Cách đây chưa lâu (tháng 10/2019), thi thể của 39 người Việt được phát hiện trong một container tại một khu công nghiệp hạt Essex, phía Đông thủ đô London (Anh) khiến nhiều người bàng hoàng.
31 người đàn ông và 8 phụ nữ, tuổi từ 15 đến 44, đã vĩnh viễn không được đặt chân đến “miền đất hứa” trong nỗ lực mưu sinh. Đường dây đưa người nhập cư trái phép trong vụ việc trên dù được bóc tách và triệt phá phần nào; những kẻ liên quan trực tiếp đã bị pháp luật trừng phạt, song đấy chỉ là phần nổi của tảng băng chìm.
Và thảm kịch ở San Antonio là minh chứng cho thấy phần chìm của tảng băng đang hiện hữu gần như khắp nơi trên thế giới.
Thảm kịch của 39 người Việt và 51 nạn nhân (được xác định đến từ Mexico, Guatemala và Honduras) đều liên quan đến các container chở người. Khác biệt ở chỗ, những người Việt xấu số trên chết vì lạnh, còn 51 người di cư Nam Mỹ (39 đàn ông và 12 phụ nữ) chết vì nóng.
Theo cơ quan chức năng, vào ngày nhóm người di cư (bao gồm cả nam và nữ, nhiều người trong số họ là thanh niên) được vận chuyển bằng container vào Mỹ, nhiệt độ ở San Antonio lên tới gần 40 độ C cùng độ ẩm cao.
Phần lớn khu vực này đang trải qua một đợt nắng nóng kéo dài, gây ra tình trạng hạn hán và sông Frio ở phía Tây San Antonio đang khô cạn.
Giới chức Mỹ cho biết, nhiệt độ bên trong thùng xe container chở đầy người sẽ cao hơn bên ngoài, thậm chí có thể lên tới 78 độ C trong ngày nắng nóng. Khi nhiệt độ tăng cao, container không có hệ thống điều hòa, người nhập cư sẽ bị sốc nhiệt, mất nước và tử vong.
Thành phố San Antonio, cách biên giới Mexico khoảng 250km, là con đường chính trung chuyển người di cư của bọn buôn người. Và thảm kịch lần này được coi là tồi tệ nhất từ trước đến nay.
Cả vụ việc 39 người Việt thiệt mạng ở Anh đến 51 người không may mắn ở Mỹ dường như đều liên quan đến các đường dây buôn người. Theo ước tính của Liên Hợp Quốc, khoảng 25 triệu người trên khắp thế giới là nạn nhân của các “tảng băng chìm” này.
Tại “điểm nóng” về vấn đề người di cư ở Trung Mỹ, Văn phòng Liên Hợp Quốc về ma túy và tội phạm (UNODC) ước tính, nguồn thu bất hợp pháp từ hoạt động buôn bán người qua các tuyến đường bộ tới khu vực Bắc Mỹ có thể lên tới hơn 4,2 tỷ USD.
Các đường dây buôn người qua lãnh thổ Mexico tới Mỹ thường do các băng đảng buôn ma túy ở Mexico điều hành, trong đó nạn nhân chủ yếu là người dân các nước thuộc vùng “Tam giác Bắc Trung Mỹ”, gồm Honduras, El Salvador và Guatemala - nơi điều kiện chính trị, kinh tế - xã hội ngày càng bất ổn.
Nội tình vụ việc đang được các cơ quan chức năng điều tra làm rõ. Song không thể phủ nhận quy mô của các hoạt động buôn bán người trái phép đang diễn ra rầm rộ như thế nào. Vấn đề chỉ là họ có bị phát hiện ra không mà thôi.