Tuy nhiên, kế hoạch này đã vấp phải những ý kiến trái chiều.
Chính phủ Phần Lan mới đây đã tiết lộ kế hoạch tăng học phí sinh viên quốc tế. Thông tin này được công bố sau hơn một tháng đàm phán giữa các đảng chính trị Phần Lan nhưng chưa ấn định cụ thể ngày thay đổi có hiệu lực.
Bộ Giáo dục Phần Lan dự đoán nếu kế hoạch được triển khai có thể làm giảm 43% số lượng sinh viên quốc tế ngoài Liên minh châu Âu (EU) đến Phần Lan. Nhiều chuyên gia giáo dục, sinh viên đã phản đối đề xuất này. Hiệp hội sinh viên Phần Lan SYL đánh giá điều này sẽ phá hỏng kế hoạch tăng gấp ba số lượng sinh viên quốc tế vào năm 2030 do chính phủ nhiệm kỳ trước đặt ra.
“Giá trị cốt lõi trong chính sách của chúng tôi là giáo dục miễn phí cho tất cả mọi người. Sinh viên quốc tế sẽ hòa nhập xã hội tốt hơn nếu hoàn cảnh tài chính không quá tách biệt so với các sinh viên trong nước”, bà Yuri Birjulin, cố vấn vận động quốc tế và EU tại SYL chia sẻ.
Những người đứng đầu các trường đại học Phần Lan cảnh báo rằng quyết định này sẽ “tác động tiêu cực” đến cơ hội thu hút và đào tạo sinh viên quốc tế. Đơn cử, đại diện các trường đại học có trụ sở tại thủ đô Helsinki nhận xét, việc tăng học phí khiến các trường giảm khả năng tuyển dụng sinh viên quốc tế. Điều này còn gây khó khăn hơn nữa cho các trường đại học ở vùng nông thôn, vốn đã gặp hạn chế khi tuyển dụng sinh viên quốc tế.
Theo kế hoạch giáo dục đại học vẫn miễn phí cho sinh viên Phần Lan và EU. Tuy nhiên, bà Roosa Veijola, cố vấn chính sách châu Âu tại Hiệp hội Sinh viên Phần Lan SAMOK, bày tỏ lo ngại chính sách này có thể “mở đường” để áp dụng học phí trong nước.
Trong giai đoạn 2010 - 2014, Phần Lan thử nghiệm thu học phí sinh viên quốc tế nhưng sau đó quyết định tạm dừng. Đến năm 2017, nước này chính thức áp học phí đối với sinh viên quốc tế nhưng chính phủ vẫn hỗ trợ họ một phần kinh phí. Hiện nay, học phí đại học Phần Lan đối với sinh viên quốc tế dao động từ 5.000 - 18.000 euro/năm, tuỳ trường, bậc học.
Dù áp dụng học phí, số lượng sinh viên quốc tế theo học tại Phần Lan vẫn tiếp tục tăng trong những năm sau đó. Tính đến tháng 1/2023, khoảng 53.000 sinh viên quốc tế đã đăng ký vào các trường đại học Phần Lan.
Kết quả trên có được một phần nhờ chương trình giới thiệu thị thực việc làm sau 2 năm học cho sinh viên quốc tế, được Chính phủ Phần Lan triển khai từ năm 2022. Ngoài ra, nước này còn triển khai chương trình Tăng cường Tài năng từ năm 2017 nhằm mục đích thúc đẩy Phần Lan trở thành điểm đến hấp dẫn trong học tập và làm việc.
Tuy nhiên, chính phủ nhiệm kỳ mới của Phần Lan nhậm chức hồi tháng 6 dự kiến sẽ tăng kiểm soát đối với những người nhập cư thông qua giáo dục quốc tế. Chính phủ dự kiến siết số lượng sinh viên quốc tế nhưng những người đủ điều kiện ở lại làm việc sau khi tốt nghiệp sẽ được hưởng nhiều ưu đãi về việc làm.
Bên cạnh Phần Lan, Na Uy mới đây đã thông qua chính sách áp dụng học phí đối với sinh viên ngoài EU.