Việc Thanh Hóa chuẩn bị đầu tư xây dựng Khu lưu niệm đồng bào, cán bộ, chiến sĩ và học sinh miền Nam tập kết ra Bắc với số vốn vài trăm tỷ đồng trong bối cảnh kinh tế cả nước nói chung, của tỉnh nói riêng gặp nhiều khó khăn do ảnh hưởng bởi dịch bệnh Covid-19 liệu có hợp lý?
Dự án Khu lưu niệm đồng bào, cán bộ, chiến sĩ và học sinh miền Nam tập kết ra Bắc được phê duyệt chủ trương đầu tư xây dựng công trình tại Quyết định số 2207/QĐ-UBND của UBND tỉnh Thanh Hóa vào tháng 6/2015; được điều chỉnh tại Nghị quyết số 322/NQ-HĐND ngày 21/9/2020 của HĐND tỉnh Thanh Hóa với tổng mức đầu tư khoảng 255 tỷ đồng.
Trong đó, ngân sách tỉnh bảo đảm cho việc giải phóng mặt bằng, đầu tư các công trình hạ tầng kỹ thuật. Phần kinh phí xây dựng tượng đài do Hội Cán bộ, chiến sĩ và đồng bào miền Nam tập kết ra Bắc huy động từ các nguồn hợp pháp khác...
Cho dù nguồn vốn để thực hiện phần lớn là từ xã hội hóa thì băn khoăn này vẫn hoàn toàn có cơ sở. Điều đáng mừng là UBND thành phố Sầm Sơn đã quyết định tạm dừng triển khai dự án. Đây là quyết định phù hợp, thể hiện tinh thần cầu thị trước vấn đề vốn dĩ từ trước đến nay vẫn có nhiều “điều tiếng”.
Cụ thể, Chủ tịch UBND thành phố Sầm Sơn cho biết thành phố và tỉnh Thanh Hóa đang cùng cả nước tập trung phòng, chống dịch Covid-19 nên chưa triển khai dự án Khu lưu niệm đồng bào, cán bộ, chiến sĩ và học sinh miền Nam tập kết ra Bắc.
Thời gian tới, khi dịch Covid-19 được kiểm soát tốt, thành phố mới phối hợp với Hội Cán bộ, chiến sĩ, đồng bào và học sinh miền Nam tập kết ra Bắc lựa chọn một số hạng mục thật sự thiết thực, có quy mô phù hợp để triển khai xây dựng vào thời điểm thích hợp.
Các hạng mục này sẽ được xây dựng bằng nguồn vốn do Hội Cán bộ, chiến sĩ, đồng bào và học sinh miền Nam tập kết ra Bắc huy động và các nguồn xã hội hóa khác, không dùng ngân sách Nhà nước.
Việc xây dựng khu lưu niệm là nguyện vọng chính đáng của các cựu cán bộ, chiến sĩ và học sinh miền Nam nhằm tri ân những đóng góp, sự cưu mang của người dân miền Bắc đối với đồng bào, cán bộ, chiến sĩ và học sinh miền Nam tập kết.
Đây là công trình không chỉ có ý nghĩa lịch sử, văn hóa mà còn giúp giáo dục các thế hệ sau về truyền thống cách mạng, lòng yêu nước, sức mạnh của tinh thần đại đoàn kết, ý chí dân tộc.
Tuy nhiên, vấn đề là thời điểm không hợp lý, bởi trong bối cảnh khó khăn chung của cả nước hiện nay, việc xây dựng một công trình lưu niệm với số vốn hàng trăm tỷ đồng sẽ khó tạo đồng thuận, thậm chí là rất phản cảm.
Cần nhấn mạnh rằng, có thời điểm, nhiều địa phương đua nhau xây dựng quảng trường, tượng đài với khoản kinh phí không hề nhỏ từ ngân sách Nhà nước, bất chấp đời sống người dân còn nhiều khó khăn, cơ sở hạ tầng thiết yếu như điện - đường - trường - trạm còn đang rất thiếu thốn và nếu được đầu tư xây dựng sẽ thiết thực hơn rất nhiều.
Cho nên, quyết định tạm dừng triển khai dự án của thành phố Sầm Sơn, tỉnh Thanh Hóa là phù hợp. Và cho dù công trình có thể lùi lại một năm hoặc lâu hơn thì cũng không vì thế mà ảnh hưởng đến những giá trị của sự kiện vốn đã được gìn giữ lâu nay.