Hiểm họa từ xe buýt trường học
Theo Hệ thống Phân tích Trường hợp tử vong (FARS) của Mỹ, nguyên nhân chính của những vụ tai nạn liên quan đến xe buýt trường học thường do chính tài xế. Thống kê từ Trung tâm Đổi mới trong Thực hành Nhi khoa (CIPP) Mỹ, cho thấy, có khoảng 24% HS bị thương hoặc tử vong trong khi lên hoặc xuống xe buýt của trường.
Năm 2018, hàng loạt sự cố liên quan đến xe buýt trường học đã khiến người dân khắp nơi trên thế giới phản đối và yêu cầu các phương tiện này phải được trang bị dây an toàn, camera và phanh tốt hơn.
Không ít các vụ tai nạn thương tâm xảy ra khi HS đứng chờ xe buýt trường học tại điểm đón. Tháng 11/2018, một chiếc xe đã đâm vào 5 người, trong đó có hai HS và hai người lớn đang chờ xe buýt của trường tại một điểm dừng ở Florida (Mỹ). Vụ việc đã khiến 2 em nhỏ bị thương nặng. Không lâu trước đó, 3 em nhỏ là chị em họ sống tại bang Indiana (Mỹ) cũng bị một chiếc ô tô đâm khi đang chờ xe buýt trường và thiệt mạng ngay sau đó.
Bên cạnh đó, nhiều trường hợp thậm chí bị tấn công hoặc gặp nạn khi băng qua đường để lên xe buýt trường. Cuối năm 2018, một cậu bé 9 tuổi tại Mississippi (Mỹ) đã bất ngờ bị bắn khi băng qua đường cao tốc về phía xe buýt trường đang chờ. Vài hôm sau đó, hai anh em 11 và 13 tuổi đã bị một phương tiện giao thông đâm khi băng qua con phố đông đúc để bắt xe buýt tại thành phố ở Louisville. Tuy nhiên, cảnh sát cho biết, chiếc xe này đã không dừng lại.
Ngoài những trường hợp nêu trên, không ít vụ tai nạn xảy ra do sự lơ là và thiếu trách nhiệm của tài xế xe buýt trường. Tháng 4/2018, các nhà chức trách Ấn Độ cho biết, có ít nhất 12 trẻ thiệt mạng sau vụ va chạm giữa xe buýt trường và tàu hỏa tại đoạn đường băng qua đường sắt ở phía Bắc nước này.
Trả lời truyền thông, phát ngôn viên của lực lượng cảnh sát khẳng định, vụ tai nạn xảy ra vào sáng sớm, khi xe buýt chở theo 22 HS trong độ tuổi từ 5 - 14, tới một trường học địa phương ở bang Uttar Pradesh. Cũng tại Ấn Độ, một chiếc xe buýt của trường đã bất ngờ lao xuống hẻm núi, khiến 23 HS thiệt mạng. Các báo cáo cho thấy, tài xế xe buýt đã tăng tốc khi đưa HS về nhà sau giờ tan trường và mất kiểm soát ở rìa núi. Xe buýt rơi khoảng 60 mét và khiến cả tài xế cùng 2 giáo viên trường tử vong.
Biện pháp khắc phục
Để hạn chế những tai nạn đáng tiếc xảy ra, nhiều công ty xe buýt đã trang bị một cánh tay cơ khí, buộc trẻ phải ở một khoảng cách nhất định với xe buýt. Bên cạnh đó, một số trường học cũng yêu cầu lắp đặt camera trên xe buýt trường, nhằm thuận lợi hơn trong việc kiểm soát hoạt động của xe và có thể quan sát HS một cách dễ dàng.
Ngoài ra, các chuyên gia cho rằng, phụ huynh là những người đóng vai trò quan trọng trong việc bảo đảm an toàn của trẻ, bằng cách dạy con những biện pháp phòng ngừa rủi ro từ xe buýt trường học. Thậm chí, các bậc cha mẹ cũng nên dành thời gian để quan sát các con khi chúng đang đứng chờ xe buýt ở điểm đón. HS cần được trang bị những kỹ năng cơ bản như: Đứng cách xe buýt 3m, hoặc càng xa càng tốt và không bao giờ đi đằng sau xe buýt ở khoảng cách gần; Ngồi đúng vị trí trên xe buýt và chú ý lắng nghe hướng dẫn từ tài xế.
Sau hàng loạt sự cố từ phương tiện mà hầu hết HS trên thế giới sử dụng để tới trường, không ít người cho rằng, những chiếc xe buýt trường cần có dây an toàn để bảo đảm tính mạng của trẻ. Tuy nhiên, nhiều chuyên gia cho biết, các xe buýt lớn hiện đều không có đai an toàn, bởi chỗ ngồi của hành khách được thiết kế để hấp thụ lực nếu xảy ra tai nạn và sẽ bảo vệ trẻ nhỏ.
Kể từ năm 2005, chính quyền bang California (Mỹ) yêu cầu tất cả xe buýt trường học hoạt động ở đây phải thiết kế dây an toàn 3 điểm cho hành khách. Loại đai an toàn này được gắn vào ghế ở hai bên hông và có một dây bắt chéo vai. Tuy nhiên, không phải tất cả các tiểu bang ở Mỹ đều có quy định này.
Theo Ủy ban An toàn Giao thông quốc gia Mỹ, một biện pháp quan trọng mà nhiều học khu bỏ qua là tổ chức các cuộc tập thoát hiểm và hướng dẫn an toàn cho tất cả HS đi xe buýt trường học, nhất là trong các chuyến đi ngoại khóa.
Tuy nhiên, sự bảo vệ này chỉ có thể phát huy tác dụng khi xảy ra va chạm trực diện hoặc từ phía sau xe buýt, trong khi trẻ có nguy cơ bị bắn sang 2 bên gây thương tích, thậm chí tử vong. Do đó, nhiều phụ huynh cho rằng, xe buýt trường học nên được trang bị thêm những tấm đệm dọc xe, đặc biệt là ở cửa sổ. Đây là biện pháp nhằm hạn chế chấn thương nghiêm trọng ở trẻ trong một số trường hợp tai nạn nghiêm trọng, khi HS trên xe buýt bị văng sang hai bên hông xe và thường gặp nguy hiểm tới tính mạng do tổn thương vùng đầu, cổ và vai.
Ngoài ra, để bảo đảm an toàn cho HS, nhiều trường học tại Mỹ đã yêu cầu tài xế kiểm tra từng chỗ ngồi ở cuối mỗi tuyến, nhằm chắc chắn rằng, không có HS nào bị bỏ lại trên xe. Thậm chí, một số cơ sở GD đã cài đặt thiết bị báo động điện tử trên xe buýt trường. Nếu người lái xe không hoàn thành quy trình kiểm tra xe buýt cần thiết sau khi đưa học sinh tới trường, chuông sẽ vang lên.
