Trong bối cảnh kỷ nguyên số bùng nổ, đặc biệt với sự phát triển vượt bậc của trí tuệ nhân tạo (AI), vai trò của báo chí trong việc đồng hành cùng doanh nghiệp phát triển kinh tế đang đứng trước những cơ hội và thách thức chưa từng có.

Tại diễn đàn “Báo chí đồng hành cùng Doanh nghiệp vì sự phát triển bền vững trong kỷ nguyên vươn mình của dân tộc”, nhiều chuyên gia khẳng định rằng báo chí không chỉ là kênh thông tin truyền thống mà còn trở thành cầu nối quan trọng, người kiến tạo môi trường kinh doanh minh bạch và là động lực thúc đẩy đổi mới sáng tạo cho các doanh nghiệp, nhất là trong bối cảnh Việt Nam đang vươn mình mạnh mẽ.

Theo TS. Tô Hoài Nam - Phó Chủ tịch Thường trực kiêm Tổng Thư ký Hiệp hội Doanh nghiệp nhỏ và vừa Việt Nam, báo chí, truyền thông là một công cụ quan trọng thúc đẩy đổi mới sáng tạo, giúp truyền tải thông tin, giới thiệu thành tựu, xây dựng nhận thức và tạo động lực cho doanh nghiệp ứng dụng khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo.

Điều này càng trở nên cấp thiết khi chuyển đổi số là xu hướng tất yếu để các doanh nghiệp tồn tại và phát triển trong môi trường cạnh tranh khốc liệt.

Nhà báo chủ động ứng dụng AI để hỗ trợ doanh nghiệp

AI không còn là một khái niệm xa vời mà đã trở thành công cụ đắc lực, hỗ trợ nhà báo trong nhiều khía cạnh, từ đó nâng cao hiệu quả đồng hành cùng doanh nghiệp. AI có thể tự động thu thập, phân tích dữ liệu thị trường khổng lồ, xu hướng ngành, hay thông tin chi tiết về đối thủ cạnh tranh của doanh nghiệp.

AI cũng hỗ trợ tạo dàn ý, viết nháp các báo cáo, tin tức kinh tế ngắn gọn, hoặc thậm chí là bản phân tích sơ bộ về hoạt động tài chính của doanh nghiệp, giúp tăng tốc độ và năng suất công việc đáng kể.

Bên cạnh đó, AI đóng vai trò quan trọng trong việc nâng cao hiệu quả truyền thông cho doanh nghiệp. AI có thể phân tích dữ liệu lớn để nhanh chóng nhận diện các tín hiệu khủng hoảng truyền thông tiềm ẩn, từ đó giúp nhà báo đưa ra cảnh báo sớm và đề xuất chiến lược ứng phó phù hợp cho doanh nghiệp.

Công nghệ này cũng hỗ trợ đắc lực trong việc đo lường hiệu quả các chiến dịch truyền thông, cung cấp số liệu chi tiết về mức độ lan tỏa và tác động trên nhiều nền tảng, giúp doanh nghiệp đánh giá chính xác hiệu quả đầu tư vào truyền thông.

Ths. Lê Thị Dung, Viện trưởng Viện Doanh Trí, cũng khẳng định truyền thông nội bộ hiệu quả và báo chí là "hệ thần kinh" kết nối mọi tầng lớp trong và ngoài doanh nghiệp, giúp doanh nghiệp phát triển bền vững.

Ngoài ra, với sự hỗ trợ của AI, nhà báo có thể hợp tác cùng doanh nghiệp để phát triển các sản phẩm thông tin chuyên biệt như báo cáo ngành, chuyên đề kinh tế, sử dụng AI để phân tích và trình bày dữ liệu một cách trực quan, hấp dẫn, mang lại giá trị cao cho cộng đồng doanh nghiệp và nhà đầu tư.

Thách thức và sứ mệnh của nhà báo trong kỷ nguyên AI

ên cạnh những cơ hội, AI cũng mang đến những thách thức lớn, đòi hỏi nhà báo phải có sự chuyển mình mạnh mẽ để giữ vững vai trò và niềm tin.

Thách thức đầu tiên là vấn đề kiểm chứng thông tin và đạo đức nghề nghiệp. Trong bối cảnh AI có khả năng tạo ra thông tin giả mạo (deepfake, văn bản tự động), vai trò của nhà báo trong việc kiểm chứng nguồn tin, xác minh tính xác thực trở nên tối quan trọng hơn bao giờ hết. Nhà báo phải đảm bảo tính khách quan, trung thực, tránh lạm dụng AI để tạo ra nội dung sai lệch, gây ảnh hưởng tiêu cực đến doanh nghiệp và thị trường.

Ths. Lê Thị Dung cũng nhấn mạnh rằng doanh nhân giờ không chỉ biết kinh doanh mà còn mang thêm trọng trách phụng sự xã hội với triết lý "Lợi mình - Lợi người - Lợi xã hội", và báo chí là kênh lan tỏa những giá trị này.

Để đối mặt với điều này, nhà báo cần nâng cao năng lực chuyên môn và tư duy phản biện. Việc trang bị kiến thức về AI, khoa học dữ liệu, và các lĩnh vực kinh tế chuyên sâu là hết sức cần thiết để có thể khai thác và diễn giải thông tin từ AI một cách chính xác. Quan trọng hơn, nhà báo cần phát triển tư duy phản biện, không bị phụ thuộc hoàn toàn vào kết quả của AI, mà phải biết phân tích, đánh giá và đưa ra góc nhìn độc lập, sáng tạo, mang tính nhân văn.

Ông Nguyễn Vân, Phó Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp Công nghiệp hỗ trợ TP Hà Nội (HANSIBA), chỉ ra rằng doanh nghiệp nhỏ và vừa Việt Nam đang đối mặt với nhiều áp lực kép từ nội tại yếu thế đến bất ổn kinh tế toàn cầu, và báo chí cần đồng hành để tháo gỡ khó khăn, góp phần định hình môi trường kinh doanh minh bạch, phát triển.

Cuối cùng, trong kỷ nguyên thông tin bão hòa, xây dựng niềm tin và uy tín là tài sản quý giá nhất của nhà báo. Báo chí phải duy trì uy tín thông qua việc sản xuất nội dung chất lượng, chính xác, có giá trị, trở thành người cung cấp thông tin đáng tin cậy.

Các cơ quan báo chí cũng cần đầu tư sâu hơn vào các chuyên mục về đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số, và tổ chức đào tạo nhà báo hiểu về khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, từ đó có những tuyến bài viết chất lượng, sát thực tiễn.

AI đang mở ra một chương mới cho báo chí và mối quan hệ giữa báo chí với doanh nghiệp. Nhà báo Việt Nam cần chủ động tiếp cận, làm chủ công nghệ AI, biến nó thành công cụ đắc lực để nâng cao hiệu quả công việc và giá trị thông tin.

Đồng thời, cần giữ vững những nguyên tắc cốt lõi về đạo đức nghề nghiệp, tính khách quan và tư duy phản biện để không chỉ là người truyền tải thông tin mà còn là người dẫn dắt, đồng hành cùng doanh nghiệp vượt qua thách thức, phát triển bền vững, góp phần xây dựng một nền kinh tế Việt Nam thịnh vượng và hùng cường.