Tại làng Ngụ Quế, xã Cẩm Vịnh, huyện Cẩm Xuyên (Hà Tĩnh) ai cũng lưu giữ kí ức đẹp về những gốc cây cừa (theo tiếng địa phương).
Những gốc cây này thường mọc bên bờ sông, thân của chúng rất dai, thường nhô hẳn ra sông, quanh năm tỏa bóng mát.
Đặc biệt, rễ cây cừa có chức năng ngăn ngừa sạt lở sông rất tốt. Dù những trận lũ lớn đến đâu, nhưng nhờ những gốc cừa chi chít rễ ăn sâu vào đất, nên vùng đất này ít khi bị sạt lở.
Tròn 90 tuổi, gắn bó với mảnh đất này hàng chục năm, những gốc cây cừa trước bờ sông Ngàn Mọ trở thành người bạn tri kỷ của cụ ông Nguyễn Trọng Tình.
Cụ Tình hiểu cây cừa đến mức chỉ cần nhìn màu da của chúng, cụ cũng có thể dự đoán tương đối cái khắc nghiệt của thời tiết (cái nắng hoặc mưa lũ) trong năm.
Nhắc đến cái nắng nóng khủng khiếp ở miền Trung với nhiệt độ hiện tại có lúc lên đến 41 độ C, cụ Tình cho biết: "Thời tiết như ri tui không thể ở trong nhà vào ban trưa cho tới giữa đêm. Cả tuần ni gần như tui sống khỏe là nhờ những gốc cừa ni".
Chỉ mất chút ít công sức, cụ Tình đã có một chốn nghỉ ngơi tuyệt vời để tránh cái nắng khủng khiếp của miền Trung.
Nằm tại căn lều mát rượi này cụ còn có thể ngắm dòng sông xanh mát, đầy gió.
Nhiều hàng xóm của cụ Tình cũng rất thích thú, thường ra "biệt thự tránh nắng" của cụ để chuyện trò, hóng mát.
