Hiệu quả rõ nét trong giảm nghèo và cải thiện đời sống
Giai đoạn 2021–2025, tổng vốn đầu tư phát triển từ ngân sách trung ương phân bổ cho Thanh Hóa đạt 1.640.539 triệu đồng, trong đó 1.249.507 triệu đồng hỗ trợ 6 huyện nghèo và 202.000 triệu đồng dành cho 2 huyện Thường Xuân (cũ) và Bá Thước (cũ) trong lộ trình thoát nghèo. Đến nay, giải ngân vốn đầu tư phát triển ước đạt 78,62%, cho thấy nỗ lực lớn trong việc đưa nguồn vốn vào thực tế.
Cùng với nguồn vốn nhà nước, Thanh Hóa còn huy động hiệu quả Quỹ “Vì người nghèo” và sự đóng góp của doanh nghiệp, tổ chức, cá nhân. Đặc biệt, việc hỗ trợ xây dựng 182 căn nhà cho đồng bào sinh sống trên sông lên bờ ổn định cuộc sống là điểm sáng nhân văn của chương trình.
Để đảm bảo hiệu quả đầu tư, tỉnh xác định nguồn vốn phải được sử dụng tập trung, tránh dàn trải, trùng lặp địa bàn và đối tượng. Các dự án ưu tiên gồm: phát triển giáo dục nghề nghiệp, giải quyết việc làm, xây dựng hạ tầng giao thông kết nối, xóa nhà tạm, nhà dột nát cho hộ nghèo và hiện đại hóa hệ thống thông tin thị trường lao động. Đây là những yếu tố quyết định giúp người dân ổn định đời sống, tự lực vươn lên, gia tăng thu nhập và thoát nghèo bền vững.
Nhờ sự vào cuộc đồng bộ của các cấp, ngành và nỗ lực của người dân, tỷ lệ hộ nghèo đa chiều tại Thanh Hóa giảm mạnh. Nếu đầu giai đoạn 2022–2025, tổng tỷ lệ nghèo đa chiều là 68,4% (trong đó hộ nghèo 32,88%, hộ cận nghèo 35,52%), thì đến cuối năm 2024, con số này chỉ còn 33,77% (hộ nghèo 11,88%, hộ cận nghèo 21,89%) giảm 50,9% so với đầu năm 2022.
Thu nhập bình quân đầu người trên địa bàn các huyện nghèo cũng có sự cải thiện vượt bậc, từ 30 triệu đồng cuối năm 2023 dự kiến đạt 48 triệu đồng vào cuối năm 2025, tăng hơn 1,8 lần so với năm 2020.Đây là kết quả thể hiện rõ hiệu quả của chính sách và sự quyết tâm thoát nghèo của người dân.
Đặc biệt, ý thức, tinh thần tự lực của người nghèo đã có chuyển biến rõ rệt. Nhiều hộ dân đã chủ động học hỏi, ứng dụng khoa học kỹ thuật vào sản xuất, tận dụng lợi thế của địa phương để phát triển mô hình kinh tế hộ, hợp tác xã, chăn nuôi và trồng trọt theo hướng hàng hóa. Tinh thần “không cam chịu đói nghèo, quyết tâm thoát nghèo để làm giàu chính đáng” đang lan tỏa mạnh mẽ trong cộng đồng.
Chuyển biến toàn diện ở vùng đồng bào dân tộc thiểu số
Tính đến giữa năm 2025, tỷ lệ hộ nghèo trong đồng bào dân tộc thiểu số giảm nhanh từ 15,33% năm 2023 xuống còn 8,6% năm 2024, giảm tới 6,73%, vượt xa mục tiêu đề ra (3%). Cùng với đó, cơ sở hạ tầng vùng miền núi được quan tâm đầu tư đồng bộ: 100% xã có đường ô tô đến trung tâm xã được rải nhựa hoặc bê tông; 100% đồng bào dân tộc thiểu số được xem truyền hình và nghe đài phát thanh; 100% trẻ 5 tuổi đến trường mẫu giáo, học sinh tiểu học đạt 100%, học sinh THCS đạt 98,8%; 95% thôn, bản có nhà sinh hoạt cộng đồng.
Những con số này cho thấy sự thay đổi toàn diện về đời sống vật chất lẫn tinh thần, tạo nền tảng vững chắc để người dân nâng cao tri thức, tiếp cận thông tin và mở rộng cơ hội phát triển kinh tế.
Cùng với đầu tư hạ tầng, Thanh Hóa đã triển khai nhiều chính sách hỗ trợ phát triển sản xuất, khuyến khích khởi nghiệp, chăm sóc sức khỏe và đào tạo nghề. Hộ nghèo, cận nghèo được tiếp cận nguồn vốn tín dụng ưu đãi, hỗ trợ về đất ở, nhà ở, đất sản xuất, nước sinh hoạt.
Thông qua các dự án phát triển sản xuất theo chuỗi giá trị, nhiều hộ mạnh dạn áp dụng tiến bộ kỹ thuật, phát huy tiềm năng địa phương để nâng cao thu nhập. Công tác tuyên truyền đã góp phần thay đổi nhận thức, khơi dậy tinh thần tự lực, giúp người dân thoát khỏi tâm lý trông chờ, ỷ lại, hình thành ý thức vươn lên làm giàu bền vững bằng chính sức mình.
Năm 2025 là năm cuối của giai đoạn 2021–2025, Thanh Hóa đang tập trung mọi nguồn lực để giảm tỷ lệ hộ nghèo bình quân 1,5%/năm, theo Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XIX. Trọng tâm là các huyện nghèo như Mường Lát, Quan Sơn, Quan Hóa cùng các xã vùng đặc biệt khó khăn, bãi ngang ven biển.
Tỉnh tiếp tục đa dạng hóa nguồn vốn huy động, bố trí đủ vốn đối ứng 10%, tăng cường kiểm tra, giám sát, đồng thời nâng cao năng lực đội ngũ cán bộ làm công tác giảm nghèo. Việc ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lý, điều hành chương trình cũng được xem là một giải pháp đột phá giúp nâng cao hiệu quả thực hiện.
