Nhiều trang tin công nghệ lớn, trong đó có 9to5Mac, là một trong những trang tin đưa tin về sản phẩm và dịch vụ Apple, vừa gửi thư than phiền về chức năng chặn quảng cáo lên chính Apple.
Bởi vì có một tính năng mới, gắn chặt trong phần mềm mới nhất của Apple dành cho iPhone và iPad, đe dọa đến doanh thu của nhiều trang web.
Phiên bản iOS 9 được Apple chính thức tung ra hôm 16/9 vừa qua, cho phép người dùng các thiết bị di động đời mới của Apple tải về những công cụ mở rộng (extention) cho trình duyệt web để chặn quảng cáo, giảm trải nghiệm lướt web và chặn cả bộ đếm lượt người xem của trang web.
Những plug-in chặn quảng cáo này miễn phí, họ kiếm tiền từ tiền tài trợ hoặc từ những mạng quảng cáo được thiết kế chỉ để chặn những quảng cáo khác, để đáp ứng những chuẩn vô hình nào đó.
Trong khi iOS 9 có một ứng dụng tên là News, không hỗ trợ chặn quảng cáo thì ý tưởng trình duyệt di động không quảng cáo đã khiến cho nhiều công ty nhấp nhổm không yên.
Như Weintraub, một website có đến 60% lượng truy cập từ iPhone và iPad, đang cân nhắc thiết kế lại mô hình kinh doanh mới để kiếm được lợi nhuận vì tùy chọn chặn quảng cáo của Apple.
Còn 9to5Mac lại tập trung bán loại nội dung được doanh nghiệp tài trợ hơn, được xem là một kiểu quảng cáo, rất phổ biến đối với những nhà xuất bản tin tức trên Internet và các nhà quảng cáo cũng có chiều hướng tiếp cận cách quảng cáo này.
Phần mềm chặn quảng cáo không gì mới, vì chúng đã xuất hiện trên PC từ rất lâu, nhưng chỉ mới gần đây, loại phần mềm này mới tác động thực sự đến doanh thu của nhiều trang web.
Có hơn 198 triệu người trên toàn cầu chủ động sử dụng phần mềm chặn quảng cáo, so với năm trước chỉ 150 triệu người (theo thống kê của Adobe Systems và PageFair). Có ít nhất 20% bạn đọc trang tin 9to5Mac sử dụng một phần mềm quảng cáo khi vào trang tin này trên PC.
Xu hướng ấy càng rõ rệt đối với những người đọc có thiên tính kỹ thuật, và cũng là “vấn đề” thực sự đối với các doanh nghiệp truyền thông cỡ lớn.
Mới đây, Disney đã phải thay đổi trang tin ESPN.com để đưa vào những video mà những dùng phần mềm chặn quảng cáo không xem được.
Còn tờ New York Times hiện xem phần mềm chặn quảng cáo là “vấn đề thực sự” và vấn đề ấy càng lớn hơn khi phần mềm chặn quảng cáo xuất hiện cả trên thiết bị di động.
Trong thị trường này, AdBlock là cái tên đi đầu, và họ kết hợp với Apple để đưa tính năng chặn quảng cáo lên iOS 9.
Phần mềm 6 năm tuổi này có khoảng 40 triệu người dùng thường xuyên, nhận diện quảng cáo trên trang web và loại bỏ quảng cáo ấy đi.
Hầu hết quảng cáo trên web đều từ vài chuỗi máy chủ nhỏ do những mạng quảng cáo lớn của Google đổ xuống. Bởi vì chúng được tập trung hóa lại nên rất dễ để chặn quảng cáo mạng.
Một công ty chuyên làm phần mềm chặn quảng cáo là Eyeo (Đức) có một plug-in tên là Adblock Plus, cũng vừa giới thiệu một trình duyệt trên App Store, cho phép người dùng iPhone và iPad lướt web không có quảng cáo mà không cần cập nhật iOS.
Eyeo cho rằng họ sẽ tung ra một plugin cho trình duyệt Safari trên máy Mac ngay sau khi iOS xuất hiện. Phiên bản trình duyệt này cho PC có khoảng 3 triệu lượt tải về trong 1 tuần.
Eyeo cho phép các nhà quảng cáo bỏ qua tính năng chặn quảng cáo nếu quảng cáo của họ đáp ứng được những thông số nào đó, như đảm bảo phải cho người dùng biết ngay đó là quảng cáo và không tự xuất hiện trước khi nội dung hiện lên trước. Chương trình này cho Google có thể đặt được quảng cáo sau khi họ phải trả một loại phí nào đó cho Eyeo.
Còn AdBlock làm việc với Electronic Frontier Foundation để cho các nhà quảng cáo tránh bị chặn nếu họ tham gia vào danh sách Do Not Track.
AdBlock và Eyeo cho rằng họ quan tâm đến các chuẩn về quyền riêng tư của người dùng bằng cách giảm số lượng các bên theo dõi hoạt động Internet của một người nào đó.
Đó cũng là một trong những mục tiêu của cả hai công ty này. Họ muốn đạt được sự quân bình giữa nhà quảng cáo và tính riêng tư người dùng.
Riêng với Apple, họ không công khai chuyện tại sao họ cho phép phần mềm chặn quảng cáo xuất hiện trên iOS, nhưng CEO Tim Cook chỉ trích các công ty Internet là đã vi phạm quyền riêng tư người dùng để đạt được doanh thu quảng cáo.
Còn đối với các nhà xuất bản trực tuyến, khó có thể biết được đâu là trắng, đâu là đen nếu doanh thu của họ gặp vấn đề. Nếu trang tin sống nhờ quảng cáo, không phải từ tiền từ bạn đọc hay từ những nguồn khác thì có lẽ họ sẽ phải thay đổi cách kiếm tiền thì mới mong trụ được.
