Chó, mèo, đôi khi cả lợn, gà, chuột… thường được nuôi làm thú cưng, sống gần gũi trong gia đình. Nhưng cá sấu là chuyện hi hữu.

Có một ngôi làng ở châu Phi, người dân sống hòa hợp với hàng trăm con cá sấu khổng lồ. Tình bạn giữa người và loài bò sát này đã thu hút sự chú ý của cư dân mạng.

Mối quan hệ thân thiết

Không biết chính xác từ khi nào mối quan hệ thân thiết đã nảy nở giữa con người và cá sấu tại một quốc gia không giáp biển ở Tây Phi. Ngôi làng nhỏ Bazoule cách thủ đô Ouagadougou của Burkina Faso 30 km, là nơi sinh sống của hơn 100 con cá sấu.

Chúng thân thiện với dân làng và rất được tôn trọng. Người lớn cho chúng ăn, trẻ con vui đùa nằm trên lưng đầy gai của chúng cùng bơi trong một cái ao là chuyện thường ngày nơi này.

Câu chuyện về tình bạn giữa con người và cá sấu từ lâu đã được lưu truyền trong văn hóa dân gian địa phương. Theo truyền thuyết, nguồn gốc của sự sống chung hòa bình kể trên có thể bắt nguồn từ thế kỷ 14 hoặc 15, khi khu vực này nằm dưới sự cai trị của Koud Naba, một thủ lĩnh địa phương.

Người ta kể lại rằng, trong lúc ngôi làng còn đang vật lộn với nạn hạn hán gay gắt và thiếu nước trầm trọng thì những người phụ nữ để ý đến sự di chuyển của những con cá sấu ở đây.

Sau khi theo dõi chúng, họ phát hiện một cái ao đầy nước ở nơi kín đáo. Nhờ vậy, người dân được cứu, khỏi chết khát và ngôi làng Bazoule chẳng bao lâu được thành lập tại địa điểm mới này.

Kể từ đó, giữa người dân địa phương và đàn cá sấu đã hình thành một mối quan hệ đặc biệt tin cậy và tôn trọng lẫn nhau. Không có va chạm gây thương vong nào giữa hai phía được báo cáo trong 70 năm qua, mặc dù cùng sống trong một không gian chật hẹp. Những con cá sấu ở đây trở thành một thành phần của văn hóa bản địa và được người dân tôn trọng.

Koom Lakre là một lễ hội thường niên chỉ có ở Bazoule, châu Phi, dành riêng cho những người cùng chung sống với loài bò sát. Vào ngày này, dân làng dâng lễ hiến tế lên cá sấu, đồng thời cầu nguyện các loài động vật ban cho họ sức khỏe, giàu có và mùa màng bội thu.

Dân làng Bazoule và cá sấu có tình bạn thân thiết.

Bản sắc văn hóa

Ở châu Phi, cá sấu sông Nile là loài săn mồi đỉnh cao, thống trị vương quốc dưới nước. Nó được biết đến với kích thước đặc biệt lớn, khả năng bắt mồi với độ chính xác đáng kinh ngạc và vô cùng hung dữ.

Vậy thì điều gì đã khiến chúng hành động trái ngược với bản chất của chính chúng ở Burkina Faso? Một trong những lý do là chúng có thể là một loài hoàn toàn khác.

Phân tích di truyền gần đây đã tiết lộ bầy đàn sinh sống ở Trung và Tây Phi là anh em họ xa với đối tác sông Nile của chúng. Chi cá sấu sông Nile là Crocodylus niloticus, trong khi chi cá sấu Tây Phi được tìm thấy ở Bazoule là Crocodylus suchus.

Còn được gọi là “Cá sấu sa mạc”, Crocodylus suchus có kích thước nhỏ, ít hung dữ và tương đối ngoan ngoãn hơn, sinh sống ở nhiều hồ thiêng rải rác khắp Tây Phi và được người dân tôn kính.

Sự khác biệt này mới mẻ đối với chúng ta, nhưng thực sự là kiến thức phổ biến trong nền văn minh Ai Cập cổ đại. Nhà sử học Hy Lạp cổ đại, Herodotus, đã quan sát thấy loài đặc biệt này, do những đặc điểm độc đáo của chúng, đã được nuôi dưỡng trong các ngôi đền Ai Cập.

Tình bạn đáng kinh ngạc giữa người dân Bazoule và những con cá sấu không chỉ định hình nên bản sắc văn hóa của ngôi làng, mà còn thu hút khách du lịch từ khắp nơi trên thế giới.

Du khách có thể tự mình trải nghiệm điều này bằng cách cho chúng ăn hoặc tựa vào những tấm lưng gồ ghề của chúng. Lượng khách du lịch đổ vào đã mang lại nguồn lợi kinh tế cho khu vực vốn còn nghèo khó này, đồng thời giúp nâng cao nhận thức về tầm quan trọng của việc bảo tồn những loài động vật độc đáo.

Tuy nhiên, hệ sinh thái có một không hai ở đây đang có nguy cơ mai một vì hiện tượng nóng lên toàn cầu đang khiến các vùng nước cạn kiệt, làm giảm đáng kể môi trường sống của loài cá sấu.

Hơn nữa, các cuộc giao tranh liên tục giữa những phe phái nổi dậy cực đoan đã gây thiệt hại nặng nề cho mối quan hệ mong manh giữa con người và động vật trên vùng đất này.

Tình bạn giữa dân làng Bazoule sẽ kéo dài được bao lâu? Liệu đây có phải là di sản sống được truyền qua nhiều thế hệ, hay cuối cùng nó sẽ trở thành một trong nhiều “sự thật khó tin” bị lãng quên trong biên niên sử? Chỉ có thời gian mới trả lời được.