Hôm qua (22/9), Tổng thống Mỹ Biden đã gọi điện cho người đồng cấp Pháp để thảo luận về tuyên bố một hiệp ước an ninh mới giữa Mỹ, Anh và Australia (AUKUS) vốn khiến Pháp mất hợp đồng đóng tàu nhiều tỷ USD vào tuần trước. Ông Biden đã “nhất trí rằng tình hình sẽ có lợi từ các cuộc tham vấn cởi mở giữa các đồng minh về những vấn đề có lợi ích chiến lược đối với Pháp và các đối tác châu Âu của chúng tôi” – tuyên bố chung của Nhà trắng và Điện Elysee cho hay.
2 tổng thống sẽ gặp nhau vào cuối tháng 10 tại châu Âu, “để đạt được những hiểu biết chung và duy trì động lực trong quá trình này. Đại sứ Pháp bị triệu tập sẽ trở lại Washington vào “tuần sau” theo quyết định của ông Macron và sẽ “bắt đầu công việc chuyên sâu” với các quan chức Mỹ.
Theo tuyên bố chung, ông Biden “tái khẳng định sự tham gia của Pháp và châu Âu vào khu vực Ấn Độ - Thái Bình Dương có tầm quan trọng chiến lược”, đồng thời “công nhận tầm quan trọng của một nền quốc phòng châu Âu mạnh mẽ hơn và có năng lượng hơn, đóng góp tích cực vào an ninh xuyên Đại Tây Dương và toàn cầu, đồng thời bổ sung cho NATO”.
Paris đã kêu gọi xem xét lại “khái niệm liên minh” sau khi Pháp bị bất ngờ trước thông báo của AUKUS vào tuần trước. Dự án lớn đầu tiên của AUKUS là cung cấp cho Australia tàu ngầm chạy bằng năng lượng hạt nhân và Canberra đã hủy hợp đồng trị giá nhiều tỷ USD với một công ty đóng tàu của Pháp để sản xuất 12 tàu vốn được ký kết năm 2016.
Phát biểu tại New York hôm 20/9, Bộ trưởng Ngoại giao Pháp Jean-Yves Le Drian mô tả thông báo này không chỉ là một sự vi phạm hợp đồng vũ khí, mà là một “sự vi phạm lòng tin giữa các đồng minh”, đồng thời kêu gọi “sự phản ánh nghiêm túc của người châu Âu về chính khái niệm rằng chúng ta có các liên minh và quan hệ đối tác”.
