Không ai có thể phủ nhận những tiện ích do công nghệ thông tin nói chung mang lại, trong đó có mạng internet. Nhưng tính hai mặt của tiện ích từ IT này cũng không thể không thừa nhận khi mà những thách thức và rủi ro từ chính môi trường mạng luôn rình rập, nhất là với trẻ em – những đối tượng chưa đủ những kỹ năng cần thiết về IT và kỹ năng nhận thức để có thể chống lại mọi cám dỗ tiêu cực từ công nghệ số.
“Âm binh IT” xuất hiện ở muôn nẻo cuộc sống mà trẻ em không thể chống đỡ nổi. Vậy trách nhiệm của người lớn tại các môi trường giáo dục (gia đình, nhà trường, xã hội) và của cơ quan quản lý nhà nước ở đâu? Đó là câu hỏi lớn đặt ra với chúng ta khi mà 2/3 dân số Việt Nam đang tiếp cận với mạng Internet và chỉ cần dưới 1 triệu là người ta có thể có công cụ tiện tích để tham gia. Trong thời đại công nghệ đang ào ạt tràn vào cuộc sống, rất cần khuyến khích trẻ em tận dụng IT để không chỉ phát triển chỉ số digital – một tiêu chí của công dân số, mà còn là công cụ để phát triển chỉ số IQ, EQ.
Ông Ysrael C.Diloy – chuyên gia đến từ tổ chức Stairway Foundation của Philippin - chia sẻ về nguy cơ trẻ bị xâm hại trên môi trường mạng và truyền thông, và cho biết, ở Philippin, vấn đề này đã được đưa vào môn học của các em trong nhà trường, phát hành cẩm nang bảo vệ trẻ em trong môi trường mạng, đưa ra các mô hình bài giảng, có Ủy ban quốc gia tập huấn cho giáo viên các kỹ năng liên quan…
Ông Ngô Việt Khôi, chuyên gia về IT cảnh báo những rủi ro từ môi trường mạng khi các em không có đủ kỹ năng IT, và không đủ kỹ năng sống để nhận biết những thông tin độc hại, những hoang báo trôi nổi trên mạng vì một mục đích câu view câu like nào đó…
Rất nhiều ý kiến từ các phụ huynh, các doanh nghiệp xã hội và các tổ chức xã hội cũng đã nêu ra những thách thức và rủi ro đến từ chính sự cám dỗ của mạng internet. Sự quan tâm của toàn xã hội đến việc bảo vệ trẻ em trong môi trường mạng đang ngày càng gia tăng, từ đó cho thấy trách nhiệm lớn lao đối với vấn đề này từ nhà cung cấp (và cả sử dụng) dịch vụ mạng, từ nhà trường và gia đình, từ các cơ quan hoạch định chính sách.
Bà Nguyễn Phương Linh – Giám đốc MSD - cho rằng: Dễ nhận thấy, việc tăng cường kỹ năng IT là rất cần thiết đối với tất cả những người có trách nhiệm bảo vệ trẻ em trong môi trường mạng, cũng như có chế tài xử lý những hành vi vi phạm là rất cấp bách.
Tuy nhiên, quan trọng hơn cả chính là giáo dục cho các em đủ cả các kỹ năng cần thiết, trong đó có kỹ năng nhận biết, để các em có thể chủ động lọc thông tin, từ đó mà thay đổi hành vi của mình. Sự kiểm soát mang tính kỹ thuật và hành chính là cần nhưng chưa đủ, mà hơn hết, là làm sao để bố mẹ và con cái, thầy cô và học sinh có thể trao niềm tin cho nhau.
