Dòng họ hiếu học
Lật từng trang gia phả dòng họ, ông Trần Hữu Doa (SN 1959), Trưởng tộc, đời thứ 12 dòng họ Trần Hữu, tự hào kể rằng, dòng họ Trần Hữu tồn tại khoảng 300 năm nay tại làng Phù Lưu (nay thuộc phường Tràng Minh, quận Kiến An). Dòng họ Trần Hữu đã có đến 15 đời, với gần 300 hộ gia đình, 1.200 nhân khẩu và có 2 ngành, 7 chi.
Giàu truyền thống cách mạng, họ Trần Hữu có 156 con em tham gia 2 cuộc kháng chiến chống Pháp và chống Mỹ. Nhiều người đã trưởng thành trong quân ngũ, giữ cương vị chỉ huy tiểu đoàn, đại đội, trong đó có 14 người con ưu tú đã hi sinh. Dòng họ vinh dự có 39 người được Nhà nước tặng thưởng huân huy chương các loại.
Ông Trần Hữu Thành (SN 1955), đời thứ 12 chia sẻ, con người Trần Hữu qua bao thế hệ nối tiếp đều được giáo dục theo nền nếp, gia phong. Với đức tính thông minh, cần cù, chịu thương, chịu khó, người trong họ luôn có nghị lực vươn lên làm giàu chính đáng. Trong họ xưa kia có nhiều cụ đỗ đạt bằng cấp như: Tiên sinh đồ, cử nhân, tú tài, nhiều thầy đồ dạy chữ có tiếng cả vùng.
Tiếp nối truyền thống hiếu học, tạo động lực thi đua phát triển nhân tài cho quê hương, tháng 8/2000, dòng họ Trần Hữu đã quyết định thành lập Ban Khuyến học dòng họ.
Ông Thành nhớ lại, ngày mới thành lập, Quỹ Khuyến học của dòng họ còn hạn chế, điều kiện các gia đình còn khó khăn nhưng các thành viên đều hào hứng, phấn khởi tự giác tham gia. Gắn với việc tuyên truyền xây dựng dòng họ, hoạt động khuyến học của Trần Hữu ngày càng phát triển.
Các hộ gia đình người góp công, người góp tiền, góp của cùng nhau duy trì việc tặng khen con em trong họ đạt thành tích cao trong học tập. Từ phần thưởng là sách vở, bút mực đến một chút kinh phí động viên, nay phần thưởng của dòng họ cho con cháu học giỏi, đỗ đạt cao được nâng lên, có phần thưởng lên đến 1 triệu đồng.
“Chúng tôi lấy ngày 19/8 hàng năm là ngày khuyến học của dòng họ. Vì thế đến hẹn lại lên, cứ ngày này là con cháu tề tựu đông đủ tại nhà thờ để dâng hương báo công tổ tiên, nghe các ông, các cụ nói chuyện về truyền thống, về tinh thần hiếu học”, ông Thành cho hay.
Họ Trần Hữu vinh dự có các cháu đỗ đạt cao qua các năm được các cấp, ngành khen thưởng như: Trần Hữu Hùng, Thạc sĩ khoa học Quân sự; Trần Hữu Trí đỗ thủ khoa đại học, hiện là Thạc sĩ công tác tại Hàn Quốc; Trần Thị Đào, giải Ba Hội khỏe phù đổng cấp thành phố; Trần Hữu Kim, nhiều năm đạt học sinh giỏi cấp quận... Đến nay, dòng họ Trần Hữu có 3 tiến sĩ, 5 thạc sĩ và hàng trăm sinh viên đại học.
Lan tỏa tinh thần học tập
Trần Hữu là dòng họ lớn nhất nhì của phường Tràng Minh và cũng là dòng họ có truyền thống hiếu học được lan tỏa mạnh mẽ. Con cháu Trần Hữu đi xa về gần đều tự hào về quê cha đất tổ nơi nuôi dưỡng tâm hồn họ.
Trải qua nhiều đời trùng tu, tôn tạo, nhà thờ dòng họ Trần Hữu, tọa lạc trên mảnh đất vuông vắn gần 300 m2, với thiết kế 2 tầng, mái vòm, lợp ngói đỏ, bề thế nhất khu phố Phù Lưu. Kiến trúc tổng thể mang dáng dấp cổ kính kết hợp hiện đại tạo nên vượng khí nuôi dưỡng tinh thần đoàn kết của con cháu Trần Hữu.
Ông Doa kể lại, với đạo hiếu học, con cháu Trần Hữu thành đạt khắp mọi miền tổ quốc đã hướng về tổ tiên, người góp công, góp của, người góp gạch, người cúng tiến hoàng phi, câu đối mà nhà thờ dòng học được dựng lên vững chãi. Nơi đây, một năm 2 lần con cháu trong họ cúng giỗ tổ tiên và ngày khuyến học của dòng họ tổ chức long trọng tại không gian ấm cúng này.
Ông Trần Hữu Phong (SN 1952), Trưởng ban Khuyến học dòng họ, người con đời thứ 12 chia sẻ, công tác khuyến học của dòng họ ngày càng phát triển. Qua mỗi năm số lượng khen thưởng càng tăng, con cháu vui mừng phấn khởi động viên nhau học tập để được báo công với tổ tiên và làm rạng danh truyền thống của dòng họ.
Năm 2021, dòng họ Trần Hữu biểu dương hơn 100 cháu có thành tích xuất sắc trong học tập. Vì dịch bệnh nên Ban Khuyến học dòng họ không tổ chức tập trung, các thành viên trong Ban phát quà tới tận tay các cháu được khen thưởng.
Quỹ Khuyến học của họ Trần Hữu ngày càng lớn mạnh nhờ sự đóng góp của các họ viên. Trong đó có anh Trần Hữu Đạt, một doanh nhân luôn quan tâm và ủng hộ, anh cũng là người đưa ra ý tưởng gây Quỹ Khuyến học riêng của họ Trần Hữu.
Đặc biệt có bà Trần Thị Xuể (76 tuổi), là vợ liệt sĩ hoàn cảnh còn khó khăn nhưng hàng ngày bà đều tiết kiệm những đồng tiền nhỏ từ việc bán rau để cuối năm đóng góp ủng hộ quỹ khuyến học của dòng họ. Hay anh Trần Hữu Toàn (con bà Xuể) chỉ làm lao động phổ thông nhưng mỗi năm anh đều có khoản tiền dành riêng tặng quỹ khuyến học.
Bà Phạm Thị Cằng (là dâu của dòng họ Trần Hữu) cho biết, bà có cháu nội là Trần Hữu Thành, học sinh giỏi Trường THPT chuyên Trần Phú năm 2021, được tuyển thẳng vào Khoa Công nghệ thông tin, Trường Đại học Quốc gia Hà Nội; cháu Trần Minh Trang, giải Nhất tiếng Anh cấp quận và là học sinh giỏi Trường THCS Lương Khánh Thiện; cháu Trần Minh Thanh học sinh giỏi Trường Tiểu học Ngọc Sơn.
Bà tự hào khi các con cháu họ Trần Hữu chăm ngoan, học giỏi, dòng họ duy trì được quỹ khuyến học để động viên, khích lệ tinh thần học tập của các thành viên trong họ.
