Thu phí xe 'quên' quẹt thẻ tại phà Cát Lái lộ nhiều điểm sai

Xí nghiệp Quản lý phà, Công ty TNHH MTV Dịch vụ công ích Thanh niên xung phong TPHCM - đơn vị quản lý phà Cát Lái thừa nhận có tình trạng nhiều người dân qua phà bằng xe gắn máy nhưng nhân viên thu phí không phát thẻ.

Theo luật sư Luật sư Lê Bá Thường, Đoàn Luật sư TPHCM phân tích, cách giải quyết vấn đề này của phía Công ty là không hợp lý như đầu phà huyện Nhơn Trạch mặt bằng hẹp nên nhiều xe máy phải chạy lấn sang luồng ô tô nên không thể phát thẻ vì sợ mất thẻ nên trước mắt là thu tiền, sau đó nhân viên sẽ quẹt bù cho đủ doanh thu…

Vấn đề ở đây là nếu không đưa và quẹt thẻ thì làm sao công ty kiểm soát được số lượt xe lên phà? Nếu mặt bằng hẹp thì phía công ty có thể điều thêm nhân viên để hướng dẫn khách lên phà.

"Vậy số tiền đã thu mà không soát thẻ sẽ được xử lý thế nào khi không đếm được bao nhiêu lượt xe qua phà, không biết mỗi nhân viên trong ca trực thu được bao nhiêu tiền?" - luật sư Thường bình luận.

Theo quy định của pháp luật, nếu nhân viên không nộp hết tiền đã thu, nếu chưa đến mức bị truy cứu trách nhiệm hình sự thì hành vi này bị xử phạt hành chính. Nếu gây hậu quả nghiêm trọng thì có thể bị xử “tội tham ô tài sản”.

Luật sư Lê Bá Thường, Giám đốc Công ty Luật TNHH MTV Dân Luật Tín Thành (Đoàn Luật sư TPHCM).

Vì Tội tham ô tài sản là hành vi lợi dụng chức vụ, quyền hạn chiếm đoạt tài sản mà mình có trách nhiệm quản lý trị giá từ 2.000.000 đồng đến dưới 100.000.000 đồng hoặc dưới 2.000.000 đồng nhưng đã bị xử lý kỷ luật về hành vi này mà còn vi phạm. Hành vi chiếm đoạt tài sản công” sẽ bị phạt hành chính từ 5 triệu đồng đến 10 triệu đồng (theo điểm b, khoản 1, điều 12 Nghị định 63/2019/NĐ-CP).

Tùy theo số tiền thu lợi bất chính thì có thể bị xử tội hình sự chịu mức phạt tù đến 20 năm tù giam, tù chung thân hoặc tử hình.

Ngoài ra, người phạm tội còn bị cấm đảm nhiệm chức vụ nhất định từ 01 năm đến 05 năm, có thể bị phạt tiền từ 30 triệu đồng đến 100 triệu đồng, tịch thu một phần hoặc toàn bộ tài sản (Điều 353 Bộ luật hình sự 2015).

Trong trường hợp này, phí xe máy vẫn cứ được thu, cơ sở hạ tầng vẫn được sử dụng và hao mòn dần nhưng phí thu về ngân sách Nhà nước thì không có.

Nếu như nhân viên cứ mặc nhiên thu tiền mà không phát thẻ, đồng nghĩa với việc số tiền thu được từ những lần đó không được tính vào để thực hiện thuế với Nhà nước.

Hành vi của các nhân viên thu phí đã thực hiện sai quy trình khi chỉ thu tiền mặt nhưng lại không đưa thẻ từ để kiểm soát lượt xe và còn lập khống số liệu cuối ngày.

Thất thoát ngân sách và người dân chịu thiệt

Theo thống kê mỗi ngày lượt xe qua lại phà Cát Lái khoảng 30.000 – 35.000 lượt/ngày, số tiền thu được mỗi ngày khoảng 120 triệu – 140 triệu. Nếu nhân viên thu tiền nhưng không có thẻ rất dễ bị thất thoát.

Hình ảnh cắt từ clip phản ánh của Báo Giao thông cho thấy Phà Cát Lái thu phí xe máy nhưng "quên" quẹt thẻ kiểm soát”.

Dưới góc nhìn pháp lý, luật sư Thường nêu rõ: Theo quy định về tội gây thất thoát ngân sách nhà nước, người nào được giao quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước mà gây thất thoát, lãng phí từ 100 triệu đồng trở lên, tùy vào mức độ hành vi, hậu quả gây ra thì có thể đối diện với mức phạt tù lên đến 20 năm.

Ngoài ra, người phạm tội còn có thể bị cấm đảm nhiệm chức vụ, công việc từ 01 năm đến 05 năm hoặc bị tịch thu một số hoặc toàn bộ tài sản (Điều 219 BLHS 2015).

Bên cạnh đó, người gây thất thoát còn phải bồi thường theo trách nhiệm dân sự. Vì khi xe lên phà có người trông giữ, từ đó đã hình thành một giao dịch dân sự (Điều 116 và khoản 1 Điều 119 Bộ luật Dân sự 2015).

Luật sư Thường nhấn mạnh, trường hợp này được coi là hợp đồng giao kết bằng lời nói thông qua thẻ xe. Khi xảy ra việc mất xe, người gửi xe có yêu cầu đòi bồi thường thiệt hại. Tuy nhiên, khi xảy ra việc mất xe, nếu người trông giữ thừa nhận người gửi có gửi xe tại bãi và có xảy ra việc mất xe thì người trông giữ xe có trách nhiệm đền bù.

"Trường hợp người trông giữ xe không thừa nhận người gửi có gửi xe tại bãi thì họ không có trách nhiệm đền bù, trừ trường hợp người gửi xe phải chứng minh được là có gửi xe tại bãi mà không có vé/thẻ xe" - luật sư Thường cho hay.

Do đó, luật sư Thường nhận định, việc gửi xe thì việc thu tiền không có vé/thẻ sẽ ảnh hưởng rất lớn đến quyền lợi của người dân khi không may xảy ra việc mất xe.