Quả sung Mỹ có hương vị thơm ngon, giàu chất xơ, kali, canxi và sắt… Các nhà khoa học đã thành công trong việc giâm cành để tạo nguồn giống cây dồi dào.

Loại cây giống có giá trị cao

ThS Trần Văn Lâm, Trung tâm Nghiên cứu và Phát triển Nông nghiệp Công nghệ cao, Sở KH&CN TPHCM cho biết, sung Mỹ (Ficus carica L.) là một loại cây ăn quả cận nhiệt đới, thuộc họ dâu tằm (Moraceae).

Cây được trồng nhiều ở vùng khí hậu Địa Trung Hải như Ý, Tây Ban Nha, một số vùng ở nước Úc hay ở bang California của Mỹ. Cây sung Mỹ đã và đang được nghiên cứu, khai thác tiềm năng trên toàn thế giới, có giá trị thực phẩm, dược phẩm và cảnh quan.

Quả sung Mỹ có hương vị thơm ngon, giàu chất xơ, kali, canxi và sắt. Một nghiên cứu hóa phân tích cho thấy ở quả, lá, rễ, mủ và cành của cây sung Mỹ giàu phenol, axit hữu cơ và các hợp chất bay hơi. Sung Mỹ có nhiều hoạt tính sinh học khác nhau như chống oxy hóa, chống viêm, kháng khuẩn, ngăn ngừa ung thư, bảo vệ gan, chống đái tháo đường, chống lao, hạ sốt…

Cây ươm có thể được sản xuất bằng các phương pháp khác nhau như nhân giống in vivo (gieo hạt, chiết cành, ghép cành, giâm cành) và nhân giống in vitro. Phương pháp nhân giống in vivo được ưa chuộng trong sản xuất cây ươm thương mại và kỹ thuật nhân giống giâm cành được đánh giá khả thi và vượt trội nhất.

Hiện nay ở Việt Nam đã nghiên cứu được quy trình nhân giống in vitro cây sung Mỹ từ đỉnh chồi và đoạn thân mang chồi nách. Cây con phát triển khỏe mạnh trên giá thể đất cát, xơ dừa và phân chuồng hoai theo tỷ lệ 1,5:1,5:1, nhưng chưa có tài liệu nghiên cứu về kỹ thuật giâm cành.

Cây giống sung Mỹ đang bán trên thị trường với giá khá cao, dao động từ 150 - 200 nghìn đồng/cây. Vì vậy, việc nghiên cứu kỹ thuật nhân giống nhằm cung cấp cho thị trường giống sung Mỹ có chất lượng tốt và giá cả hợp lý đang được quan tâm.

Để thực hiện giâm cành, nhóm tác giả đã đánh giá ảnh hưởng của vị trí lấy cành giâm, bổ sung một số loại phân bón rễ, độ che sáng luống giâm, chế độ dinh dưỡng bổ sung cho cây con.

Sẵn sàng chuyển giao công nghệ

Kết quả cho thấy, cành giâm ở vị trí giữa kết hợp phun bổ sung phân bón rễ N3M định kỳ 1 tuần/lần cho kết quả cây xuất vườn tốt nhất. Cụ thể, tỷ lệ ra rễ của cành giâm sau 30 ngày là 87,5%, sau 75 ngày giâm tỷ lệ cây con sống là 83,7%, số lá/chồi là 17,3 lá, số chồi/cây là 3,7 chồi, chiều dài chồi là 18,1cm, đường kính chồi là 3,5mm.

ThS Trần Văn Lâm cho biết, so với sung Việt, trái sung Mỹ có kích thước lớn hơn, vỏ mỏng hơn. Bên trong ruột quả sung có mật màu vàng nhạt vị ngọt rất hấp dẫn. Khi chín, loại sung này có màu vàng sẫm cho đến tím thẫm. Sung Mỹ sấy khô được đánh giá cao về hương vị cũng như giá trị dinh dưỡng. Quả sung Mỹ giàu chất xơ, sắt, kali, canxi, magie, phốt pho và vitamin.

Dù là giống cây ôn đới nhưng được lai tạo, sung Mỹ đã được lựa chọn và trồng trên khắp các châu lục cũng như ở Việt Nam. Sung Mỹ là giống ưa khí hậu ấm áp, thuộc khu vực cận nhiệt đới. Đây là loại cây ưa ánh sáng Mặt trời, nên trồng ở nơi có ánh sáng ít nhất 8 tiếng/ngày. Sung Mỹ thích hợp gieo trồng đầu mùa mưa, độ ẩm cao.

Chăm sóc, cung cấp nước, dinh dưỡng đều đặn, mất từ 6 - 8 tháng cây sung Mỹ sẽ ra trái. Để kích thích cây ra trái nên ngưng tưới nước từ 15 - 20 ngày đồng thời vặt bỏ lá. Sau thu hoạch lại tiếp tục quy trình như cũ.

Kết quả đề tài phát triển được quy trình kỹ thuật giâm cành và sản xuất cây giống sung Mỹ theo hướng công nghệ cao. Quy trình có thể chuyển giao áp dụng cho các đơn vị sản xuất, kinh doanh cây giống trong phạm vi TPHCM và khu vực Đông Nam Bộ.