Kể từ thời đại các Vua Hùng, trải qua nhiều triều đại phong kiến trong lịch sử đến ngày nay, đất nước ta đã kinh qua hàng chục triều đại, nhưng không có triều đại nào không có những cuộc chiến đấu chống giặc nội, ngoại xâm với những chiến thắng oanh liệt. Bắt đầu từ chiến thắng Bạch Đằng lịch sử, sau đó là hàng loạt các chiến thắng vang dội khác như: Lê Hoàn đánh tan quân Tống, nhà Trần ba lần đánh bại quân Nguyên Mông (một đế quốc hùng mạnh và hung hãn nhất thời bấy giờ); Lê Lợi chiến thắng quân Minh; Nguyễn Huệ diệt trừ quân Thanh; bộ đội Cụ Hồ chiến thắng 2 đế quốc thực dân là Pháp, Mỹ…
Đó là tư thế của một dân tộc nhỏ bé có sức mạnh vô song đã được hun đúc qua bao sóng gió, thử thách của lịch sử; là một tư thế vững vàng của một dân tộc không chịu khuất phục trước bất cứ thế lực nào, luôn kiên cường chiến đấu để chiến thắng trong sự vinh quang, dù phải đương đầu với bất kỳ kẻ thù nào. Sức mạnh trường tồn đó đã được trao truyền từ thế hệ này sang thế hệ khác đến ngày hôm nay.
Có thể nói rằng, hệ thống các giá trị trong bản sắc văn hóa dân tộc Việt Nam đã được tôi luyện, rèn đúc qua hàng nghìn năm lịch sử của dân tộc, trong sự giao lưu, tiếp thu chọn lọc giá trị văn hoá của các dân tộc khác đã hình thành nên đạo đức, tâm hồn mang đặc trưng riêng có của mỗi người Việt Nam. Đó là con người có nhân cách, có bản lĩnh vững vàng, khí phách hiên ngang với lòng yêu nước sâu sắc, nồng nàn; tinh thần đoàn kết cộng đồng, quý trọng gia đình, yêu thương con người; tính cần cù chịu đựng, chịu thương chịu khó; tinh thần hiếu học, siêng năng, sáng tạo, sống bao dung, độ lượng, vị tha, trọng nghĩa tình; lối ứng xử linh hoạt, dễ dàng hội nhập.
Trong đó, lòng yêu nước, tinh thần bất khuất, ý chí độc lập tự cường được hun đúc, bồi đắp qua hàng ngàn năm lịch sử của dân tộc ta đã trở thành hệ thống quan điểm chỉ đạo tình cảm, thái độ, hành động, cách ứng xử…của mỗi người dân đối với Tổ quốc, đó chính là chủ nghĩa yêu nước. Chủ nghĩa yêu nước đó đã được kết tinh những tư tưởng, tình cảm thiêng liêng nhất, là hệ chuẩn mực cao nhất trong bảng giá trị tinh thần của truyền thống dân tộc, đã trở thành một nguyên tắc chính trị, đạo đức, thẩm mỹ của con người Việt Nam.
Chủ tịch Hồ Chí Minh đã khẳng định: “Chủ nghĩa yêu nước là sợi chỉ đỏ xuyên qua toàn bộ lịch sử Việt Nam từ cổ đại đến hiện đại. Ở đây, bản chất Việt Nam biểu độ đầy đủ và tập trung nhất, hơn bất cứ chỗ nào khác. Yêu nước trở thành một triết lý xã hội và nhân sinh của người Việt Nam”.
Đó cũng chính là giá trị cốt lõi nhất của bản sắc văn hóa dân tộc Việt Nam. Đây là kết quả của sự hội tụ và phát triển đến đỉnh cao những phẩm chất tinh thần, đặc biệt là lòng dũng cảm và tài năng sáng tạo của dân tộc ta, khi được khơi dậy sẽ trở thành sức mạnh vô địch trước bất cứ thế lực nào.
Những giá trị vô giá đó đã được các thế hệ đi trước trao truyền lại cho các thế hệ ngày hôm nay. Vì thế, các thế hệ người Việt Nam hôm nay và mai sau luôn biết trân trọng, giữ gìn và phát huy hệ thống các giá trị tinh thần quý báu và những thành quả mà ông cha đã để lại, tự hào về quá khứ thiêng liêng và oai hùng của dân tộc, tự hào về non sông gấm vóc mà các Vua Hùng đã dựng nên.
Từ niềm tự hào đó, mỗi người con Việt nguyện cùng nhau ra sức giữ gìn và phát huy truyền thống hào hùng của dân tộc, chủ nghĩa yêu nước, anh hùng cách mạng mà ông cha ta đã truyền lại, biến nó trở thành sức mạnh to lớn phục vụ sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, đưa đất nước hội nhập quốc tế thành công, làm cho Việt Nam trường tồn phát triển, vươn lên sánh vai cùng các cường quốc trên thế giới.
Đất nước ta đang bước vào kỷ nguyên mới, kỷ nguyên của hội nhập quốc tế sâu rộng trên mọi lĩnh vực của đời sống xã hội, trong bối cảnh cuộc cách mạng công nghiệp thứ tư đang phát triển mạnh mẽ. Dù còn có những khó khăn, thách thức nhất định, nhưng chúng ta tin rằng, ý chí, nghị lực và bản lĩnh Việt Nam sẽ được phát huy toàn diện trong thời đại mới, góp phần đưa Việt Nam phát triển, sánh vai cùng các cường quốc năm châu, ngang tầm thời đại; xứng đáng với vị thế, vai trò của thế hệ con Lạc cháu Hồng thời đại Hồ Chí Minh.
