Để đạt kết quả cao môn Sinh học trong Kỳ thi THPT quốc gia, ngoài những kiến thức cơ bản bắt buộc phải nắm chắc, các em cũng nên biết thêm một số kinh nghiệm làm bài trắc nghiệm.
Cô Phạm Thị The, giáo viên (GV) Sinh học Trường THPT Chu Văn An (Đắk Lắk), có kinh nghiệm ôn học sinh giỏi 26 năm, “bật mí”: Thứ nhất, HS cần nắm vững lý thuyết để giải quyết câu hỏi ở từng mức độ, bám sát kiến thức SGK, vì SGK chứa những kiến thức cơ bản. Thường xuyên giải bài tập và ghi nhớ công thức, lựa chọn những dạng bài tập điển hình, để tăng tốc độ làm bài thi.
Thứ hai, thống kê lại những kiến thức theo bài, chương, chuyên đề. Nên vận dụng sơ đồ “hình xương cá” để tổng hợp kiến thức. Đây là một phương pháp học rất hiệu quả đối với môn Sinh học. Hình thành kiến thức trên những cành cây, mỗi nhánh là một ý, khi nhìn vào sơ đồ việc nắm kiến thức sẽ dễ dàng hơn. Với mỗi bài học HS làm một sơ đồ tư duy, đến khi ôn lại bài có thể tổng hợp lại kiến thức.
Cô Vũ Thị Phương Dung (Trường THPT Thực hành Cao Nguyên - Trường Đại học Tây Nguyên) cho rằng, khi ôn tập các em cần lưu ý khai thác tối đa sự hỗ trợ từ GV dạy, có thể đối thoại trực tiếp với GV về các vấn đề để khắc sâu kiến thức, giải quyết những khúc mắc.
Trước mỗi kỳ thi, các em cần bình tĩnh ôn tập lại kiến thức trong SGK theo bài và chương, kết hợp ôn lại từng chuyên đề với làm đề tổng hợp. Các em nên sưu tập đề thi thử ở các trường để rèn kỹ năng làm bài, giúp phản xạ nhanh.
Khi bắt đầu làm bài, đọc lướt qua hết tất cả các câu và chọn câu quen, dễ làm trước, câu khó làm sau. Khi làm bài nên gạch chân câu hỏi mà đề yêu cầu đúng/sai để tránh chọn nhầm đáp án, làm câu nào chắc câu đó vì đề Sinh thường dài không có thời gian quay lại, kiểm tra lại.
Với những câu bài tập khó khi làm chưa xong, thì nên làm 1/2 ý để lại và đánh dấu, quay lại làm sau để tránh tập trung vào quá lâu một câu mà không có thời gian làm câu khác.
Với những câu không khó giải, thì dùng phương pháp loại trừ câu sai trước rồi suy luận thêm để chọn một phương án còn lại. Bên cạnh đó, cần khai thác hiệu quả việc học nhóm, học nhóm cũng là một bí quyết để bạn học tốt môn Sinh học.
Với một chiếc sổ tay bên cạnh sẽ giúp cho các em cập nhật những vấn đề liên quan đến môn Sinh học như các công thức, những bài toán khó, những mẹo giải bài. Tuy nhiên, để nắm vững và làm tốt được, đòi hỏi HS phải có được hệ thống “kiến thức nền”.
Thời gian này, các em nên tập trung và luyện đề để làm quen với tốc độ và lượng kiến thức đã nắm được cơ bản. Thi trắc nghiệm là một lợi thế của môn Sinh học nên không phả diễn giải nhưng HS phải học thuộc và nắm chắc, hiểu đúng đề thì mới đủ tự tin làm được bài. Hơn nữa, thi trắc nghiệm kiến thức dàn trải, khi ôn tập HS không nên bỏ phần nào trong SGK, thậm chí không được bỏ một mục nhỏ nào.
Đề thi Sinh học rất đa dạng và có tính phân loại cao, nếu vận dụng được các phương pháp tư duy, phương pháp học có kế hoạch và khoa học, tiếp cận xu hướng đề mở, đòi hỏi tư duy nhiều hơn tính toán, là hướng chủ đạo trong ôn luyện hiện nay.