Họ “đua nhau” sử dụng thuốc bổ, giải độc gan để ngăn ngừa tổn thương gan do uống bia, rượu, ăn thực phẩm không lành mạnh và bệnh lý gan... mà không biết đó là sai lầm.
Cơ thể tự đào thải độc tố qua gan
Thường xuyên bị nổi mề đay và xuất hiện nhiều mụn trứng cá, chị Nguyễn Mai Hoa (Ba Đình, Hà Nội) quyết định ra cửa hàng dược phẩm gần nhà mua thuốc để uống.
Sau vài câu hỏi, người bán hàng phán đoán bệnh của chị Mai Hoa có thể do chức năng gan suy giảm và khuyên chị nên mua thêm thực phẩm chức năng giúp thải độc gan. Nghe giới thiệu sản phẩm được chiết xuất từ thảo dược, an toàn nên chị Mai Hoa đã mua một hộp về sử dụng.
Lo lắng cho sức khỏe của chồng sau những buổi nhậu nhẹt, chị Hoàng Thị Dung (Hoàng Mai, Hà Nội) đã tìm hiểu trên Internet và ra hiệu thuốc mua loại sản phẩm được quảng cáo là hỗ trợ chức năng gan, giải độc gan cho chồng uống. Dù chẳng biết tình trạng của gan thế nào và sản phẩm có tác dụng hay không, nhưng chị Dung lấy phương châm phòng bệnh hơn chữa bệnh để lý giải cho lựa chọn của mình.
Ở nước ta, tỷ lệ bệnh nhân mắc các bệnh lý về gan trong cộng đồng khá cao. Chính vì vậy, nhu cầu sử dụng thuốc và thực phẩm chức năng hỗ trợ điều trị gan rất lớn.
Trên các trang mạng xã hội, người dùng có thể dễ dàng bắt gặp rất nhiều video hoặc hình ảnh kèm lời quảng cáo về các loại thuốc và thực phẩm chức năng bổ gan, thải độc, phòng ngừa cũng như hỗ trợ điều trị bệnh lý về gan.
Ngoài thị trường, các sản phẩm này cũng được bày bán tràn lan với nhiều tên thương mại khác nhau. Tin theo quảng cáo hoặc nghe theo lời mách bảo, nhiều người đã tự ý mua về sử dụng mà không theo chỉ định của các bác sĩ.
Chia sẻ về vấn đề này, bác sĩ Nguyễn Hoài Thu, Viện Y học ứng dụng Việt Nam cho biết, gan đại diện cho hệ thống lọc chính của cơ thể con người, chuyển đổi thuốc và chất độc thành chất thải, làm sạch máu và chuyển hóa các chất dinh dưỡng quan trọng cung cấp cho cơ thể. Gan là một phần cơ bản trong cơ chế điều hòa tổng thể của cơ thể.
“Một trong những cách chính mà cơ thể tự đào thải độc tố là thông qua gan. Gan đại diện cho hệ thống lọc chính của cơ thể con người, chuyển đổi chất độc thành chất thải, làm sạch máu và chuyển hóa các chất dinh dưỡng và thuốc để cung cấp cho cơ thể một số protein quan trọng nhất.
Gan chính là một phần cơ bản trong cơ chế điều hòa tổng thể của cơ thể. Trong những năm gần đây, nhiều sản phẩm tràn ngập thị trường với mục đích giải độc và làm sạch gan đôi khi khiến người tiêu dùng hoang mang không biết đâu là lựa chọn phù hợp”, chuyên gia cho biết.
Bác sĩ Hoài Thu giải thích, gan giúp loại bỏ chất thải, xử lý các chất dinh dưỡng và thuốc khác nhau. Một số chức năng thiết yếu của gan bao gồm: Xử lý các chất dinh dưỡng được ruột hấp thụ để chúng được hấp thụ hiệu quả hơn; điều hòa thành phần máu để cân bằng protein, chất béo và đường;
Phá hủy các tế bào hồng cầu cũ; sản xuất các chất cần thiết tham gia vào quá trình đông máu. Ngoài ra, gan còn phá vỡ, chuyển hóa rượu và thuốc; Sản xuất protein và cholesterol thiết yếu; loại bỏ độc tố khỏi máu trong đó có bilirubin, amoniac và các chất khác; lưu trữ các khoáng chất như sắt và vitamin A.
Giải độc gan bằng lối sống lành mạnh
Hầu hết mọi người nghĩ rằng, việc thanh lọc cơ thể sẽ giúp gan loại bỏ độc tố sau khi họ uống quá nhiều rượu hoặc ăn những thực phẩm không lành mạnh. Một số người hy vọng thải độc gan sẽ giúp gan hoạt động tốt hơn hằng ngày cũng như góp phần giúp điều trị bệnh gan. Song, thực tế, theo bác sĩ Nguyễn Hoài Thu, hiện tại không có nghiên cứu cũng như bằng chứng cụ thể nào cho thấy các liệu pháp giải độc hoặc thực phẩm bổ sung có thể khắc phục được tổn thương gan.
Người dùng có thể cảm thấy tốt hơn khi thực hiện chế độ ăn kiêng giải độc vì không ăn thực phẩm chế biến sẵn có chất béo rắn và đường đã qua chế biến. Những thực phẩm chế biến sẵn này có lượng calo cao nhưng lại ít dinh dưỡng không tốt cho sức khỏe. Chế độ ăn kiêng giải độc cũng có thể loại bỏ các loại thực phẩm mà bạn có thể bị dị ứng hoặc nhạy cảm, như sữa, gluten, trứng hoặc đậu phộng.
“Thực tế, giải độc có thể gây hại cho gan. Các nghiên cứu đã phát hiện, tổn thương gan do thảo dược và thực phẩm bổ sung đang ngày càng gia tăng”, chuyên gia cho biết. Ngoài ra, người dùng cũng cần chú ý về liệu pháp thải độc gan cũng như các sản phẩm thải độc gan.
Bởi, một số công ty sử dụng các thành phần có thể gây hại hoặc đưa ra những tuyên bố sai chưa được kiểm chứng về hiệu quả của các sản phẩm gắn mác thải độc gan của họ.
Nếu nhịn ăn trong quá trình giải độc gan, mọi người có thể cảm thấy mệt, ngất xỉu, đau đầu hoặc bị mất nước. Nếu bị viêm gan B và đang bị tổn thương gan, việc nhịn ăn có thể khiến tổn thương trở nên tồi tệ hơn.
Để giúp phòng ngừa bệnh gan cũng như cải thiện sức khỏe bằng việc thay đổi lối sống khoa học lành mạnh, bác sĩ Hoài Thu khuyến cáo, người dân cần hạn chế lượng rượu uống vào. Có chế độ ăn uống cân bằng mỗi ngày. Tăng cường chất xơ và vi khoáng từ trái cây, rau quả, ngũ cốc nguyên hạt. Đảm bảo bổ sung protein cho các enzyme để góp phần giúp cơ thể giải độc một cách tự nhiên.
Ngoài ra, cần duy trì cân nặng khỏe mạnh, tập thể dục mỗi ngày. Đồng thời, giảm bớt hành vi nguy hiểm có thể dẫn đến viêm gan virus như: Tránh dùng các chất kích thích gây nghiện; không dùng chung dao cạo râu, bàn chải đánh răng hoặc các vật dụng khác trong nhà; xăm hình ở các cơ sở uy tín có biện pháp vô khuẩn; không quan hệ tình dục thiếu an toàn...
