Con tàu trên từng là một trong những tàu ngầm thành công nhất của Mỹ thời Thế chiến II. Nó đột nhiên biến mất không dấu vết khi đang đi tuần tra ở nam Thái Bình Dương và Biển Đông.
Theo tờ The New York Times, tàu ngầm USS Grayback rời Trân Châu Cảng vào 28/1/1944 để thực thi sứ mệnh thứ 10 và đã không quay trở về căn cứ hải quân ở gần đó vào tháng 3.
Tàu ngầm USS Grayback đã phóng ngư lôi vào hàng loạt tàu đối phương, cứu các phi công Mỹ bị bắn rơi máy bay và đánh chìm hàng chục tàu chiến Nhật trong chiến tranh. Hải quân Mỹ liệt kê con tàu này là mất tích.
Sau chiến tranh, Hải quân Mỹ đã sử dụng các ghi chép của quân đội Nhật để ráp lại lịch sử của tàu ngầm mất tích này.
Theo ghi chép vào năm 1949, hải quân Mỹ cho rằng tàu USS Grayback bị chìm ở vùng biển mở, cách thành phố Okinawa của Nhật khoảng 160km về phía đông - đông nam. Mặc dù vậy, không ai có thể tìm thấy xác tàu.
Tuy nhiên, bí ẩn này đã có một đột phá bất ngờ vào năm ngoái, nhờ một phát hiện của nhà nghiên cứu không chuyên người Nhật là Yutaka Iwasaki.
Ông Iwasaki đã xem lại các ghi chép thời chiến tranh của căn cứ hải quân hoàng gia Nhật tại Sasebo vào năm ngoái và phát hiện được một bản ghi âm từ 27/2/1944, trong đó cho biết một máy bay ném bom của Nhật đã thả bom xuống tàu ngầm này khi nó đang nổi lên mặt nước. Tàu ngầm đã nổ tung và chìm ngay lập tức, không có ai trên tàu sống sót.
Bản ghi âm có ghi đầy đủ vị trí cuối cùng của tàu ngầm, được cho là Grayback. Tuy nhiên, ông Iwasaki thấy rằng những ghi chép này không khớp với những thông tin hải quân Mỹ nắm được.
Nhà nghiên cứu này nhận thấy, hải quân Mỹ đã hồi đáp một bản dịch có nhiều lỗi so với ghi chép của quân Nhật. Theo đó, bản dịch không chuẩn về vĩ độ và kinh độ đối với vị trí cuối cùng của con tàu. Thực tế là, tàu Grayback bị trúng bom cách địa điểm ước tính của Mỹ tới 160km.
Các thông tin sau đó được chuyển tới cho Tim Taylor, một nhà thám hiểm dưới biển đang chịu trách nhiệm về dự án tìm kiếm tàu ngầm Mỹ mất tích thời Thế chiến II.
Ngày 5/6, họ phát hiện một điều bất thường dưới đáy biển, ở độ sâu hơn 400m so với mặt nước. Ngày tiếp theo, đội của ông Taylor sử dụng một máy quay có độ phân giải cao để tìm hiểu điều bất thường và họ đã chết lặng khi thấy thân tàu với dòng chữ USS Grayback.
Phát hiện trên cuối cùng đã giải đáp được bí ẩn 75 năm về con tàu.
Cho tới giờ, ông Taylor và đội của mình đã tìm được 5 trong số 52 tàu ngầm mất tích.