Đảm bảo chất lượng giảng dạy
Tuyên Quang là một tỉnh miền núi, với địa hình phức tạp và nhiều dân tộc thiểu số sinh sống. Trong quá trình phát triển, tỉnh vẫn đối mặt với nhiều thách thức về giáo dục, đặc biệt là tỷ lệ mù chữ còn cao ở một số vùng sâu, vùng xa, vùng dân tộc thiểu số.
Vấn nạn mù chữ, tái mù chữ tạo ra nhiều hệ lụy. Bởi khi mù chữ, người dân khó tiếp thu được các kiến thức khoa học kỹ thuật mới, việc canh tác hoàn toàn thủ công dẫn đến năng suất lao động thấp, đói nghèo. Và chính cái nghèo lại khiến họ không có điều kiện để học, khép chặt vòng vây của sự lạc hậu.
Mặc dù đã có nhiều nỗ lực trong công tác xóa mù chữ, nhưng do đặc thù địa lý và điều kiện kinh tế, nhiều người dân vẫn chưa có cơ hội tiếp cận với nền giáo dục cơ bản. Để công tác này thực sự đạt hiệu quả, việc đảm bảo chất lượng giảng dạy là yếu tố then chốt.
Chất lượng giảng dạy không chỉ ảnh hưởng đến kiến thức mà học viên tiếp nhận được mà còn tác động đến sự bền vững và dài hạn của quá trình xóa mù chữ. Việc nâng cao chất lượng giảng dạy trong công tác xóa mù chữ đòi hỏi một loạt các giải pháp đồng bộ và sáng tạo.
Tại nhiều địa phương, đặc biệt là các xã vùng sâu vùng xa của Tuyên Quang, nguồn giáo viên có trình độ và kỹ năng giảng dạy còn ít nhiều hạn chế. Vì vậy, việc đào tạo, bồi dưỡng giáo viên về chuyên môn, phương pháp giảng dạy đặc thù cho đối tượng học viên xóa mù chữ là cực kỳ quan trọng.
Vì vậy, ngành Giáo dục Tuyên Quang đã có những chương trình đào tạo giáo viên không chỉ về kiến thức mà còn về kỹ năng sư phạm, khả năng giao tiếp với học viên, đặc biệt là học viên đến từ các cộng đồng dân tộc thiểu số. Trong đó, giáo viên xóa mù chữ được trang bị các phương pháp giảng dạy phù hợp với đối tượng học viên trưởng thành, người lớn, đặc biệt khi họ chưa quen với phương pháp học truyền thống.
Đặc biệt ở những lớp xóa mù cho đồng bào vùng dân tộc thiểu số, giáo viên còn được huấn luyện để hiểu rõ văn hóa, phong tục của cộng đồng mình giảng dạy, đồng thời phát triển khả năng giao tiếp với học viên trong điều kiện ngôn ngữ không phải là tiếng mẹ đẻ của mình.
Thầy giáo Bồn Văn Mành, giáo viên Trường PTDT Bán trú Tiểu học Lao Chải, xã Lao Chải, tỉnh Tuyên Quang cho biết: Sau khi được nhà trường phân công nhận giảng dạy lớp xóa mù chữ cho bà con thôn Bản Phùng, tôi đã phối hợp cùng với Bộ đội Biên phòng và chính quyền địa phương đi tuyên truyền vận động bà con tham gia lớp.
“Những người tham gia học xóa mù chữ ở nhiều độ tuổi khác nhau, vì vậy, nội dung giảng dạy cần phải bảo đảm linh hoạt và phân hóa. Việc thiết kế các lớp học, bài học không quá nặng nề về lý thuyết mà chú trọng vào những kiến thức cơ bản, thiết thực trong cuộc sống hàng ngày sẽ giúp học viên dễ tiếp thu và ứng dụng nhanh chóng”, thầy Mành khẳng định.
Tăng cường kiểm tra, giám sát
Trong bất kỳ chương trình xóa mù chữ nào, việc kiểm tra và giám sát là yếu tố cực kỳ quan trọng để đảm bảo chất lượng và hiệu quả. Đây không chỉ là công cụ giúp đánh giá mức độ thực hiện mà còn là biện pháp để điều chỉnh kịp thời những vấn đề phát sinh trong quá trình triển khai.
Đặc biệt tại tỉnh như Tuyên Quang, nơi có nhiều khó khăn về cơ sở vật chất và nguồn nhân lực, kiểm tra và giám sát đóng vai trò then chốt trong việc nâng cao chất lượng xóa mù chữ, giúp chương trình đi đúng hướng và đạt được mục tiêu lâu dài.
Việc kiểm tra tiến độ thực hiện chương trình giúp đảm bảo rằng các lớp học xóa mù chữ diễn ra đúng kế hoạch và không có sự gián đoạn. Qua công tác giám sát, các cấp quản lý có thể kịp thời phát hiện các vấn đề như thiếu giáo viên, học viên bỏ học, hay thiếu tài liệu học tập. Khi tiến độ không được duy trì, chương trình sẽ khó đạt được mục tiêu đề ra.
Tại địa bàn các xã vùng sâu, vùng xa, công tác giám sát càng cần thiết để đảm bảo các lớp học diễn ra đúng thời gian và địa điểm, không bị gián đoạn vì những lý do khách quan hay chủ quan. Các cơ quan chức năng cũng kiểm tra linh hoạt, từ kiểm tra định kỳ đến kiểm tra đột xuất, để có thể kịp thời khắc phục tình trạng học viên không tham gia hoặc lớp học bị bỏ ngỏ.
Không chỉ là các bài kiểm tra lý thuyết, các bài kiểm tra thực hành cũng cần được chú trọng, bởi lẽ mục tiêu cuối cùng của việc xóa mù chữ là giúp học viên có thể áp dụng kiến thức vào đời sống hàng ngày.
Công tác kiểm tra, giám sát công tác xoá mù chữ tại Tuyên Quang được HĐND tỉnh, Sở GD&ĐT và các cơ quan chức năng từ tỉnh đến địa phương quan tâm, thực hiện. Thông qua công tác giám sát, cơ quan chức năng đã chỉ ra những ưu điểm tồn tại, hạn chế, chia sẻ những khó khăn công tác lãnh đạo chỉ đạo trên địa bàn; thực trạng giáo viên và học viên tại các lớp xoá mù chữ; công tác thông tin, tuyên truyền, phối hợp giữa các ngành liên quan; công tác chi trả chế độ thừa giờ cho giáo viên tham gia lớp xoá mù; các kiến nghị, đề xuất đối với nội dung chương trình giảng dạy và thực tế tại địa phương; tỷ lệ tái mù chữ sau khi xoá mù; chế độ, chính sách đối với người dạy, người học và người làm công tác xoá mù chữ;…
Kiểm tra và giám sát là yếu tố then chốt giúp nâng cao chất lượng chương trình xóa mù chữ tại Tuyên Quang. Qua các hoạt động này, các cơ quan chức năng không chỉ kịp thời phát hiện và xử lý các vấn đề mà còn tạo ra một môi trường học tập hiệu quả, đảm bảo sự tham gia của học viên, cũng như nâng cao năng lực giảng dạy của giáo viên.
