Đưa ra ví dụ gần gũi với học sinh
Cô Ngô Thị Hải, giáo viên Lịch sử (Trường PTDTNT Đăk Hà, huyện Đăk Hà, tỉnh Kon Tum) cho biết: Ở cấp THPT các trường phân luồng học sinh theo định hướng nghề nghiệp. Tuy nhiên, đa phần nghề nghiệp “hot” hiện nay không liên quan đến môn Lịch sử, hoặc nếu có thì sẽ kèm theo một môn khối Khoa học tự nhiên.
Tuy nhiên, không vì thế mà học sinh “lãng quên” môn học này. Đặc biệt đối với giáo viên cần phải linh hoạt thay đổi, sáng tạo để thu hút học sinh học lịch sử.
Theo cô Hải, cái khó nhất khi học lịch sử là việc ghi nhớ sự kiện. Bởi sự kiện liên quan đến ngày, tháng, năm nên học sinh dễ nhầm lẫn. Chính vì vậy, giáo viên phải sáng tạo, linh hoạt phương pháp dạy học để giúp học sinh nhớ nhanh và nhớ lâu. Từ đó, các em mới thuận lợi khi phân tích, tái hiện lại sự kiện.
Để học sinh ghi nhớ nhanh kiến thức môn Lịch sử, mỗi bài dạy cô Hải sẽ đưa ra một ví dụ về sự kiện gần gũi với học sinh. Cụ thể trong quá trình giảng dạy kiến thức về “Chiến dịch Tây Nguyên” cô sẽ đưa ra các hình ảnh gắn liền với địa bàn tỉnh. Với dấu mốc 24/3 là giải phóng toàn bộ Tây Nguyên thì cô sẽ lấy đường 24/3 hoặc Hội trường 24/3 của huyện Đăk Hà để lồng ghép, đưa vào bài dạy. Từ đó, học sinh dễ dàng liên tưởng và ghi nhớ kiến thức. Hoặc “Chiến dịch Tây Nguyên” chỉ diễn trong tháng 3, nên cô đưa ra ví dụ là một bài hát, hoặc tháng 3 là mùa đốt rẫy… để phù hợp, gần gũi với học sinh địa phương.
Đối với những sự kiện khác cô Hải sẽ liên hệ, lồng ghép với bài văn, thơ ca liên quan. Nhờ vậy, học sinh dễ dàng tiếp cận, ghi nhớ kiến thức.
Cô Hải cho rằng: Để học sinh dễ dàng tiếp thu kiến thức lịch sử thì giáo viên phải có phương pháp dạy học phù hợp. Theo đó, giáo viên cần giảm nhẹ, không đặt nặng vấn đề kiến thức đối với học sinh. Thay vào đó, giáo viên lồng ghép những câu chuyện, đoạn phim ngắn vào bài học để cuốn hút các em.
“Một số người cho rằng môn Lịch sử khô khan, nhưng tôi lại nghĩ môn học này rất bổ ích và thú vị. Bởi lịch sử khô hay không là do cách giáo viên giảng dạy. Ví dụ với sự kiện bất kỳ thay vì giáo viên dạy theo kiến thức SGK có thể chuyển tải thành một câu chuyện, hoặc cho học sinh xem đoạn phim có chứa hàm lượng kiến thức tương ứng. Từ đó, trò ghi chép, nhớ lại một số chi tiết quan trọng. Ngoài ra, có thể cho các em tham gia trò chơi giải ô chữ liên quan đến bài học. Khi vừa học, vừa chơi thì học sinh sẽ thích thú và cảm thấy cuốn hút hơn”, cô Hải tâm sự.
Sử dụng sơ đồ tư duy
Với cô Phan Thị Diệu Trang, giáo viên Trường THPT Phan Bội Châu (TP Kon Tum) để thu hút học sinh thì trong quá trình giảng dạy giáo viên cần lồng ghép vào bài học những câu chuyện lịch sử. Bên cạnh đó giáo viên sử dụng sơ đồ hoá để học sinh dễ dàng nắm, ghi nhớ kiến thức.
Cũng theo cô Trang, để ghi nhớ kiến thức nhanh và lâu, học sinh có thể sử dụng sơ đồ tư duy của riêng mình nhằm tái hiện lại sự kiện, mốc lịch sử quan trọng.
“Mỗi học sinh có sự sáng tạo riêng. Ví dụ học sinh có thể vẽ hình cái cây để hệ thống lại kiến thức. Trong đó, mỗi nhánh cây là một mốc thời gian, sự kiện. Giáo viên cũng khuyến khích trò tô màu. Với mỗi màu sắc sẽ tương ứng với một mốc thời gian riêng. Từ đó các em dễ dàng ghi nhớ sự kiện”, cô Trang bộc bạch.
Đặc biệt, cô Trang cho rằng, muốn học sinh thực sự yêu thích, đam mê môn học này thì giáo viên phải linh hoạt thay đổi trong phương pháp giảng dạy, không nên khô khan, cứng nhắc. Thay vì yêu cầu các em đọc, viết lại kiến thức SGK, giáo viên có thể sử dụng các bản đồ, tranh ảnh… để giảng dạy . Bên cạnh đó, kết hợp kể các câu chuyện lịch sử, thời sự Việt Nam - quốc tế hoặc cho học sinh sáng tạo, tư duy… liên quan đến kiến thức, bài học.
