Theo các nhà phân tích, tiến trình hòa bình trên bán đảo Triều Tiên có dấu hiệu đi vào ngõ cụt phần lớn do những thông tin mật mà John Bolton tiết lộ trong hồi ký này.
Gây tranh cãi
Công bố hồi ký của mình, cựu cố vấn an ninh quốc gia Mỹ John Bolton đã gây ra một vụ bê bối nghiêm trọng ở Hàn Quốc. Hồi ký tiết lộ chi tiết các cuộc đàm phán giữa Hàn Quốc với Triều Tiên và những chỉ trích về quá trình giải quyết tình hình trên bán đảo Triều Tiên. John Bolton đã giáng một đòn sấm sét vào vị thế của Tổng thống Hàn Quốc Moon Jae-in, người tận tâm, tận lực trong công cuộc bình thường hóa quan hệ với CHDCND Triều Tiên.
Vào tháng 4/2018, ngay sau khi John Bolton gia nhập Nhà Trắng, cuộc họp của các nhà lãnh đạo Bắc và Nam Triều Tiên đã diễn ra tại khu phi quân sự Bàn Môn Điếm. Kết quả là Tuyên bố về hòa bình, thịnh vượng và thống nhất bán đảo Triều Tiên đã được ký kết. Tuy nhiên, sau đó, các cuộc đàm phán giữa Hoa Kỳ và Bắc Triều Tiên bị đình trệ, quan hệ giữa miền Bắc và miền Nam bắt đầu xấu đi và nay đã đạt đến điểm thấp nhất trong những thập kỷ gần đây.
Trong bối cảnh ấy, hồi ký của John Bolton đã mở ra bức màn bí mật về lý do tại sao các cuộc đàm phán được cho là lịch sử của Mỹ và CHDCND Triều Tiên đã thất bại.
Theo cựu cố vấn an ninh quốc gia, ngay từ đầu, Tổng thống Mỹ không chịu chuẩn bị cho một cuộc thỏa thuận thực sự với CHDCND Triều Tiên mà chỉ quan tâm đến hiệu ứng PR tối đa từ cuộc họp tại Singapore.
"Ông Trump chỉ tập trung vào việc tận dụng cơ hội để chụp ảnh chung, khi Tổng thống Mỹ lần đầu gặp nhà lãnh đạo Triều Tiên. Điều này đã thu hút sự chú ý rất lớn, nhưng tôi tin rằng đó là một sai lầm chiến lược"- John Bolton nhận định. Trong hồi ký của mình, cựu cố vấn Nhà Trắng khẳng định, hội nghị thượng đỉnh Singapore "không đưa ra bất cứ điều gì cụ thể để thảo luận về việc loại bỏ chương trình vũ khí hạt nhân của Triều Tiên".
"Ông ấy (Donald Trump) đã nói với Kim Jong-un rằng chúng tôi sẽ từ bỏ các cuộc tập trận quân sự trên bán đảo Triều Tiên. Đây là trường hợp, dù đã 2 năm nhậm chức, Tổng thống dường như không nhận ra các cuộc tập trận quân sự là hoàn toàn cần thiết để Hoa Kỳ và Hàn Quốc chống lại áp lực từ Triều Tiên"- John Bolton nhấn mạnh.
"Hạ bệ" Moon Jae In, kích động Kim Jong-un tuyên chiến
Một ngày trước khi công bố cuốn hồi ký có tựa đề "The Room Where It Happened: The White House Memoirs" (Căn phòng nơi sự việc diễn ra: Ký ức về Nhà Trắng) của John Bolton, Chánh Văn phòng an ninh quốc gia Hàn Quốc Chung Eui Yong đã đưa ra một tuyên bố gay gắt về những tiết lộ của cựu cố cấn anh ninh Nhà Trắng.
"Chúng tôi hy vọng Mỹ sẽ thực hiện các biện pháp nghiêm túc để ngăn chặn những trường hợp nguy hiểm như vậy (tiết lộ thông tin bí mật). Các hoạt động phi pháp như vậy có thể gây tổn hại lớn cho hai nước trong việc bảo đảm an ninh và bảo vệ, xây dựng chiến lược chung cho liên minh Mỹ- Hàn Quốc"- Đại diện cao cấp của chính quyền Tổng thống Moon Jae In cảnh báo. Theo ông Chung Eui Yong, việc công bố thông tin về nội dung đàm phán với Triều Tiên mà không tham vấn với các quan chức là "vi phạm các nguyên tắc cơ bản của ngoại giao" và "có thể làm tổn hại nghiêm trọng tới sự chân thành của các cuộc đàm phán trong tương lai".
Ngoài việc khắc họa một bức tranh không mấy sáng sủa về các cuộc đàm phán với Triều Tiên, Hồi ký của John Bolton thừa nhận, Tổng thống Mỹ không muốn có sự hiện diện của Tổng thống Hàn Quốc Moon Jae In tại bàn đàm phán với Bình Nhưỡng. Quan điểm này của Donald Trump không khác gì một cú đánh kép đối với nhà lãnh đạo Hàn Quốc Moon Jae In, làm suy yếu vị thế của ông trong quan hệ với CHDCND Triều Tiên cũng như khiến các đối thủ chính trị ở trong nước của Moon Jae In có lý do mới để tấn công ông.
Phe đối lập ở Hàn Quốc từ lâu đã cáo buộc nhà lãnh đạo nước này không có khả năng đàm phán với Washington. Ví dụ, không "giải" được áp lực của Washington đối với Seoul, khi Mỹ yêu cầu phải tăng các khoản thanh toán cho sự hiện diện của quân đội Mỹ trong việc bảo đảm an ninh của Hàn Quốc.
Tuy nhiên, điều tai hại nhất là cuốn hồi ký của John Bolton đã góp phần kích động Bắc Triều Tiên tuyên chiến với những người anh em miền Nam. Theo các nhà phân tích, việc Bình Nhưỡng cho nổ tung văn phòng liên lạc Liên Triều, có ý định đưa quân đội vào khu phi quân sự một phần là do hiệu ứng của hồi ký John Bolton.
Với những tiết lộ thông tin mật, ông Bolton đã vô tình đẩy Bình Nhưỡng vào thế không thể không chấm dứt đàm phán vì phía bên kia chưa sẵn sàng. Bắc Triều Tiên lớn tiếng tuyên bố sẽ là vô dụng nếu tiếp tục đối thoại với Washington và Seoul.
Trong bối cảnh trong quan hệ giữa miền Bắc và miền Nam tiếp tục leo thang, ngay trước khi xuất bản hồi ký của John Bolton, hãng thông tấn KCNA dẫn tuyên bố của Vụ trưởng Vụ Bắc Mỹ, Bộ Ngoại giao CHDCND Triều Tiên Kwon Jong-gun về việc từ chối đàm phán với Hàn Quốc.
"Mối quan hệ liên Triều hoàn toàn là vấn đề của người dân hai miền Triều Tiên và bất cứ ai đều không có quyền can thiệp. Mỹ có thể đối mặt với những hậu quả khủng khiếp nếu can thiệp một cách vô ích vào vấn đề Triều Tiên…"- ông Kwon Jong-gun khẳng định.
