Mua bán, cho thuê tràn lan trên mạng

“Bạn đang đau đầu vì thi trượt và phải học lại môn vô cùng mất thời gian. Những môn lý thuyết làm bạn mất ngủ cả tuần để học thuộc. Nay chúng tôi mang đến cho bạn một giải pháp giúp bạn tiết kiệm thời gian. Đó là tai nghe siêu nhỏ, đây là một thiết bị điện tử công nghệ cao giúp hỗ trợ các anh em sinh viên trong công việc học tập”, là lời quảng cáo của một trang bán hàng trên Facebook mang tên “T.N.S.N” từ cuối tháng 3/2023.

Cùng với lời quảng cáo, trang Facebook trên rao bán hàng loạt thiết bị nghe gọi siêu nhỏ được thiết kế ngụy trang. Bộ sản phẩm này gồm 1 bộ thu nhận tín hiệu, được ngụy trang thành hình dáng một vật dụng nhỏ gọn khác như: Thẻ ATM, bật lửa, móc khóa (bên hông có khe lắp sim; 1 chiếc tai nghe với kích thước hạt đậu, có gắn pin)...

Khi có cuộc gọi từ bên ngoài vào, bộ thu nhận tín hiệu sẽ kích hoạt tai nghe, giúp người sử dụng có thể nghe tín hiệu bên ngoài gửi vào. Pin của các thiết bị này được quảng cáo có thể sử dụng để đàm thoại liên tục từ 5 - 12 tiếng. Tất cả thiết bị đều được giới thiệu là micro nhạy, nghe to rõ và có khả năng tự bắt máy. Giá bán dao động 1,2 - 2 triệu đồng.

Bên cạnh thiết bị thu nhận tín hiệu để đàm thoại, trang Facebook này còn rao bán sản phẩm “camera siêu nhỏ 4G thế hệ 2023”, có thể kết nối với điện thoại thông minh. Camera này được thiết kế theo dạng cúc áo, ốc vít. Hình ảnh với độ phân giải khá cao thu được từ camera này có thể chuyển ra ngoài.

Camera ngụy trang này còn được thiết kế thành mắt kính, bật lửa, móc chìa khóa, thắt lưng, bút viết. Theo “tư vấn” của một số shop khác tại TPHCM, có 2 cách để chuyển đề thi ra ngoài: Đọc đề qua micro ở thiết bị thu phát tín hiệu gửi ra ngoài hoặc dùng camera siêu nhỏ. Tuy nhiên, cách đọc sẽ dễ bị lộ nên nhân viên các shop khuyên nên mua camera để “an toàn” khi sử dụng.

Đây cũng là “lời khuyên” của một shop khác có địa chỉ ở Hà Nội và TPHCM, khi phóng viên trong vai một thí sinh chuẩn bị thi tốt nghiệp THPT tìm “phao cứu trợ”, gọi đến số điện thoại đặt mua: Phải mua đủ bộ gồm thiết bị nghe và camera.

Khi dùng sẽ nhét tai nghe hạt đậu vào sâu trong tai, giấu bộ thu tín hiệu (được ngụy trang là thẻ ATM, bật lửa…) vào túi quần. Khi camera chụp ảnh đề thi sẽ truyền ra bên ngoài thông qua ứng dụng đã cài sẵn; người ở ngoài nhận được đề thi sẽ giải và đọc đáp án, truyền tín hiệu vào để người bên trong nghe.

“Camera thì phải mua loại tốt mới xài được, giá 2 - 4 triệu đồng, tùy loại. Càng đắt tiền thì ngụy trang càng tốt. Nếu muốn mua thì chuyển cọc trước, hàng sẽ được chuyển trong 2 - 3 ngày”, người bán hàng qua Facebook quả quyết.

Không chỉ buôn bán, một số chủ shop còn gợi ý khách hàng có thể thuê bộ thiết bị nếu không đủ tiền mua. Giá thuê bộ tai nghe dao động 150.000 đồng - 200.000 đồng/ngày; camera ngụy trang 400.000 - 600.000 đồng/ngày.

Khảo sát của GD&TĐ cho thấy: Trên mạng xã hội Facebook những nhóm bán và cho thuê tai nghe siêu nhỏ, tai nghe hạt đậu, camera ngụy trang có từ vài trăm đến hàng nghìn thành viên. Các bài viết giới thiệu sản phẩm thường không có tương tác (thích, bình luận) mà các giao dịch được trao đổi qua điện thoại hoặc Zalo.

Tai nghe nhỏ bằng hạt đậu được bán ở một shop. Ảnh: FB

Siết chặt biện pháp ngăn chặn gian lận

Tại Hội nghị về công tác tổ chức Kỳ thi tốt nghiệp THPT 2023 giữa Ban Chỉ đạo thi cấp quốc gia và Ban Chỉ đạo thi cấp tỉnh do Bộ GD&ĐT tổ chức ngày 15/6, vấn đề thiết bị gian lận trong mùa thi được đề cập.

Thiếu tướng Lê Minh Mạnh, Phó Cục trưởng Cục An ninh mạng và Phòng chống tội phạm ứng dụng công nghệ cao (A05), Bộ Công an cho biết, lực lượng công an đã rà soát nhiều nhóm liên quan đến việc mua bán thiết bị ghi âm, ghi hình, có thể sử dụng cho việc gian lận trong thi cử.

Qua đó, lực lượng công an nhận thấy, người mua bán các thiết bị này chủ yếu là phụ huynh và học sinh; họ thường tự mua lẻ các thiết bị trên thị trường như tai nghe, bộ thu phát sóng riêng.

Bộ Công an sẽ xác minh làm rõ các trường hợp này, xử lý theo đúng pháp luật; đồng thời tập huấn cho lực lượng công an các địa phương nhận diện và ngăn chặn các hành vi sử dụng thiết bị công nghệ gian lận trong thi cử.

Theo Thiếu tướng Lê Minh Mạnh, trên nhiều trang mạng hiện nay cũng rao bán các thiết bị nhằm mục đích gian lận thi cử. Phương thức hoạt động sử dụng thiết bị để gian lận không có gì mới so với nhiều năm trước.

Học sinh sẽ dùng thiết bị tai nghe thu nhỏ, thu phát sóng, liên lạc để truyền thông tin, hình ảnh ra ngoài; nhóm hỗ trợ bên ngoài sẽ giải đề, truyền thông tin vào trong.

Lãnh đạo Cục A05 đề nghị các cán bộ tại các điểm coi thi chủ động phát hiện, trao đổi với các cơ quan chức năng xử lý các tình huống phát sinh; chú ý các thiết bị ngụy trang như đồng hồ, cúc áo, khuyên tai, bút viết, máy tính… có thể cài cắm thiết bị nghe.

Bộ phận thu tín hiệu cho tai nghe siêu nhỏ được ngụy trang thành một chiếc điện thoại cổ. Ảnh: FB

Các điểm thi cần thực hiện nghiêm quy định bố trí nơi để túi xách, đồ dùng của thí sinh cách phòng thi tối thiểu 25m. Các phòng bảo quản đề thi có các bộ thu phát wifi phải cắt kết nối Internet, niêm phong các đầu mạng, tháo gỡ các bộ kết nối mạng.

Ông Võ Đỗ Thắng, Giám đốc Trung tâm An ninh mạng Athena (TPHCM) cho rằng, các thiết bị công nghệ cao để gian lận trong thi cử ngày càng nhỏ gọn, tinh vi hơn. Khoảng cách giữa thiết bị nghe nhận cuộc gọi và tai nghe ngày càng tăng.

Những vật dụng này thường có nút nguồn để sạc pin, khe cắm thẻ, sim…; giám thị có thể dùng mắt thường để “sàng lọc” những biểu hiện gian lận đầu tiên này nếu thí sinh mang theo thiết bị.

“Trong quá trình làm bài, những thí sinh sử dụng thiết bị thường sẽ biểu hiện không tập trung làm bài, loay hoay tìm cách để phát tín hiệu ra ngoài. Do đó, giám thị có thể kiểm tra hoặc tập trung quan sát các thí sinh này để kịp thời phát hiện hành vi”, ông Thắng cho biết.