Theo giới truyền thông Ukraine, người đầu tiên phải chịu trách nhiệm về vụ tai nạn F-16 của không quân Ukraine đã được xác định khi Tổng thống Vladimir Zelensky đã sa thải chỉ huy Lực lượng Phòng không-Không quân của Lực lượng vũ trang Ukraine Nikolai Oleshchuk.
Sắc lệnh về việc từ chức của vị Tư lệnh này đã được Tổng thống Ukraine Vladimir Zelensky ký vào tối ngày 30/8.
Đây là một sự bất ngờ bởi mới buổi chiều ngày 30/8, ông Nikolai Oleshchuk đã đe dọa truy tố bà Maryana Bezugla, phó chủ tịch Ủy ban Quốc phòng Quốc hội Ukraine (Verkhovna Rada) vì tội vu khống và phổ biến thông tin sai lệch về vụ rơi chiếc máy bay F-16 đầu tiên của không quân nước này.
Hôm 29/8, bà Bezugla đã nói rằng chiếc máy bay F-16 này đã bị chính tên lửa từ hệ thống phòng không Patriot bắn rơi do sự thiếu hiệp đồng giữa các đơn vị trong lực lượng phòng không-không quân Ukraine, khiến một trong những phi công tiêm kích giỏi nhất Ukraine là trung tá Oleksiy Mes đã người thiệt mạng.
Bezuglaya còn cáo buộc các chỉ huy Ukraine đã nói dối về các nguyên nhân thất bại và kêu gọi sa thải Nikolai Oleshchuk.
Tạp chí American Military Watch của Mỹ đã dẫn bình luận của các chuyên gia quân sự cho rằng, có 3 kịch bản về vụ tai nạn của tiêm kích F-16.
Nguyên nhân đầu tiên là máy bay bị rơi do lỗi của phi công khi điều khiển chiếc máy bay được coi là “mới” so với họ.
Cách giải thích thứ hai là F-16 bị lực lượng phòng không Ukraine bắn hạ trong một vụ bắn nhầm.
Lời giải thích thứ ba cho việc mất chiếc máy bay chiến đấu là nó đã bị phá hủy do một cuộc tấn công bằng tên lửa của Nga vào các cơ sở nơi đặt máy bay.
Tuy nhiên, tờ tạp chí Mỹ cũng khẳng định rằng, công chúng sẽ không bao giờ biết được sự thật về vụ việc, bởi Lực lượng Không quân có lịch sử lâu dài về việc che giấu hoặc cố tình đưa ra nguyên nhân sai lệch để tránh dư luận tiêu cực về tổn thất của máy bay chiến đấu.
Theo truyền thông Ukraine, đại diện Lầu Năm Góc đã tới Kiev để điều tra vụ tai nạn của chiếc máy bay chiến đấu đắt tiền.
Chính ông Oleschuk đã cố gắng báo cáo trước khi từ chức rằng, các chuyên gia Không quân Hoa Kỳ đang tham gia vào việc xác định nguyên nhân của vụ việc ngay khi biết tin chiếc F-16 rơi.
THeo bình luận của giới chuyên gia, với việc vị Tư lệnh Không quân phải từ chức, rất có thể nguyên nhân thực sự khiến chiếc F-16 bị rơi là do lỗi chủ quan từ phía không quân Ukraine chứ không phải do Nga bắn hạ.
Trong đó, giả thuyết được nhiều chuyên gia lựa chọn nhất là là chiếc máy bay F-16 này đã bị chính hệ thống phòng không Ukraine bắn hạ do sự thiếu hiệp đồng giữa lực lượng phòng không và không quân, khiến Patriot không nhận biết được mục tiêu địch-ta nên bắn nhầm.
