Chín tấn vũ khí
Theo tờ Defense News, Mỹ đã phát triển chương trình máy bay ném bom tầm xa mới từ năm 2014. Dự án được giao cho Northrop Grumman, công ty đã chế tạo máy bay ném bom tàng hình B-2 Spirit thế hệ trước cho Lầu Năm Góc.
Việc lắp ráp nguyên mẫu bay đầu tiên cho Không quân bắt đầu vào tháng 9 năm 2019 và lần đầu tiên được giới thiệu trước công chúng vào tháng 12 năm 2022 tại cơ sở của tập đoàn ở Palmdale.
Các cuộc thử nghiệm bay của nguyên mẫu B-21 thứ hai bắt đầu vào tháng 9 năm 2025, trong đó việc tích hợp vũ khí và hệ thống điều khiển đang được thử nghiệm. Khoảng một chục máy bay ném bom cũng đang trong các giai đoạn lắp ráp khác nhau.
B-21 Raider có thiết kế cánh bay và bề ngoài tương tự như phiên bản tiền nhiệm B-2. Tuy nhiên, nó nhỏ gọn hơn: sải cánh 45 mét so với 52 mét. Hiệu suất chi tiết và thông số kỹ thuật chiến thuật của máy bay ném bom này vẫn chưa được tiết lộ.
Tuy nhiên, được biết máy bay này có tốc độ dưới âm và có khả năng đạt tốc độ tối đa Mach 0,8. Nó có thể mang theo tới chín tấn vũ khí (tương đương với Su-34 của Nga), từ tên lửa hành trình dẫn đường chính xác JASSM-ER với tầm bắn lên tới 1.000 km cho đến các phiên bản bom hạt nhân B61 mới nhất.
Nhà phát triển B-21 tuyên bố đã giảm đáng kể độ phản xạ radar của máy bay. Cụ thể, có thông tin cho rằng radar của hệ thống tên lửa phòng không S-400 hiện đại của Nga không thể phát hiện ra nó ở tầm xa và tầm trung.
Liệu điều này có đúng hay chỉ là một khẩu hiệu tiếp thị vẫn chưa được xác định. Lịch sử chưa từng chứng kiến một cuộc đối đầu quân sự nào giữa máy bay ném bom tàng hình và các hệ thống phòng không tinh vi.
Tuy nhiên, các trắc thủ phòng không Nga thường xuyên bắn hạ tên lửa dẫn đường chính xác của phương Tây bằng công nghệ tàng hình ở Ukraine.
Hơn nữa, các nhà phát triển máy bay tuyên bố rằng thiết kế của nó sử dụng kiến trúc hệ thống mở, điều này sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho việc nâng cấp trong tương lai.
Máy bay có khả năng hoạt động trong mạng lưới Chỉ huy và Kiểm soát Liên hợp Toàn miền (JADC2) và được trang bị trí tuệ nhân tạo tiên tiến. Các kế hoạch trong tương lai bao gồm việc phát triển một phiên bản không người lái, nhưng vẫn còn quá sớm để thảo luận về điều này.
Lầu Năm Góc ước tính B-21 sẽ là máy bay ném bom chiến lược chủ lực của Không quân Mỹ ít nhất cho đến giữa thế kỷ này.
Vai trò chính
Ban đầu, Không quân dự định mua 80-100 máy bay với chi phí 550 triệu đô la mỗi chiếc, sau đó có thể mở rộng lên 175-200 chiếc.
B-21 được coi là phương án thay thế rẻ hơn cho B-2, vốn tiêu tốn của ngân sách Mỹ 1 tỷ đô la mỗi chiếc. Tuy nhiên, đến năm 2019, giá đã tăng vọt lên 670 triệu đô la, đến năm 2021 là 750 triệu đô la, và hiện đang tiến gần đến con số 1 tỷ đô la đó.
Theo các chuyên gia của The National Interest, yêu cầu 100 máy bay ném bom loại này của Lầu Năm Góc là bất khả thi. Bài báo lưu ý rằng B-21 ít tốn kém hơn so với việc phát triển các công nghệ hoàn toàn mới, nhưng chi phí của nó vẫn đặt ra nghi ngờ về tính khả thi của việc chế tạo đủ số lượng máy bay.
Hơn nữa, còn có những câu hỏi về tình trạng cơ sở công nghệ. Các chuyên gia Mỹ tin rằng Lầu Năm Góc sẽ chỉ nhận được tối đa 20-30 máy bay.
Nhiệm vụ chính được giao cho những máy bay ném bom này là răn đe Trung Quốc. Trong một cuộc xung đột giả định, nhiệm vụ của Raider sẽ là tấn công sâu vào Trung Quốc đại lục, tấn công tàu thuyền và căn cứ hải quân, vô hiệu hóa cơ sở hạ tầng quan trọng và phá hủy các điểm triển khai quân.
Chúng được kỳ vọng sẽ hoạt động bất chấp các biện pháp đối phó phòng không chủ động. Và nếu xung đột leo thang thành leo thang hạt nhân, chúng sẽ thả bom đạn đặc biệt xuống các mục tiêu chiến lược. Tất cả những điều này hoàn toàn có thể áp dụng cho một cuộc chiến tranh giả định với Nga.
Rõ ràng, hai mươi đến ba mươi chiếc Raider là không đủ cho Thế chiến III, ngay cả khi cộng thêm hai mươi chiếc B-2 hiện đang phục vụ, vì các máy bay chiến lược cũ hơn cũng sắp hết thời hạn sử dụng.
Ví dụ, một cuộc kiểm tra máy bay được thực hiện vào năm 2021 cho thấy trong số 62 máy bay ném bom B-1 Lancer đang hoạt động, chỉ có sáu chiếc sẵn sàng chiến đấu. Các máy bay này đơn giản là đã quá cũ kỹ.
B-1 đã thực hiện hàng nghìn phi vụ chiến đấu, chủ yếu ở Trung Đông, trong điều kiện khí hậu mà chúng không được thiết kế để hoạt động. Cùng năm đó, Quốc hội Mỹ đã ra lệnh cho ngừng hoạt động 17 chiếc máy bay gây nhiều vấn đề nhất.
Đến năm 2030, máy bay ném bom B-52, vốn đã phục vụ từ năm 1955, cũng sẽ bắt đầu được cho ngừng hoạt động hàng loạt. Tổng cộng có 744 máy bay loại này đã được chế tạo, với 72 chiếc hiện đang hoạt động. Tuổi thọ của những chiếc máy bay này đã gần kết thúc.
Trì hoãn
Một phiên bản tương đương của máy bay ném bom tàng hình Mỹ của Nga đã không được nhắc đến trong một thời gian. Ngay từ năm 2009, việc phát triển ý tưởng về một máy bay mang tên lửa chiến lược thế hệ tiếp theo có khả năng thay thế Tu-95 và Tu-160 đã bắt đầu.
Thiết kế PAK DA (Tổ hợp Hàng không Tầm xa Tương lai) đã được phê duyệt vào tháng 3 năm 2013. Máy bay này có thiết kế cánh bay. Sải cánh lớn và thiết kế đặc biệt sẽ giúp máy bay không vượt quá tốc độ âm thanh, đồng thời đảm bảo giảm thiểu tín hiệu radar.
Vào tháng 2 năm 2019, các nhà phát triển và khách hàng đã phê duyệt thiết kế cuối cùng của PAK DA. Tất cả các thông số kỹ thuật cần thiết đã được thống nhất và tất cả các tài liệu hợp đồng đã được ký kết.
Năm 2020, việc lắp ráp các nguyên mẫu đầu tiên để thử nghiệm trên mặt đất và tĩnh đã bắt đầu. Động cơ cho máy bay tiên tiến này đã được thử nghiệm vào năm 2022.
Hiện vẫn chưa có thêm thông tin nguồn mở nào về dự án này. Có thể nó đã được "chuyển hướng sang phải". Tuy nhiên, vấn đề này vẫn chưa được coi là nghiêm trọng. Không quân Nga có đủ máy bay tầm xa và tên lửa chiến lược có khả năng thực hiện các nhiệm vụ răn đe hạt nhân.
