Soi đèn pin đi học
Tùng! Tùng! Tùng! 7h tối tiếng trống vang lên ở điểm trường Tiểu học Phà Lõm, Trường Tiểu học Tam Hợp. Thầy Đào Huy Thiện – Phó Hiệu trưởng, phụ trách điểm bản nói: “Chờ một lát thôi sẽ thấy, lũ trẻ đến đầy đủ khắp sân trường mà xem, tự giác lắm”!
 |
| Buổi tối, các em học sinh Tiểu học Tam Hợp, Tương Dương, Nghệ An lại soi đèn pin đến trường ôn bài |
Quả vậy, lần lượt nhóm 2, 3 em nhỏ đeo đèn pin đội đầu đuổi nhau chạy ào tới. Chẳng mấy chốc tiếng nô đùa đã í ới khắp sân trường. Các em tự giác vào lớp, mở sách vở ra tập đọc, tập viết, làm bài tập. Phía trên có giáo viên quản lý, hướng dẫn những chỗ các em chưa hiểu hoặc tranh thủ soạn giáo án.
Nói về xuất phát điểm của tiếng trống học bài, thầy Nguyễn Đình Mận – Hiệu trưởng nhà trường cho biết: Những năm trước, chất lượng học sinh ở Tam Hợp thấp hơn nhiều so với các trường lân cận.
 |
| Trường học có đầy đủ bàn ghế, ánh sáng để các em làm bài tập |
Học sinh của trường chủ yếu người dân tộc thiểu số: Mông, Thái, Tày Poọng… sống trong bản biệt lập, chỉ giao tiếp với bố mẹ, người thân nên hạn chế về tiếng Việt, khả năng tiếp thu chậm. Tình trạng học sinh nghỉ học, đi học không đầy đủ diễn ra nhiều.
Để nâng cao chất lượng dạy học, trước hết là tăng cường kỹ năng tiếng Việt cho học sinh, nhà trường quyết định phát động phong trào tiếng trống học bài.
 |
| Mỗi học sinh có một chiếc đèn pin bên mình |
Do ở nhà các em không đảm bảo đầy đủ ánh sáng, không có góc học tập, bàn ghế nên “tiếng trống học bài” được tổ chức ngay tại điểm trường và có sự quản lý, hướng dẫn của giáo viên.
Niềm vui ở Phà Lõm
Phà Lõm là bản xa xôi nhất, cách trung tâm xã Tam Hợp khoảng hơn 10km đường dốc đá lởm chởm, cheo leo. Đây là một bản làng người Mông với hơn 100 nóc nhà sống quây quần nơi đầu nguồn con suối Chà Lạp chảy từ Lào sang.
Dù là điểm lẻ, nhưng Phà Lõm có đông học sinh nhất Trường Tiểu học Tam Hợp với gần 100 em đều là người Mông. Đây cũng là nơi được ban giám hiệu nhà trường chọn thí điểm đầu tiên và đi đầu trong phong trào tiếng trống học bài từ năm học 2015 – 2016.
 |
| Một em học sinh dùng tay để nhẩm phép tính |
"Lúc đầu, phụ huynh còn rất e ngại việc cho con đến trường vào buổi tối. Vì các cháu tiểu học đang bé, dù gần trường nhưng đường đi trong bản chủ yếu là đường đất đá.
Chúng tôi đã họp với ban quản lý bản và thông qua đó để tuyên truyền, vận động cho bà con hiểu ý nghĩa của việc đến trường học phụ đạo”, thầy Nguyễn Đình Mận, Hiệu trưởng nhà trường chia sẻ.
Ban đầu, chỉ có gần 30 hộ gia đình đồng ý, nhưng điểm trường vẫn quyết tâm thực hiện. Sau một thời gian, thấy bọn trẻ đến trường vừa được thầy cô hướng dẫn học tập, có chỗ vui chơi an toàn, vui vẻ nên ngày càng nhiều bố mẹ cho con đi học buổi tối.
 |
| "Tiếng trống học bài" đã trở nên quen thuộc nhiều năm nay tại điểm trường Phà Lõm, Tiểu học Tam Hợp |
Điểm Phà Lõm năm học này có 6 lớp, riêng khối 1 được ưu tiên chia ra 2 lớp, mỗi lớp 16 em. Theo thầy Thiện chia sẻ, đây là lứa tuổi bỡ ngỡ nhất, hầu hết đều chưa thể nói được tiếng Kinh nên nhà trường bố trí giáo viên có kinh nghiệm, năng lực chuyên môn cao phụ trách. Các em nói được và hiểu được thầy cô giáo nói, là cơ sở đầu tiên để học tốt ở các lớp cao hơn.
Cô Lô Thị Tám đang chủ nhiệm lớp 1 với 16 học sinh. Cả lớp mạnh dạn, tự tin khi giao tiếp với người lạ, dù có một số từ không hiểu nên các em vừa nói bằng tiếng Việt vừa nói bằng tiếng Mông. Cậu bé Lầu Bá Tu biết tự giới thiệu tên, lớp học của mình và khoe “tự cầm đèn pin đi học cùng các bạn”.
 |
| Cô giáo hướng dẫn, quản lý học sinh đồng thời tranh thủ soạn giáo án |
Ngoài phụ đạo kiến thức, thầy cô còn tổ chức các hoạt động tập thể, vận động thể để thu hút học sinh tham gia. Qua các hoạt động này tăng cường các kỹ năng giao tiếp, sinh hoạt nhóm cho học sinh…
“Cả ngày đã học bài trên lớp, nếu buổi tối cũng tiếp tục học nữa thì các em sẽ nhanh chán. Vì vậy, chúng tôi cho các em đọc sách truyện, tổ chức trò chơi hoặc văn nghệ, thể thao. Đặc điểm học sinh ở đây là rất thích múa hát. Có hôm, mải vui múa hát quên cả buồn ngủ, cô phải tắt loa các em mới chịu về để mai đến lớp”, cô Lô Thị Tám, giáo viên điểm Phà Lõm kể.
Hỗ trợ xóa tái mù cho phụ huynh
Già Xồng Vả Dềnh, trưởng bản Phà Lõm nói: Các thầy cô giáo ở đây rất nhiệt tình, quan tâm đến bọn trẻ. bây giờ, chỉ cần nghe tiếng trống là các cháu đã tự giác đến trường đầy đủ, bố mẹ ở nhà cũng yên tâm.
 |
| Mục đích của phong trào "tiếng trống học bài" là tăng cường tiếng Việt, phụ đạo kiến thức cho học sinh dân tộc thiểu số |
Bây giờ nhận thức người Mông ta cũng tiến bộ rồi, con trai, con gái cũng phải cho đi học đầy đủ, bố mẹ cũng phải biết quan tâm con học lớp 1, học thầy cô nào và hỏi han tình hình trên lớp của con.
Qua 3 năm thực hiện, không chỉ ở Phà Lõm, phong trào tiếng trống học bài còn duy trì bền vững ở điểm bản Phồng, Huồi Sơn và trường chính ở bản Xốp Nặm.
Thầy Nguyễn Đình Mận – Hiệu trưởng nhà trường cho biết: “Ở đây mọi hoạt động dạy thêm, phụ đạo cho học sinh đều là tự nguyện, tâm huyết của thầy cô chứ không có bất cứ chế độ hay khoản thu nào.
 |
| Việc hướng dẫn, quản lý học sinh, tổ chức các hoạt động trên lớp vào buổi tối hoàn toàn từ tâm huyết, tự nguyện của giáo viên |
Nhiều giáo viên xa nhà, ở lại trong ký túc xá hoặc thuê nhà gần trường ở và kiên trì, nhiệt tình đứng lớp buổi tối thường xuyên để hỗ trợ học sinh.
Cô giáo Kha Thị Hằng khi dạy ở điểm bản Phồng còn nảy ra sáng kiến mời phụ huynh vào học cùng với con. Mục đích để giúp cô quản lý con, nhưng cũng vừa dạy “xóa tái mù” cho nhiều bố mẹ đã lâu ngày quên mất mặt chữ.
Với nhiều nỗ lực, chất lượng học sinh Tam Hợp những năm gần đây tăng lên rõ rệt. Các em mạnh dạn tự tin hơn, nói tiếng Việt tốt hơn bên cạnh tiếng mẹ đẻ. Nhận thức phụ huynh cũng tiến bộ, và đặc biệt là không còn tình trạng học sinh nghỉ học.
