Tại Liên hoan Sân khấu Thủ đô lần thứ V/2022, vở chèo đã đoạt được Huy chương Vàng và loạt giải thưởng Huy chương Vàng - Huy chương Bạc cho các cá nhân xuất sắc.
Vở diễn sẽ tiếp tục chinh phục khán giả tại Rạp Đại Nam (89 Phố Huế - Hà Nội) vào 20 giờ ngày 8/10.
Kịch bản chặt chẽ, nhập vai xuất thần
“Trung trinh liệt nữ” - kịch bản của tác giả Trần Hồng Vân, chuyển thể chèo Mai Văn Sinh, đạo diễn - NSND Hoàng Quỳnh Mai, NSƯT Thu Huyền chỉ đạo nghệ thuật.
Vở diễn của Nhà hát Chèo Hà Nội đã tái hiện một giai đoạn lịch sử hào hùng của dân tộc. Nội dung vở chèo kể về công chúa An Tư thời nhà Trần đã hy sinh quên mình trong kháng chiến chống quân Nguyên Mông.
Tháng Giêng năm 1285, quân Nguyên do tướng Thoát Hoan chỉ huy tràn vào xâm lược Đại Việt lần thứ 2. Trước thế giặc hung hãn, triều đình nhà Trần buộc phải tìm kế hoãn binh để có thời gian củng cố lực lượng. Để cứu đất nước trong lúc an nguy, công chúa An Tư (là em của vua Trần Thánh Tông và là cô ruột của vua Trần Nhân Tông) đã hi sinh bản thân mình làm “cống vật” nhằm kìm hãm chân quân giặc.
Đặc biệt, cô hóa thành ngọn lửa sống dẫn đường cho quân nhà Trần biết chỗ ở của Thoát Hoan, khiến cho hắn phải chui vào ống đồng chạy tháo thân…
Giới sân khấu đánh giá “Trung trinh liệt nữ” có kịch bản chặt chẽ, chuyển thể chèo mượt mà. Đặc biệt, dưới bàn tay dàn dựng của NSND Hoàng Quỳnh Mai, các nghệ sĩ trẻ biết cách thăng hoa, nhập vai. Trong vai diễn của mình, các nghệ sĩ không chỉ thể hiện sáng rực tinh thần đấu tranh chống giặc ngoại xâm, mà còn tái hiện không khí hào hùng của một thời oanh liệt.
Vở diễn của Nhà hát Chèo Hà Nội còn quy tụ và phát quang tài năng cũng như vẻ đẹp của dàn diễn viên trẻ. Thành công của vở diễn có lẽ là nhờ vào những tài năng ấy, mà trong đó không thể không nhắc tới Quốc Phòng (vai Trần Thông) và nữ nghệ sĩ tuổi đôi mươi Thanh Huyền (vai An Tư công chúa).
Có thanh và có sắc - cặp “tiên đồng, ngọc nữ” làng chèo đã khiến cho khán phòng lúc thì xúc động sụt sùi, khi lại ào lên những tràng vỗ tay bởi giọng hát quá ngọt ngào, sâu lắng cùng biểu cảm chân thành và đầy thần thái của Quốc Phòng - Thanh Huyền. Đây cũng là hai nghệ sĩ đã xuất sắc nhận được Huy chương Vàng cá nhân tại Liên hoan Sân khấu Thủ đô.
Bên cạnh cặp đôi “vàng” của nhà hát, các nghệ sĩ khác cũng nhận được thành quả xứng đáng. NSƯT Hồng Nam (vai vua Trần Nhân Tông) đoạt Huy chương Vàng, 2 Huy chương Bạc được trao cho nghệ sĩ trẻ Hồng Thắng (vai Thoát Hoan) và nghệ sĩ Xuân Huynh (vai Trần Kiếm).
Bên cạnh đó, nhạc sĩ Tất Trọng cũng đoạt giải Chỉ huy xuất sắc, và giải Biên đạo múa xuất sắc được trao cho Hoài Anh. Với vở diễn này, một lần nữa thương hiệu nghệ thuật Chèo lại được khẳng định và toả sáng trong làng sân khấu.
 |
| Vở diễn được đánh giá thành công trên nhiều phương diện - từ diễn viên cho tới đạo diễn, âm nhạc, ánh sáng… |
Hơi thở mới cho đề tài cũ
“Xét theo vai vế, công chúa An Tư chính là bà trẻ của công chúa Huyền Trân. An Tư là con gái út của vua Trần Thái Tông và là em gái của vua Trần Thánh Tông. Nếu Huyền Trân được biết đến với nhan sắc khiến người đối diện phải biết nín thở ngắm nhìn, thì An Tư lại mang vẻ đẹp thanh nhã như châu ngọc. Sử sách ít nhắc đến nàng, vì thế mà kết cục cuộc đời An Tư luôn là đề tài bàn luận của các sử gia” - GS Phạm Đức Dương - nguyên Chủ tịch Hội Khoa học Đông Nam Á.
Vai diễn công chúa An Tư do nữ nghệ sĩ trẻ Thanh Huyền thủ vai, được dàn dựng bởi đạo diễn tài năng NSND Hoàng Quỳnh Mai và do NSƯT Thu Huyền chỉ đạo nghệ thuật. Vở diễn thể hiện rõ “tính nữ” trên sân khấu từ màu sắc (tím và vàng làm chủ đạo) đến thiết kế mỹ thuật và cách chuyển cảnh mềm mại, tinh tế.
NSƯT Thu Huyền - Phó Giám đốc phụ trách Nhà hát Chèo Hà Nội cho hay: “Vở chèo “Trung trinh liệt nữ” được nhà hát dàn dựng từ đầu năm 2020. NSND Quốc Anh - nguyên Giám đốc Nhà hát và tôi đã bàn bạc, thống nhất giao vai chính cho một cô đào rất trẻ để thể hiện tài năng”.
Vở kịch lần này mở ra cơ hội để các nghệ sĩ trẻ có điều kiện tỏa sáng trên sân khấu bên cạnh những nghệ sĩ đã có tên tuổi của nhà hát như: NSƯT Hồng Nam, NSƯT Thu Hằng, NSƯT Phương Mây, Quốc Phòng...
Nghệ sĩ Thu Huyền còn cho biết, ê-kíp tập luyện miệt mài trong một tháng ròng rã để chỉnh sửa, nâng cao vở diễn. Trong đêm khai mạc Liên hoan, các nghệ sĩ Nhà hát Chèo Hà Nội đem đến cho khán giả một đêm diễn thăng hoa với nhiều cảm xúc, được Ban giám khảo, giới chuyên môn cũng như bạn nghề và công chúng đánh giá cao.
“Liên hoan sân khấu Thủ đô do Sở Văn hóa và Thể thao Hà Nội và Hội Nghệ sĩ sân khấu Việt Nam tổ chức 2 năm một lần, đây là liên hoan có chất lượng nghệ thuật cao. Chúng tôi tham gia không chỉ để khoe tài mà còn giao lưu, học hỏi và giới thiệu về văn hoá Thăng Long - Hà Nội”, NSƯT Thu Huyền chia sẻ.
Có thể nói, sau đại dịch Covid-19, Nhà hát Chèo Hà Nội đã khởi sắc trở lại với những đêm diễn tại rạp Đại Nam và tại các địa phương. Ngoài kịch mục biểu diễn phục vụ nhân dân, nhà hát còn dành thời gian đầu tư công phu dàn dựng các vở diễn để tham dự sân khấu cũng như các giải thưởng lớn.
Không ngủ quên trên giải vàng, “Trung trinh liệt nữ” tiếp tục lên sân khấu chinh phục khán giả. Hi vọng, qua vở diễn đặc sắc này – công chúng và giới mộ điệu nghệ thuật Chèo có thêm một góc nhìn mới về sân khấu truyền thống, cũng như cách thể hiện mang hơi thở đương đại về mảng đề tài vốn không hề mới.
