Bão chồng bão, nước lên trong đêm
Chúng tôi có mặt tại thôn Kim Vân trong những ngày nước vừa bắt đầu rút. Dọc con đường dẫn vào thôn, bùn đất vẫn phủ dày, mùi ẩm mốc vẫn còn ngai ngái. Những ngôi nhà trơ khung, mái tôn bị gió bẻ cong, nhiều nơi chỉ còn lại nền đất ngổn ngang.
Bà Lục Thị Tẩm, Trưởng ban Công tác Mặt trận thôn Kim Vân, cho biết, toàn thôn có 32 nhà bị thiệt hại trên 70%, 24 hộ thiệt hại rất nặng từ 50 - 70%.
"Nước lên nhanh, ngập sâu trong suốt 40 ngày, nhiều gia đình phải ở tạm nhà bạt. Chúng tôi chưa bao giờ chứng kiến cảnh nước lũ dâng nhanh và lâu rút như lần này", bà Tẩm nói.
Theo bà Tẩm, nhiều hộ bị thiệt hại nặng, gần như mất sạch tài sản, trong đó đa phần là hộ nghèo khiến cho đời sống vốn đã khó khăn, nay càng thêm kiệt quệ sau thiên tai.
Ông Nguyễn Xuân Hải, một hộ dân trong thôn, vẫn chưa hết bàng hoàng khi nhớ lại đêm bão đổ bộ.
“Tối hôm đó mưa to, đến khoảng 1h sáng thì nước lên nhanh, chỉ trong vài tiếng nước đã tràn vào nhà và lên gần tới nóc. Vợ chồng tôi phải tháo tấm lợp trên mái để thoát ra ngoài. Toàn bộ hàng hoá bán tạp hoá bị ngập, ước tính thiệt hại khoảng 100 triệu đồng", ông Hải kể lại.
Ông Hải chia sẻ thêm, người dân trong thôn chưa từng chứng kiến đợt bão, lũ nào dữ dội đến vậy. “Bão chồng bão, lũ chồng lũ, mưa nối mưa. Có chỗ ngập sâu tới hơn 5m, nhiều nhà không còn thấy nóc,” ông Hải nói.
Sau 40 ngày, khi nước rút, bà con tranh thủ về dọn dẹp nhà cửa, nhặt nhạnh lại những gì còn sót. Tuy nhiên, phần lớn đồ đạc, vật dụng đều hư hỏng. Một số điểm trong thôn đến nay nước vẫn chưa rút hết.
Nhằm giúp bà con nhanh chóng khắc phục hậu quả để ổn định cuộc sống, lực lượng Quân đội đã có mặt tại thôn Kim Vân.
Trung uý Dương Nguyễn Thái Sơn, Đại đội 1, Tiểu đoàn 1, Trung đoàn 750 (Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh Thái Nguyên) cho biết, ngay từ ngày đầu tiên, đơn vị đã phối hợp cùng chính quyền địa phương triển khai các hoạt động hỗ trợ người dân như dựng lại nhà, lợp mái tôn, dọn bùn đất. Nhiều căn nhà gỗ bị ngập lâu ngày đã mục nát, phải làm lại gần như từ đầu.
Theo Trung úy Sơn, 26 cán bộ, chiến sĩ được huy động liên tục trong suốt hơn một tuần để hỗ trợ người dân. Ngoài việc sửa chữa nhà ở, Bộ đội còn phối hợp với lực lượng Quân y phun khử khuẩn, vệ sinh môi trường, đảm bảo an toàn sau ngập lụt.
Mong sớm có khu tái định cư
Ông Đinh Duy Hướng, Bí thư Chi bộ thôn Kim Vân cho biết, thôn hiện có 114 hộ, trong đó 50 hộ nghèo, 14 hộ cận nghèo, 100% là đồng bào Tày và Dao.
“Thôn có 32 hộ bị ảnh hưởng trực tiếp, 24 hộ ngập hoàn toàn, thôn cũng đã phối hợp với chính quyền xã thống kê thiệt hại và đề xuất với tỉnh quy hoạch khu tái định cư mới để bà con ổn định lâu dài, còn phương án trước mắt là vận động các gia đình chủ động dọn dẹp, sửa chữa nhà ở tạm, trong khi chờ tỉnh phê duyệt khu tái định cư", ông Hướng chia sẻ.
Ông Mã Ngọc Quốc, Phó Chủ tịch UBND xã Văn Lang, cho hay, chính quyền đã khảo sát và đề xuất khu tái định cư rộng khoảng 12ha tại thôn Kim Vân. Khu vực này có địa hình cao ráo, giao thông thuận lợi, gần đường điện, nguồn nước ổn định. Tuy nhiên, để thực hiện được cần sự hỗ trợ từ cấp tỉnh trong công tác quy hoạch và nguồn vốn.
Không chỉ thiệt hại về nhà cửa, hơn 70ha đất nông nghiệp của thôn Kim Vân cũng bị ngập sâu, mất trắng toàn bộ diện tích lúa, ngô, hoa màu. Đây là nguồn thu nhập chính của người dân, nên sau bão, cuộc sống càng thêm khó khăn.
Ông Mã Ngọc Quốc cho biết, khoảng 90% người dân trong xã sống bằng nông nghiệp, chỉ 10% làm dịch vụ thương mại. Xã đang vận động người dân chuyển đổi cơ cấu cây trồng, hướng tới những loại cây có giá trị cao như cây dong riềng, cây ăn quả, nuôi trồng thuỷ sản. Tuy nhiên, phải đến vụ Xuân năm sau mới có thể khôi phục sản xuất.
Giữa cảnh tan hoang sau bão, hình ảnh những người lính cùng người dân dọn dẹp, dựng lại mái nhà, những phần quà từ các nhà hảo tâm là điểm sáng ấm lòng. Dẫu vậy, nỗi lo về nơi ở ổn định vẫn đè nặng lên vai nhiều người dân nơi đây.
“Chúng tôi rất biết ơn các nhà hảo tâm, Bộ đội đã giúp dựng nhà bạt, hỗ trợ lương thực, nước uống. Nhưng về lâu dài, chỉ mong có khu tái định cư mới để yên tâm làm ăn,” bà Lục Thị Tẩm nói.
Mặt trời vừa ló rạng trên đỉnh núi Kim Vân. Giữa những căn nhà tạm bợ, người dân vẫn cần mẫn lau dọn, vá mái, lợp nhà. Dù mất mát lớn, nhưng trong ánh mắt họ vẫn ánh lên niềm tin rằng sau giông bão, cuộc sống rồi sẽ hồi sinh.
“Nước rút đến đâu, bà con tranh thủ dọn đến đó. Có điện trở lại là mừng lắm rồi. Chúng tôi chỉ mong sớm có nơi ở ổn định, để còn gây dựng lại từ đầu,” ông Nguyễn Xuân Hải xúc động nói.
Bão đã qua, nhưng nỗi lo của người dân Kim Vân vẫn còn đó. Hơn bao giờ hết, họ cần sự chung tay giúp đỡ để sớm dựng lại mái nhà, khôi phục sinh kế, và trở lại với cuộc sống yên bình.
