Cuộc tranh luận lớn nhất là tên của hội nghị. Hội nghị và Hội thảo thường niên về Hệ thống xử lý thông tin thần kinh (được viết tắt là NIPS) đã trở thành biểu tượng mạnh mẽ về sự mất cân bằng giới tính trong công nghệ A.I.
Hàng nghìn nhà nghiên cứu A.I đã hội tụ tại Montreal (Canada) vừa qua đã thống nhất đổi tên NIPS thành NeurIPS nhằm thu hẹp khoảng cách phân biệt về giới. Tuy nhiên vẫn còn nhiều vấn đề tương tự chưa được thẳng thắn nhìn nhận.
Thách thức của lĩnh vực A.I phản ánh sự thiếu đa dạng trong ngành công nghệ mới. Tại các công ty công nghệ lớn, nhân lực là phụ nữ chỉ chiếm 20% hoặc có vai trò ít hơn trong lĩnh vực kỹ thuật.
Theo một số tính toán, mất cân bằng giới tính trong công nghệ A.I còn tệ hơn. Ước tính tại một vườn ươm khởi nghiệp trí tuệ nhân tạo (Element A.I) cho thấy, phụ nữ chỉ chiếm 13% lực lượng lao động trong công nghệ A.I ở Mỹ.
“Chúng ta đa dạng hóa các hoạt động của trí tuệ nhân tạo nhiều thì càng làm tốt hơn trong việc đưa ra sản phẩm không có tính phân biệt đối xử về giới” - Hannah Wallach, nhà nghiên cứu của Microsoft và là Chủ tịch chương trình cao cấp của hội nghị tại Montreal - đồng sáng lập một sự kiện liên quan về phụ nữ trong thời đại A.I, cho biết.
Hệ thống theo công nghệ A.I tìm kiếm các kiểu mẫu trong kho dữ liệu khổng lồ - ví dụ như những gì chúng ta nói với trợ lý ảo và những hình ảnh chúng ta đăng tải trên mạng xã hội. Hệ thống này có thể sẽ có cùng định kiến về giới và chủng tộc mà chúng ta thể hiện trên kho dữ liệu đã được cập nhật.
Trong năm nay, Google thử nghiệm một tính năng email được thiết kế để dự đoán những gì người dùng muốn viết. Có bằng chứng cho thấy thuật toán đưa nhiều giả định mang tính thành kiến, ví dụ như nghiễm nhiên nhận định y tá là “cô ấy” và kỹ sư là “anh ấy”. Phía Google cho biết, từ bằng chứng này, sau đó hãng đã loại bỏ tất cả đại từ liên quan đến giới tính trước khi ra mắt tính năng này.
Theo bà Wallach, các nỗ lực này sẽ không giúp ích gì tới việc thay đổi một tên viết tắt nào đó mang định kiến về giới. Vấn đề là ý thức tiếp nhận và công tác tuyển dụng người mới được áp dụng trong thời đại A.I.
Các khẩu hiệu phân biệt giới tính tại các gian hàng khởi nghiệp mang tới nhiều rắc rối hơn khi những “ông lớn” như Google, Facebook... với tư cách là bên tài trợ và có vai trò trong thế giới A.I đang cố gắng thúc đẩy tuyển dụng nhiều phụ nữ và các nhóm đại diện khác vào hàng ngũ của họ.
Chính vì vậy, những người đứng đầu trong kỷ nguyên A.I đang nỗ lực kêu gọi các thành viên mới tôn trọng bình đẳng giới và tập trung vào “khoa học và các ý tưởng” thân thiện hơn.