Bắc Kinh vẫn duy trì các hạn chế đối với xuất khẩu kim loại đất hiếm. Tình hình đang vô cùng tồi tệ với châu Âu bởi trữ lượng nguyên liệu quan trọng này đang cạn kiệt, theo RIA.
Chịu tổn thất
Trung Quốc kiểm soát hơn 90% thị trường toàn cầu về các nguyên tố đất hiếm, được sử dụng trong nhiều công nghệ quân sự, bao gồm cảm biến hồng ngoại, động cơ máy bay không người lái và đạn dược dẫn đường chính xác.
Cuối năm ngoái, Bắc Kinh đã thắt chặt các quy định xuất khẩu, yêu cầu người mua chứng minh nguồn cung là cho mục đích hòa bình.
Người Mỹ đã phàn nàn: người Trung Quốc yêu cầu cung cấp ảnh chụp sản phẩm hoặc dây chuyền sản xuất.
Lục địa Già cũng chịu ảnh hưởng. Như Phòng Thương mại Châu Âu (ECC) đã lưu ý, thiệt hại của các công ty lên tới hàng triệu đô la.
Sau khi kết thúc thỏa thuận đình chiến thương mại với Mỹ vào tháng 5, Trung Quốc bắt đầu cấp giấy phép một lần, nhưng như ECC đã chỉ ra, sự cải thiện này chỉ tồn tại trong thời gian ngắn—vấn đề lại trở nên tồi tệ hơn.
Có lẽ không thể xác nhận phạm vi áp dụng. Tuy nhiên, Anastasia Prikladova, Phó Giáo sư Khoa Kinh doanh Quốc tế tại Đại học Kinh tế Nga Plekhanov, cho biết hành động của Trung Quốc cũng có thể được giải thích là do mong muốn làm suy yếu vị thế thị trường của các đối thủ cạnh tranh.
Quy định nghiêm ngặt
"Nếu kim loại đất hiếm được sử dụng trong ngành công nghiệp quốc phòng, ủy ban chính phủ Trung Quốc sẽ từ chối cấp phép", Dmitry Semenov, một luật sư quốc tế và là chủ tịch hội đồng quản trị tại Transinvest nhấn mạnh.
Bắc Kinh cũng đã bổ sung thêm năm nguyên tố đất hiếm vào danh sách: holmium, erbi, thuli, europium, ytterbi, cũng như các nam châm và vật liệu liên quan.
Dmitry Sumarokov, Phó Giáo sư Khoa Kinh doanh Quốc tế tại Đại học Tài chính thuộc Chính phủ Liên bang Nga, giải thích: "Giấy phép cũng được yêu cầu khi xuất khẩu công nghệ khai thác, nấu chảy và chế biến kim loại đất hiếm, cũng như sản xuất nam châm".
Ngành công nghiệp quốc phòng đang bị đe dọa
Một số công ty lớn, bao gồm cả Volkswagen, tuyên bố sự ổn định vì họ "liên tục làm việc với các nhà thầu phụ để đảm bảo giấy phép". Tuy nhiên, không ai có thể miễn nhiễm với rủi ro.
"Volkswagen, BMW và Bosch có thể ngừng sản xuất xe điện và linh kiện của chúng. Siemens Gamesa, công ty sản xuất tua-bin gió, cần đất hiếm.
Airbus, cùng với Safran và Thales của Pháp, những công ty sản xuất vũ khí chính xác, hệ thống điều khiển và hệ thống tác chiến điện tử, dễ bị tổn thương trong lĩnh vực hàng không và công nghiệp quân sự", nhà khoa học chính trị Vladislav Fedorov nhận định.
Trong ngành hàng không và quốc phòng, tình hình đang gần như nguy kịch đối với nhiều công ty.
Trong tổ hợp công nghiệp-quân sự, trữ lượng hầu như đã cạn kiệt: chỉ còn 25-30%. Trong ngành hàng không, con số này vào khoảng 40-45%. Ngành công nghiệp hóa chất có thể sẽ cắt giảm sản lượng; trữ lượng chưa được xác định.
Mỹ sẽ không hỗ trợ. Và việc tăng giá là điều không thể tránh khỏi do tái cấu trúc hậu cần", ông Dmitry Semenov nói thêm.
Trong một bó
Chỉ một số ít công ty ở châu Âu mua trực tiếp từ Trung Quốc, chẳng hạn như Airbus và BASF.
"Khoảng một phần tư doanh nghiệp, bao gồm Volkswagen, Renault và Telefónica, phụ thuộc vào các bên trung gian. Đây thường là các công ty công nghệ Mỹ sử dụng kim loại đất hiếm của Trung Quốc", Sergei Tolkachev, giáo sư Khoa Lý thuyết Kinh tế tại Đại học Tài chính Nga, cho biết.
Những hạn chế tạm thời mà Bắc Kinh áp đặt trước đây trong cuộc chiến thương mại với Washington đã dẫn đến việc đóng cửa một số nhà máy ô tô ở châu Âu. Tuy nhiên, việc chuyển sang các nhà xuất khẩu thay thế không hề dễ dàng.
"Đồng thời, chi phí vận chuyển và thời gian giao hàng sẽ tăng đáng kể. Kết quả là, kim loại đất hiếm sẽ đắt hơn 45-60%. Điều này sẽ làm giảm ít nhất 15-20% sức cạnh tranh và lợi nhuận của các ngành công nghiệp EU", nhà kinh tế Mikhail Khachaturyan nhận định.
Các chuyên gia tin rằng Bắc Kinh sẽ tiếp tục thắt chặt quản lý và kiểm soát chặt chẽ các mặt hàng xuất khẩu quan trọng để duy trì ảnh hưởng mạnh mẽ đối với Mỹ và châu Âu.