Hôm qua (28.1), cố vấn tổng thống Ukraina Yuriy Biryukov thông báo rằng có sự trốn quân dịch lớn trước dự thảo tổng động viên bắt đầu tiến hành vào ngày 20.1, trong bối cảnh Kiev liên tục hành động quân sự ở khu vực đông nam Donetsk và Lugansk. Giao tranh dữ dội giữa lực lượng dân quân và quân chính phủ tại khu vực này đã giết chết hàng chục người và hàng trăm người khác bị thương trong tuần qua. Ít nhất 30 dân thường thiệt mạng hôm 24.1 sau hàng loạt trận pháo kích vào thành phố cảng Mariupol. Cả hai bên đều đổ lỗi cho nhau về đợt bạo lực này.
Bất chấp đe dọa trừng phạt hình sự, hơn một nửa số quân dự bị tìm đủ mọi cách khác nhau để trốn quân dịch. "57% đối tượng thông báo nghĩa vụ quân sự của vùng Ivano-Frankovsk không đến trình diện ở Ủy ban kiểm tra y tế. 37% số người trong trong diện quân dự bị vùng Ivano-Frankovsk đã rời khỏi lãnh thổ Ukraina"- đó là đoạn trích từ trang Facebook của ông Biryukov. Báo cáo về kết quả tuần đầu tiên tổng động viên quân sự đã làm ông này bị sốc theo đúng nghĩa đen. Bởi khu vực tây Ukraina vốn có truyền thống được coi là chỗ dựa của ban lãnh đạo Kiev thân phương Tây và không ưa miền đông Donbass.
Như vậy, sau bốn đợt tổng động viên liên tiếp mà không mang lại kết quả như ý, ông Poroshenko quay sang cách thức "mềm" hơn là tăng lương.
Chính quyền Ukraina đã hứa rằng số quân dự bị, cũng như lính nghĩa vụ 20 tuổi sẽ không bị phái đến các "điểm nóng". Nhưng mọi người chẳng ai tin lời hứa này, vì vậy cố gắng kiếm cách để tránh bị động viên. Ai có cơ hội thì chạy ra nước ngoài. Các nhà trọ và khách sạn nhỏ ở khu vực ven biên với Romania đầy những người Ukraina trẻ tuổi. Dòng người trốn lính cũng chảy sang Ba Lan. Nhiều khi nguyên cả làng Ukraina di cư sang Nga.
Theo Liên Hợp Quốc, ước tính rằng hơn 5.000 người đã thiệt mạng trong các cuộc giao tranh và 1,4 triệu cư dân vùng đông nam Ukraina rất cần hỗ trợ nhân đạo. Chiến sự còn phá hủy hoặc dẫn đến việc một nửa số cơ sở y tế ở miền đông đóng cửa và hơn 70% nhân viên y tế trốn chạy khỏi khu vực này.