Đổ thải đội lốt làm gạch không nung?
Mỗi năm, công ty Nhiệt điện Sơn Động có hàng trăm nghìn tấn chất thải thông thường là xỉ đáy. Nhiệt điện Sơn Động bán xỉ đáy cho Công ty TNHH Vận tải Xương Giang (gọi tắt là Công ty Xương Giang).
Công ty này có địa chỉ tại tổ dân phố Đồng Rì, thị trấn Tây Yên Tử, huyện Sơn Động, do ông Nguyễn Văn Hợp đại diện pháp lý để làm gạch không nung. Xỉ đáy được coi là nguyên liệu trong sản xuất gạch không nung.
Theo Hồ sơ năng lực của Công ty Xương Giang gửi lên chính quyền địa phương thì đơn vị này có chức năng làm gạch không nung với 7 công đoạn. Diện tích mặt bằng dùng cho sản xuất là 30.000 mét vuông. Tuy nhiên, năng lực sản xuất bao nhiêu nghìn mét khối xỉ đáy/năm thì không được nêu trong hồ sơ năng lực.
Ông Phạm Văn Thịnh, Chủ tịch UBND thị trấn Tây Yên Tử, huyện Sơn Động cho biết, Công ty Xương Giang có sản xuất gạch không nung. Nhưng bán trong huyện với số lượng ít. Dân ở đây ít dùng loại gạch này.
Do lượng xỉ đáy tồn đọng quá nhiều, Công ty Xương Giang tìm cách hợp pháp hóa bằng văn bản dưới danh nghĩa cá nhân là “xin xỉ đáy để lấp mặt bằng”. Cụ thể, tháng 1/2021, cá nhân ông Nguyễn Văn Hợp (đây là cá nhân, không phải Công ty Xương Giang), có văn bản gửi đến UBND thị trấn Tây Yên Tử và Nhiệt điện Sơn Động xin đổ 30.000 tấn xỉ đáy để san lấp mặt bằng.
Đến ngày 10/3/2021, ông Hợp tiếp tục có văn bản gửi hai đơn vị trên xin đổ 25.000 tấn xỉ đáy để san lấp mặt bằng. Chỉ trong 2 lần “xin” của ông Hợp đã lên đến 55.000 tấn xỉ đáy. Nhưng cả 2 lần đều bị cơ quan chức năng từ chối.
Không được cơ quan chức năng huyện Sơn Động chấp thuận cho phép dùng chất thải của Nhiệt điện Sơn Động san lấp mặt bằng, ông Nguyễn Văn Hợp vẫn đổ thải. Sáng ngày 5/4/2021, UBND thị trấn Tây Yên Tử đã kiểm tra khu vực Trạm bơm nước của Nhà máy Nhiệt điện Sơn Động và lập biên bản về việc đổ thải trái phép.
Biên bản nêu: “Có sự việc đổ xỉ thải của Nhà máy Nhiệt điện Sơn Động thải ra. Số lượng xỉ thải đã đổ trên nền đất là 480m2. Người thực hiện đổ xỉ là ông Nguyễn Văn Hợp, Công ty TNHH Vận tải Xương Giang. Ông Nguyễn Văn Hợp chưa chứng minh được các thủ tục liên quan đến đất đai, liên quan đến việc đổ xỉ tại khu vực đổ.
Yêu cầu ông Hợp dừng ngay việc đổ xỉ tại khu vực nêu trên, cung cấp các giấy tờ liên quan đến sử dụng đất. Ông Nguyễn Văn Hợp phải chịu trách nhiệm trước pháp luật về hành vi của mình”...
Có ý kiến sẽ cho rằng, Công ty TNHH Vận tải Xương Giang và Công ty Nhiệt điện Sơn Động lấy vỏ bọc là làm gạch không nung nhưng thực tế là đổ thải trái phép. Nếu không có sự cấu kết, móc ngoặc để qua mắt lực lượng chức năng thì ông Nguyễn Văn Hợp, Công ty Xương Giang không thể đổ thải ngay khu vực của Nhiệt điện Sơn Động.
Lập hồ sơ đổ thải trái phép
Sau khi lập biên bản sự việc ông Nguyễn Văn Hợp đổ thải trong khu vực Trạm bơm nước của Nhiệt điện Sơn Động, ngay trong ngày 5/4/2021, UBND thị trấn Tây Yên Tử ra Thông báo số 9: “Chỉ đạo chuyên môn lập hồ sơ xử lý và yêu cầu ông Nguyễn Văn Hợp khắc phục lại đường đi khu vực trạm bơm nước số 1. Chỉ đạo chuyên môn lập hồ sơ xử lý việc Công ty Nhiệt điện Sơn Động tự ý đổ đất trái quy định”.
Đến ngày 26/4/2021, UBND huyện Sơn Động tiếp tục ra văn bản số 787/UBND-KT về việc xử lý vi phạm trong lĩnh vực bảo vệ môi trường (đổ chất thải rắn) của Công ty Nhiệt điện Sơn Động.
Văn bản nêu rõ: “Hiện nay, tại thôn Đồng Rì, thị trấn Tây Yên Tử, Công ty Nhiệt điện Sơn Động đã tự ý chuyển tro, xỉ cho các hộ dân và doanh nghiệp thu gom tro, xỉ san lấp và tập kết để mang đi tiêu thụ.
Các bãi tập kết không được quy hoạch, xây dựng tường bao che để bảo quản, gây ô nhiễm môi trường nước, huỷ hoại đất và phát tán tro bụi trong không khí. Vận chuyển quá tải trọng gây bức xúc trong dư luận nhân dân.
Các hộ dân ông Vi Văn Chiến, Nguyễn Văn Diện đều cư trú tại tổ dân phố Đồng Rì, thị trấn Tây Yên Tử và Công ty TNHH Vận tải Xương Giang, Bắc Giang tập kết tro, xỉ than trên 3 điểm, diện tích khoảng 2.080m2 đều không được cấp phép tro, xỉ đổ tại thôn Đồng Rì dọc theo đường tỉnh 289.
Công ty Nhiệt điện Sơn Động đã vi phạm Điểm n, Khoản 9, Điều 20, Nghị định số 155/2016/NĐ-CP ngày 18/11/2016 của Chính phủ quy định về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực bảo vệ môi trường.
Chủ tịch UBND huyện Sơn Động đã chỉ đạo phòng Tài nguyên và Môi trường, UBND thị trấn Tây Yên Tử lập hồ sơ gửi Chủ tịch UBND huyện để trình Chủ tịch UBND tỉnh xử phạt vi phạm hành chính đối với tổ chức, cá nhân liên quan theo thẩm quyền.
Yêu cầu Công ty Nhiệt điện Sơn Động khắc phục, hoàn thiện ngay các bãi chứa tro, xỉ theo quy định. Không chuyển tro, xỉ công nghiệp cho các cá nhân, doanh nghiệp không có chức năng về xử lý, vận chuyển đi san lấp không bảo đảm quy định.
Đồng thời, khẩn trương xây dựng kế hoạch phân bố lượng tro, xỉ nhiệt điện vào sử dụng trong các công trình xây dựng, sản xuất vật liệu xây dựng, báo cáo Sở Tài nguyên và Môi trường, Sở Xây dựng, UBND huyện Sơn Động trước”.
Để làm làm rõ các vấn đề trên, phóng viên đã liên hệ với ông Vũ Xuân Trình - Giám đốc Công ty Nhiệt điện Sơn Động nhưng chưa nhận được câu trả lời.
