Quốc (CCTV) xác nhận ngày 19/5.
Chuyến bay này sẽ khởi động loạt thử nghiệm trước khi chiếc “mẫu hạm” UAV Jiu Tian được biên chế vào Quân Giải phóng Nhân dân Trung Quốc (PLA).
Jiu Tian là UAV tầm xa, siêu cao, lần đầu ra mắt tại triển lãm hàng không Chu Hải tháng 11/2024. UAV này có tầm bay tối đa 7.000km, bay cao tối đa 15 km, sử dụng động cơ phản lực và mang được tới 6 tấn đạn dược cùng drone cỡ nhỏ.
UAV trên có trọng lượng cất cánh tối đa 16 tấn, sải cánh 25m và có thể hoạt động ở độ cao vượt ngoài tầm của nhiều hệ thống phòng không tầm trung hiện nay trên thế giới.
Đáng chú ý, Jiu Tian có khả năng phóng tới 100 đơn vị “đạn lảng vảng” (loitering munition) hoặc drone cỡ nhỏ, gồm cả UAV cảm tử, từ 2 bên thân – mở rộng đáng kể khả năng tấn công.
Nếu được triển khai, Jiu Tian sẽ góp phần nâng cao khả năng “tác chiến bầy đàn” (swarming) của PLA – khi hàng loạt UAV được kết nối mạng, đồng loạt thực hiện nhiệm vụ hoặc áp đảo hệ thống phòng thủ đối phương.
Jiu Tian được thiết kế với 8 giá treo có thể mang nhiều loại tải trọng, phục vụ cho các nhiệm vụ trinh sát, giám sát, thu thập tình báo, tác chiến điện tử, và nhiều mục đích khác.

Trong thập kỷ qua, Bắc Kinh liên tục phát triển các loại UAV hiện đại, đóng vai trò quan trọng trong chiến tranh hiện đại và năng lực tác chiến phi đối xứng.
Giới quan sát cho rằng các UAV như Jiu Tian có thể đóng vai trò then chốt trong các kịch bản xung đột khu vực, đặc biệt là tại eo biển Đài Loan (Trung Quốc).
Jiu Tian là UAV cỡ lớn mới nhất trong kho vũ khí UAV tiên tiến của Trung Quốc, bên cạnh UAV tàng hình CH-7 và UAV săn ngầm tầm trung Wing Loong-X. Một số chuyên gia đánh giá Jiu Tian có thể là đối trọng tiềm năng với 2 mẫu UAV nổi bật của Mỹ: RQ-4 Global Hawk và MQ-9 Reaper.
Global Hawk có thể trinh sát ở độ cao tới 18.000m và có trọng lượng cất cánh tương đương Jiu Tian, nhưng không có khả năng tấn công. Trong khi đó, MQ-9 Reaper là UAV đa nhiệm tầm trung với trọng lượng cất cánh khoảng 5 tấn.
Jiu Tian do Tập đoàn Công nghiệp Hàng không Trung Quốc (AVIC) thiết kế và được chế tạo bởi Công ty TNHH Sản xuất Bộ phận Máy bay Tây An Chida – đơn vị trực thuộc Tập đoàn Truyền thông Hàng không Quảng Châu Haige (đều là doanh nghiệp nhà nước).
Theo nhà sản xuất, khoang chứa của Jiu Tian được thiết kế theo dạng mô-đun, cho phép thực hiện nhiều nhiệm vụ trong môi trường an ninh cao và phức tạp như: vận tải, an ninh công cộng, phòng thủ biên giới, tuần tra biển, cứu hộ khẩn cấp, bảo vệ tài nguyên đất đai…