Cuốn sách do NXB Chính trị quốc gia Sự thật tái bản lần thứ hai năm 2025 và Sbooks độc quyền phát hành, là tuyển tập các bài phát biểu, bài viết và phỏng vấn tiêu biểu trong suốt cuộc đời hoạt động cách mạng của bà.
Cuốn sách không chỉ khắc họa chân thực con đường từ đấu tranh giành độc lập đến xây dựng đất nước, mà còn thể hiện chiều sâu nhân văn và tư duy chiến lược của một người lãnh đạo hết lòng vì dân, vì nước.
Với hơn 600 trang, sách được chia thành ba phần chính, dẫn dắt người đọc đi qua những giai đoạn quan trọng trong sự nghiệp của bà Nguyễn Thị Bình, từ ngoại giao, giáo dục cho đến những suy ngẫm chính trị và cá nhân. Nổi bật trong đó là phần hồi ức về cuộc đàm phán Paris (1968–1973) - nơi bà giữ vai trò Trưởng đoàn đàm phán của Mặt trận Dân tộc Giải phóng miền Nam và sau đó là Chính phủ Cách mạng lâm thời Cộng hòa miền Nam Việt Nam.
Là người phụ nữ duy nhất tại bàn đàm phán, bà không chỉ đại diện cho tiếng nói chính nghĩa mà còn thể hiện trí tuệ, bản lĩnh và sự kiên trì qua hàng trăm phiên họp và hàng nghìn cuộc trao đổi với báo chí quốc tế.
Bên cạnh hoạt động ngoại giao, bà Nguyễn Thị Bình cũng để lại dấu ấn sâu sắc trong lĩnh vực giáo dục khi giữ chức Bộ trưởng Bộ Giáo dục từ năm 1976 đến 1987. Trong giai đoạn đất nước còn nhiều khó khăn sau chiến tranh, bà là người đặt nền móng cho các chính sách tri ân nhà giáo, như việc chính thức hóa Ngày Nhà giáo Việt Nam 20/11 và danh hiệu “Nhà giáo nhân dân”, “Nhà giáo ưu tú”.
Những nỗ lực ấy thể hiện tư duy coi con người là trung tâm và giáo dục là nền tảng phát triển bền vững của quốc gia.
Không chỉ kể lại sự kiện, cuốn sách còn đầy ắp những trăn trở sâu sắc và suy tư cá nhân của bà, cho thấy một phong cách lãnh đạo gần dân, giản dị nhưng đầy nguyên tắc và nhất quán. Trong đó, bà chia sẻ về những khoảnh khắc riêng như việc từ chối đề cử làm Phó Chủ tịch nước năm 1992 vì đã lớn tuổi, nhưng cuối cùng vẫn nhận trách nhiệm với tinh thần "có làm gì cũng là vì đất nước".
Cuốn sách không mang màu sắc tự thuật hay tôn vinh cá nhân, mà là sự kết tinh của lý tưởng cách mạng, nhân cách chính trị và triết lý sống nhân văn. Hình ảnh "con thuyền Tổ quốc" mà bà nhắc đến như một ẩn dụ sâu sắc cho hành trình vươn ra biển lớn của dân tộc Việt Nam. Đặc biệt, ở tuổi ngoài 90, bà vẫn tích cực viết báo, tham gia hội thảo và vận động cho giáo dục, hòa bình – minh chứng cho một tấm lòng chưa từng ngơi nghỉ với đất nước.
Thành công của cuốn sách càng được khẳng định khi trước đó, tác phẩm “Gia đình, bạn bè và đất nước” của bà từng phát hành đến 48.000 bản – con số hiếm gặp đối với hồi ký chính trị.
