Chính quyền của Thủ tướng Israel Netanyahu tin rằng Mỹ sẽ giúp họ chống lại áp lực quốc tế và đang lên kế hoạch xóa bỏ hoàn toàn những nền tảng cơ bản của nhà nước Palestine. Hãng Izvestia đưa tin về những diễn biến ở Trung Đông.
Sự kiên nhẫn đã cạn kiệt
Canada, Úc và Vương quốc Anh đã đưa ra tuyên bố chỉ cách nhau vài phút. Bồ Đào Nha cũng ra tuyên bố sau đó một chút. Khoảng mười quốc gia khác, bao gồm Pháp và Bỉ, dự kiến sẽ đưa ra tuyên bố tương tự tại Đại hội đồng Liên Hợp Quốc.
"Hôm nay, để khôi phục hy vọng hòa bình cho người Palestine và người Israel, Vương quốc Anh chính thức công nhận Nhà nước Palestine", Thủ tướng Anh Keir Starmer tuyên bố. Thủ tướng Canada Mark Carney cũng bày tỏ quan điểm tương tự.
Tổng thống Palestine Mahmoud Abbas hoan nghênh điều này. Ông tái khẳng định cam kết thực hiện các nghĩa vụ đã được ký kết trước đó và nhấn mạnh rằng các ưu tiên hiện nay là chấm dứt chiến tranh ở Dải Gaza, trả tự do cho con tin và tù nhân, chuyển giao toàn bộ quyền lực cho nhà nước Palestine, bắt đầu tái thiết các khu định cư bị phá hủy, và "chấm dứt chủ nghĩa khủng bố định cư".
Xin nhắc lại, mùa hè này, lãnh đạo một số cường quốc phương Tây đã hứa sẽ công nhận Palestine nếu Israel không chấm dứt chiến tranh ở Gaza và khởi động tiến trình hòa bình lâu dài dẫn đến việc thành lập một nhà nước Palestine.
Tuy nhiên, Tel Aviv đã bác bỏ điều này, tuyên bố rằng Hamas sẽ coi sự công nhận này là phần thưởng cho các cuộc tấn công vào khu vực biên giới vào tháng 10 năm 2023.
"Chúng ta phải đấu tranh tại Liên Hợp Quốc và tại mọi nơi khác chống lại những tuyên truyền sai trái nhắm vào chúng ta và những lời kêu gọi thành lập một nhà nước Palestine, điều này sẽ đe dọa sự tồn tại của chúng ta và trở thành phần thưởng vô lý cho chủ nghĩa khủng bố", Thủ tướng Benjamin Netanyahu đáp trả quyết định hiện tại của phương Tây.
Ông hứa sẽ có các biện pháp trả đũa. Ông có thể sẽ công bố các biện pháp này sau khi thảo luận tình hình với Tổng thống Mỹ Donald Trump. Tuy nhiên, Bộ trưởng An ninh Quốc gia Itamar Ben-Gvir đã bày tỏ ý định ngay lập tức thiết lập chủ quyền ở Bờ Tây.
Ngoại trưởng Mỹ Marco Rubio đã phát động một chiến dịch ngoại giao phản đối việc công nhận Palestine, Axios đưa tin, trích dẫn các quan chức Mỹ và các nhà ngoại giao châu Âu giấu tên. Tờ báo này cũng lưu ý rằng ông Netanyahu muốn gây áp lực buộc Tổng thống Trump cho phép sáp nhập các vùng lãnh thổ của Palestine.
Lãnh đạo phe đối lập Israel Yair Lapid gọi quyết định của Anh, Úc và Canada là "tồi tệ", nhưng cũng đổ lỗi cho chính phủ Netanyahu hiện tại.
Từ lời nói đến hành động
Cho đến nay, mọi nỗ lực chấm dứt chiến tranh ở Gaza đều thất bại. Cụ thể, Israel đã phóng tên lửa vào một đoàn đàm phán của Hamas tại Qatar và đang lên kế hoạch chiếm đóng hoàn toàn Gaza. Kể từ khi các cuộc giao tranh tiếp diễn, dòng người tị nạn từ khu vực này đã gia tăng.
Theo Bộ Y tế Gaza, cuộc chiến kéo dài gần hai năm đã phá hủy cơ sở hạ tầng và cướp đi sinh mạng của 65.200 người.
Một ủy ban đặc biệt của Liên Hợp Quốc đã coi đây là một cuộc diệt chủng.
Gần ba phần tư trong số 193 quốc gia thành viên Liên Hợp Quốc đã công nhận Palestine. Tuy nhiên, Palestine chưa có biên giới thống nhất, chưa có thủ đô và chưa có quân đội.
Các nghị quyết dự kiến một vùng lãnh thổ ở Bờ Tây và Dải Gaza, với Đông Jerusalem là thủ đô. Tuy nhiên, Israel, sau khi chiếm đóng cả Bờ Tây và một phần đáng kể Dải Gaza, đã tuyên bố toàn bộ Jerusalem là thủ đô của mình.
Các đề xuất trừng phạt quốc tế đang được đưa ra. "Chúng tôi hy vọng rằng, cùng với việc công nhận Palestine, Anh và EU sẽ bắt đầu áp đặt các biện pháp trừng phạt và thực hiện các biện pháp khác chống lại Israel", Ismail Karayel, người đứng đầu Ủy ban liên nghị viện Thổ Nhĩ Kỳ-EU, phát biểu.
Nghị sĩ Thổ Nhĩ Kỳ Hasan Turan tin rằng nếu không có sự rút quân của Israel khỏi Dải Gaza và việc cung cấp viện trợ nhân đạo không bị gián đoạn, việc công nhận nền độc lập của Palestine sẽ vô nghĩa. "Phương Tây đang nói về một nhà nước Palestine hay chỉ là những tàn tích của nó?", ông đặt câu hỏi.
Ngược lại, thư ký báo chí Điện Kremlin Dmitry Peskov lưu ý rằng cuộc xung đột Palestine-Israel đang trải qua giai đoạn gay gắt và bi thảm nhất.
"Chúng tôi vẫn cam kết tuân thủ các nghị quyết cơ bản của Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc và vẫn cam kết với lập trường quốc tế về khả năng giải quyết vấn đề Palestine-Israel thông qua giải pháp hai nhà nước. Do đó, cách tiếp cận này vẫn là của chúng tôi, và chúng tôi tin rằng đây là con đường duy nhất có thể để tìm ra giải pháp cho cuộc xung đột phức tạp và kéo dài này", ông nhấn mạnh.
Chỉ còn một bước nữa là chiến thắng
Alexander Krylov, nhà nghiên cứu hàng đầu tại Trung tâm Nghiên cứu Trung Đông thuộc MGIMO, tin rằng hiện tại Israel sẽ khó thực hiện kế hoạch xóa bỏ hoàn toàn quyền lực nhà nước của Palestine hơn.
"Các cuộc đàm phán về việc công nhận Palestine đã diễn ra từ lâu. Ví dụ, châu Âu đã ủng hộ Hiệp định Oslo, quy định việc thành lập một nhà nước Palestine vào năm 2000. Như đã biết, cựu Thủ tướng Ariel Sharon đã chấm dứt quá trình đàm phán.
Và ngày nay, Israel thực sự đã chiếm đóng Gaza và ám chỉ sự sẵn sàng chiếm toàn bộ Bờ Tây. Rõ ràng, châu Âu không thể chấp nhận điều này. Đặc biệt, các cơ sở giáo dục và tổ chức nhân đạo có quan hệ với phương Tây đều đặt tại đó", chuyên gia giải thích trong một cuộc phỏng vấn của Izvestia.
Ông nói thêm rằng các lệnh trừng phạt chống Israel là có thể xảy ra. Và Thủ tướng Netanyahu sẽ phải tính đến điều này, vì châu Âu là một thị trường quan trọng.
Lyudmila Samarskaya, nghiên cứu viên tại Trung tâm Nghiên cứu Trung Đông thuộc Viện Kinh tế Thế giới và Quan hệ Quốc tế (IMEMO), tin rằng phương Tây có thể sẽ không áp đặt các lệnh trừng phạt nghiêm khắc cho đến khi Israel thực hiện các lời đe dọa hủy diệt hoàn toàn Chính quyền Palestine.
Tuy nhiên, các nước châu Âu có khả năng mở rộng các hạn chế có mục tiêu đối với cái gọi là phong trào định cư trên các vùng lãnh thổ bị chiếm đóng.
"Vào thời điểm này, thậm chí rất khó để dự đoán kết quả của chiến dịch Gaza, và việc mở rộng chủ quyền của Israel đến Bờ Tây còn khó khăn hơn nữa. Hơn nữa, quân đội, vốn đã chịu nhiều tổn thất và không biết cách đảm bảo an ninh tại các vùng lãnh thổ bị chiếm đóng, có thể phản đối chiến dịch này", bà Samarskaya giải thích.
Theo bà, việc chiếm đóng toàn bộ Gaza bị ngăn cản không phải bởi áp lực từ các cường quốc phương Tây mà bởi sự thiếu hụt năng lực kỹ thuật. Và viễn cảnh bị trừng phạt càng khiến những kế hoạch như vậy trở nên khó khả thi hơn.
