Uy tín về chất lượng đào tạo của nền giáo dục Vương quốc Anh đang ngày càng thu hút sinh viên từ châu Phi, những người muốn tìm kiếm cơ hội nghề nghiệp để thay đổi cuộc sống mà không nhất thiết phải rời quê hương. Điều này mở ra xu hướng mới là du học tại chỗ.
Theo Hiệp hội Các trường đại học quốc tế Anh, sinh viên châu Phi đang chiếm số lượng lớn trong tổng số sinh viên du học từ xa tại các trường đại học Anh. Cụ thể, trong số 510.835 sinh viên học từ xa tại Anh, sinh viên châu Phi chiếm 56.140 người.
Theo truyền thống du học, sinh viên rời quê hương đến một quốc gia mới để học tập. Tuy nhiên hiện nay, đặc biệt sau dịch Covid-19, mô hình du học từ xa, còn gọi là giáo dục xuyên quốc gia, đang được nhiều sinh viên ưa chuộng, nhất là sinh viên châu Phi.
Với mô hình này, sinh viên có thể du học từ quê nhà thông qua các hình thức như học trực tuyến, theo học các trường quốc tế đặt cơ sở trong nước, chương trình liên kết giữa các trường quốc tế, bằng kép... Địa điểm du học được sinh viên châu Phi lựa chọn nhiều nhất là Vương quốc Anh.
Theo báo cáo Quy mô giáo dục xuyên quốc gia của giáo dục đại học Vương quốc Anh năm 2020 – 2021, 11% sinh viên du học tại chỗ trong các trường đại học Vương quốc Anh là sinh viên châu Phi. 63% trong số này đến từ Ai Cập, Nigeria và Nam Phi.
Bà Anuja Desai, chuyên viên chính tại Hiệp hội Các trường đại học quốc tế Anh, cho rằng, du học tại chỗ đang trở thành xu hướng quan trọng và phổ biến vì nhiều ưu điểm.
Thứ nhất, mô hình này giúp sinh viên tiết giảm chi phí, phù hợp với đông đảo sinh viên đến từ các gia đình có thu nhập trung bình, khá. Việc tiết giảm chi phí càng trở thành ưu tiên trong bối cảnh khủng hoảng chi phí sinh hoạt hiện nay.
Tiếp đó, du học tại chỗ song sinh viên vẫn được nhận bằng tốt nghiệp quốc tế, được cấp từ nền giáo dục tiên tiến như Vương quốc Anh. Bằng cấp này giúp họ gia tăng cơ hội tìm kiếm việc làm có thu nhập ổn định, tăng khả năng cạnh tranh trong thị trường việc làm trong nước.
Xu hướng này đặc biệt phát triển sau dịch Covid-19, khi các trường học chuyển dịch từ dạy và học trực tiếp sang trực tuyến. Trong bối cảnh đó, Vương quốc Anh đã tăng cường nâng cao chất lượng của hệ thống giáo dục đại học, ứng dụng công nghệ mới. Từ đó, Vương quốc Anh đã thu hút đông đảo sinh viên châu Phi theo học với nhiều hình thức khác nhau.
Tuy nhiên, nhiều chuyên gia bày tỏ lo ngại mô hình du học tại chỗ ở châu Phi có thể tồn tại lâu dài hay không? Theo tổ chức giáo dục toàn cầu ICEF Monitor, đại dịch Covid-19 có thể góp phần thúc đẩy mô hình giáo dục từ xa nhưng với điều kiện kinh tế và chính trị nhiều xáo trộn như hiện nay, việc duy trì và phát triển mô hình này sẽ gặp nhiều thách thức.
Đơn cử, từ phía các trường đại học Vương quốc Anh, học phí của sinh viên quốc tế là một trong những nguồn thu chính. Các trường có thể tăng học phí để giải quyết tình trạng khủng hoảng chi phí sinh hoạt hiện nay hoặc thu hẹp mô hình dạy trực tuyến do khủng hoảng chi phí năng lượng.
Về phía châu Phi, đây là nguồn sinh viên dồi dào, là mong muốn của nhiều nền giáo dục tiên tiến cạnh tranh với Vương quốc Anh như Australia, Canada... Các nước có thể triển khai nhiều chính sách ưu đãi để thu hút nguồn lực này, từ đó cạnh tranh mạnh với Vương quốc Anh.
