(GD&TĐ) - Sự tăng giảm của giá bán lẻ xăng dầu, sở dĩ được người dân quan tâm, cũng bởi tác động lớn lao của mặt hàng thiết yếu này đối với hầu hết các lĩnh vực khác của nền kinh tế. Nỗi bức xúc trong dư luận về mỗi lần giá xăng tăng, chủ yếu cũng xuất phát từ vấn đề minh bạch hay không minh bạch trong điều hành thị trường nhạy cảm này của các cơ quan chức năng, với vấn đề cốt lõi về thực hư lỗ lãi. Thế nên, cũng dễ hiểu vì sao công bố mới đây của Bộ Tài chính về công khai Quỹ bình ổn giá xăng dầu lại nhận được nhiều sự ủng hộ đến thế.
 |
| Ảnh minh họa/internet |
Cần nhắc rõ lại quyết định công khai Quỹ Bình ổn giá xăng dầu (gọi tắt là quỹ BOG) của Bộ Tài chính. Theo đó, từ quý 3/2013, việc công bố Quỹ BOG được Bộ Tài chính công bố công khai vào tháng đầu quý trên Cổng TTĐT Bộ Tài chính. Thông qua việc công khai Quỹ BOG, sẽ tạo điều kiện để các doanh nghiệp và người dân giám sát việc quản lý, sử dụng quỹ BOG xăng dầu cũng như giám sát việc điều hành giá xăng dầu theo cơ chế thị trường mà Chính phủ và các Bộ, ngành đang kiên trì thực hiện.
Thực tế trước đó trên VTV, trong Chương trình Dân hỏi Bộ trưởng trả lời (vào cuối tháng 6/2013), Bộ trưởng Bộ Tài chính Đinh Tiến Dũng đã khẳng định “Quỹ BOG được trích lập vào một khoản tiền cụ thể nằm trong giá cơ sở của giá xăng dầu, nghĩa là được hình thành từ tiền của người sử dụng xăng dầu. Cho nên đòi hỏi phải công khai, minh bạch Quỹ này là một nhu cầu rất chính đáng và Quỹ được hình thành như một van xả để đảm bảo bình ổn giá cả xăng dầu của chúng ta trên thị trường khi giá thế giới có biến động”.
Đây chính là điều dư luận chờ đợi từ lâu. Bởi lẽ, xăng dầu là mặt hàng rất thiết yếu trong sản xuất và đời sống của nhân dân và doanh nghiệp. Mà không chỉ riêng gì xăng dầu. Công khai, minh bạch trong quản lý và sử dụng phải là nguyên tắc của tất cả các loại quỹ, phí được hình thành từ sự đóng góp của người dân (ví dụ như Quỹ bảo trì đường bộ...), phải là nguyên tắc trong tính toán giá thành của các mặt hàng chiến lược, thiết yếu (ví dụ như điện, than, nước sinh hoạt...).
Minh bạch chính là yếu tố quan trọng tạo nên sự tin tưởng của xã hội và cũng góp phần thúc đẩy sự hợp lý và hiệu quả trong quản lý, sử dụng các loại quỹ, hợp lý trong cách tính toán giá thành các mặt hàng thiết yếu. Việc minh bạch hóa thông tin một cách rộng rãi sẽ tạo áp lực buộc doanh nghiệp phải nghiêm túc và trách nhiệm hơn trong việc sử dụng những đồng tiền từ Quỹ BOG. Tiến tới, Bộ Tài chính nên đẩy mạnh công bố thông tin về việc trích lập và sử dụng quỹ tại từng doanh nghiệp, để tạo điều kiện cho toàn xã hội có thể giám sát. Minh bạch thông tin sẽ giảm thiểu các góc khuất, buộc doanh nghiệp phải quản trị tốt, phải sòng phẳng, đúng đắn trong việc sử dụng quỹ, tránh việc nhập nhằng trộn lẫn các khoản thu, chi.
Chỉ có công khai minh bạch, người dân mới có đủ cơ sở để đánh giá quỹ được hình thành từ túi tiền của chính mình, từ mỗi lít xăng, dầu người dân mua nhằm góp phần ổn định giá xăng, dầu đã được quản lý, sử dụng ra sao, có hiệu quả, có đúng mục đích hay không.
Nhất Nguyên
