Động thái trên diễn ra sau một thỏa thuận với Bộ Tư pháp Mỹ về việc đình chỉ các cáo buộc gian lận đối với bà Mạnh Vãn Châu vốn làm ảnh hưởng tới mối quan hệ của Bắc Kinh với Washington và Ottawa.
Bà Mạnh, con gái 49 tuổi của tỷ phú sáng lập tập đoàn Huawei Nhậm Chính Phi, đã được thả trong một phiên tòa ở Vancouver. Sau đó, bà nhanh chóng đáp chuyến bay tới thành phố Thâm Quyến, trở về Trung Quốc lần đầu tiên kể từ khi bị bắt tại sân bay quốc tế Vancouver theo lệnh của nhà chức trách Hoa Kỳ ngày 1/12/2018.
Các quan chức Canada có thể hy vọng sự tự do của bà sẽ dẫn đến việc Trung Quốc thả 2 người Canada là doanh nhân Michael Spavor và cựu nhân viên ngoại giao Michael Kovrig. Họ đã bị bắt và bỏ tù vì tội gián điệp trong những ngày sau khi bà Mạnh bị giam giữ theo cách mà các nhà phê bình phương Tây goi là “ngoại giao con tin”.
Bà Mạnh Vãn Châu, nói với các phóng viên sau phiên điều trần tại Vancouver: “Tôi muốn bày tỏ lòng biết ơn chân thành tới đại sứ quán Trung Quốc tại Canada vì sự hỗ trợ không ngừng của họ. Trong 3 năm qua, cuộc sống của tôi bị đảo lộn. Đó là khoảng thời gian xáo trộn đối với tôi với tư cách là một người mẹ, người vợ và một người điều hành công ty”. Tuy nhiên, bà nói thêm rằng đây “thực sự là một trải nghiệm vô giá trong cuộc đời”, “có câu, khó khăn càng lớn, trưởng thành càng lớn”.
Sau khi bị bắt vào năm 2018, bà bị giam trong một biệt thự nguy nga với một chiếc vòng đeo ở mắt cá chân để theo dõi chuyển động của bà ở thành phố phía tây Canada khi bà phản đối việc chống lại bị dẫn độ sang Mỹ.
Mỹ cáo buộc bà Mạnh gian lận đối với ngân hàng HSBC và gian lận chuyển tiền. Họ cho rằng bà đã cố gắng che giấu hành vi vi phạm lệnh trừng phạt của Mỹ đối với Iran của chi nhánh Skycom thuộc Huawei.
Tuy nhiên, hôm qua, các công tố viên Mỹ đã giải quyết để bà Mạnh đồng ý với một tuyên bố về các tình tiết trong vụ án. Đổi lại, họ đồng ý trì hoãn các cáo buộc tới ngày 1/12/2022 và sau đó sẽ giảm án nếu bà Mạnh tuân thủ các điều khoản của thỏa thuận. Các cáo buộc này có thể khiến bà phải ngồi tù 30 năm.
“Khi tham gia vào thỏa thuận hoãn truy tố, bà Mạnh đã nhận trách nhiệm về vai trò chính của mình trong việc thực hiện kế hoạch lừa đảo một tổ chức tài chính toàn cầu” – quyền Luật sự Mỹ Nicole Boeckmann cho biết trong một tuyên bố.
Trợ lý Giám đốc FBI Alan Kohler cho biết: “Việc bà Mạnh nhập viện là bằng chứng cho thấy một hình thức lừa dối nhất quán để vi phạm luật pháp Mỹ.
Các cáo buộc và vụ bắt giữ bà Mạnh nằm trong một chiến dịch rộng lớn hơn chống lại Huawei – một công ty tư nhân mà Washington cho rằng có mối quan hệ chặt chẽ với chính phủ Trung Quốc và quân đội nước này.
Các quan chức Mỹ cho biết điện thoại, bộ định tuyến và thiết bị chuyển mạch của Huawei vốn được sử dụng rộng rãi trên khắp thế giới, đã cung cấp cho tình báo Trung Quốc cửa hậu mạnh mẽ trong truyền thông toàn cầu.
Các cơ quan chính phủ Mỹ bị cấm mua thiết bị của Huawei và Washington đã gây áp lực buộc các đồng minh phải làm theo. Tuy nhiên Bắc Kinh cho biết mục tiêu của Mỹ là chính trị và muốn làm tổn hại sức mạnh kinh tế của Trung Quốc.
