Khó… đủ thứ
Nằm ngay ở quận trung tâm của TP Đà Nẵng nhưng trường Mầm non Cẩm Vân (Q. Hải Châu) có đến 2 điểm trường và cơ sở nào cũng đều chật hẹp, không có không gian để tổ chức các hoạt động ngoài trời cho trẻ.
Cô Trần Thị Như Lai - Hiệu trưởng nhà trường cho biết, gần như các hoạt động tập thể của trường đều phải tổ chức hai lần, để tất cả các cháu đều được tham gia.
“Với khoảng sân chưa đến 60m2 cho gần 270 học sinh nên ngày khai giảng hay các hoạt động lễ hội… chúng tôi phải làm hai lần, thậm chí có những hoạt động phải tổ chức 3 lần, mỗi lần 2 lớp tham gia để các cháu còn có không gian tương tác. GV rất vất vả trong khâu tổ chức nhưng đổi lại, HS không bị thiệt thòi”.
Huyện Hòa Vang là địa phương có nhiều điểm trường lẻ nhất vẫn với tổng số điểm trường lên đến 64 điểm của 19 trường mầm non, ở bậc Tiểu học là 50 điểm trường. Nhiều điểm trường cũng đồng nghĩa với việc dàn trải trong đầu tư cơ sở vật chất, khó bố trí giáo viên, ảnh hưởng đến chất lượng dạy học và chăm sóc trẻ.
Như Trường Mầm non Hòa Nhơn, ngoài điểm trường chính còn có đến 6 điểm trường lẻ nằm cách xa điểm trường chính từ 5 – 6km. Hằng ngày, từ bếp ăn của cơ sở chính, đội ngũ cấp dưỡng của nhà trường, ngoài nhiệm vụ chế biến thức ăn, còn phải đảm nhận thêm việc đưa thức ăn phục vụ bán trú đến các điểm trường lẻ.
Với khoảng 600 trẻ, Trường Mầm non Hòa Nhơn phải tuyển đến 10 nhân viên cấp dưỡng, với mức lương hợp đồng trung bình khoảng 3 triệu/tháng. Theo tính toán, mỗi phụ huynh phải gánh thêm mỗi tháng từ 70.000 - 80.000 đồng cho khoản tiền phục vụ bán trú.
Để giảm gánh nặng chi phí cho phụ huynh, ngoài 4 cấp dưỡng, Trường Mầm non Hòa Ninh đã phải “linh động” nhờ thêm nhân viên bảo vệ chở cơm đến điểm trường Hòa Trung, cách điểm trường chính khoảng 10km.
Cô Đỗ Thị Tuyết, Hiệu trưởng nhà trường cho biết, với khoảng 90 trẻ tại điểm trường Hòa Trung, nhà trường rất mong muốn đặt thêm một bếp ăn tại đây để đảm bảo thức ăn được nóng sốt, bởi dù thức ăn được bảo quản trong thùng i-nox nhưng có khi cơm canh cũng đã nguội đi ít nhiều trong quá trình di chuyển.
“Thế nhưng, theo quy định, cứ 60 trẻ là một cấp dưỡng thì việc mở thêm bếp ăn tại điểm trường này cần có 2 cấp dưỡng, rồi kinh phí xây dựng bếp ăn, các vật dụng đi kèm nữa sẽ là gánh nặng cho cả nhà trường và phụ huynh nên nhà trường vẫn duy trì cách thức đưa thức ăn từ bếp ăn tại điểm trường chính đến các cơ sở lẻ” - cô Tuyết cho hay.
 |
| Khu vui chơi ở điểm trường chính của một trường mầm non |
Các trường như Mầm non Hòa Nhơn, Mầm non Hòa Ninh không thể không duy trì các điểm lẻ, cho dù có những điểm trường chỉ có khoảng 20-30 cháu, bởi theo quy định của Bộ GD&ĐT thì độ dài đường đi của trẻ em đến trường, nhà trẻ khu vực ngoại thành, nông thôn là không quá 1km, đối với vùng có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn không quá 2km.
Dù có nhiều điểm trường nhưng cơ cấu đội ngũ từ cán bộ quản lý, GV, nhân viên và kinh phí thì vẫn như các trường học không có nhiều điểm lẻ khác. Điều này, ảnh hưởng không nhỏ đến công tác quản lý, điều hành của ban giám hiệu nhà trường, đồng thời còn tạo sự mất công bằng, thiệt thòi trong hưởng thụ giáo dục đối với những học sinh đang theo học tại các điểm trường lẻ.
Như Trường Tiểu học Hòa Bắc, mỗi lần tổ chức các hoạt động sinh hoạt chung, kinh phí của nhà trường còn phải tính đến khâu đưa đón, lo ăn trưa, nghỉ lại cho HS từ 4 điểm trường lẻ tại các thôn Nam Yên, Nam Mỹ, Tà Lang, Giàn Bí.
Ngay như mỗi lần tổ chức các ngày lễ hay chào đón năm học mới, chỉ riêng kinh phí phục vụ trang trí, làm khẩu hiệu cũng phải chia ra cả 5 điểm. Trong khi đó, kinh phí thì cũng giống như các trường học có ít điểm trường khác. Đấy là chưa kể đến nỗi vất vả trong việc vận chuyển thức ăn từ bếp ăn từ điểm chính và điểm trường lẻ Nam Mỹ
Bà Phạm Hồ Quỳnh Trang - Trưởng phòng GD&ĐT huyện Hòa Vang cho biết: “Số lượng người trong Ban giám hiệu là như nhau, nhưng nếu trường nào có đến 4-5 điểm lẻ, lãnh đạo rất cực và vất vả, bởi phải thường xuyên phân công nhau về các điểm trường lẻ để nắm tình hình, chỉ đạo, điều hành công việc.
Công tác bảo vệ cũng gặp không ít khó khăn. Hầu hết những điểm trường lẻ phải nhờ Ban quản lý thôn bảo vệ cơ sở vật chất”. Cũng theo bà Quỳnh Trang, trong dạy học tin học, thì gần như học sinh Tiểu học các điểm lẻ chủ yếu học lý thuyết, muốn thực hành lại phải về tại điểm chính của trường, bất tiện cho cả HS lẫn phụ huynh trong đưa đón.
Trong xây dựng trường chuẩn quốc gia, thì trường mầm non không được có quá 5 điểm trường, đây cũng là điểm khó khăn cho Hòa Vang trong đầu tư xây dựng trường đạt chuẩn quốc gia ở bậc học này.
Gần như trường mầm non nào của quận Thanh Khê cũng đều có 2 cơ sở có những trường có đến 3 cơ sở như Trường Mầm non Thủy Tiên. Thế nhưng, ngay như quận Sơn Trà, quận Liên Chiểu đến nay vẫn tồn tại những trường Mầm non có đến 6 điểm trường như Trường Mầm non Rạng Đông (Q.Sơn Trà), Trường Mầm non Măng Non (Q. Liên Chiểu). Ngoài Trường Mầm non Rạng Đông, Sơn Trà còn có 2 trường mầm non có 3 điểm trường đó là Mầm non Hoàng Anh và Mầm non Hoàng Yến.
Bài toán quy hoạch mạng lưới trường lớp
Ngành GD&ĐT Hòa Vang đang quyết liệt trong việc bố trí, sắp xếp lại các điểm trường lẻ tập trung về trường chính, đồng thời chia tách các trường có quá nhiều điểm lẻ. Theo kế hoạch, năm học 2017 - 2018 này, Hòa Vang sẽ chia tách Trường Mầm non Hòa Khương (có 6 điểm trường lẻ) và những năm tiếp theo sẽ chia tách các trường Mầm non Hòa Sơn, Mầm non Hòa Nhơn và Mầm non Hòa Phước. Phòng GD&ĐT Sơn Trà đang xây dựng đề án để xin tách trường Mầm non Rạng Đông.
Thế nhưng, để chia tách, dồn các điểm trường lẻ, ngoài quyết tâm của chính quyền địa phương, còn cần cả sự đồng thuận của phụ huynh. Như Trường Mầm non Hòa Phú, phải mất đến 3 năm, từ đầu năm 2012 đến cuối năm 2014 để làm công tác tư tưởng, vận động phụ huynh đồng thuận mới dồn trẻ của 3 thôn An Châu, Hòa Phước và Hòa Thọ để mở bán trú tại Hòa Thọ, dồn học sinh ở Hòa Phát về điểm trường chính Đông Lâm.
Đà Nẵng đang xây dựng đề án quy hoạch mạng lưới trường lớp đến năm 2020, tầm nhìn đến năm 2030. Ông Nguyễn Đình Vĩnh, Giám đốc Sở GD&ĐT Đà Nẵng cho biết, chủ trương của ngành sẽ không duy trì mô hình trường học có nhiều điểm lẻ như hiện nay để đầu tư cơ sở vật chất, trường lớp với quy mô lớn, đảm bảo công bằng trong hưởng thụ giáo dục cho học sinh. Tùy theo điều kiện của từng địa phương, nếu phải duy trì nhiều cơ sở, thì tối đa cũng chỉ 2 hoặc 3 điểm trường, kể cả điểm trường chính.
