Nếu bạn đang tìm cách giảm đau nhức bàn chân, nấm móng chân, vết chai chân hoặc căng thẳng hàng ngày, bạn có thể tìm thấy nhiều loại nước ngâm chân tự làm trên mạng, sử dụng mọi thứ từ giấm, nước súc miệng cho đến baking soda, thậm chí oxy già.
Nhưng hãy cẩn thận. Hầu hết những sản phẩm như vậy đều thiếu bằng chứng khoa học và trong một số trường hợp có thể gây hại.
Bác sĩ chỉnh hình (chuyên gia về chân) Megan Grantham (Hoa Kỳ) cho biết: “Nếu bạn thường xuyên tắm và làm sạch bàn chân của mình, thì có rất ít lý do y tế để ngâm chân”.
Ngâm chân có thể có lợi
Các nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe thường không khuyên bạn nên ngâm chân, nhưng Grantham cho biết họ có thể khuyên dùng phương pháp này đối với một số tình trạng rất cụ thể.
- Móng chân mọc ngược. (Móng chân mọc ngược là móng ấn vào da của bạn, gây đỏ, sưng và đau. Theo thời gian, nó có thể dẫn đến nhiễm trùng). Bạn có thể bị móng chân mọc ngược từ một vết thương, giống như ngón chân bị vấp.
- Giày chật.
- Cắt móng chân quá ngắn.
Grantham nói: “Nếu móng chân mọc ngược, tôi khuyên bạn nên ngâm chân hai lần một ngày. “Giữa các lần ngâm, hãy bôi thuốc mỡ kháng sinh và băng vùng tổn thương lại.”
Lưu ý, không nên làm theo những gợi ý trên mạng xã hội. Thay vào đó, bạn chỉ nên làm theo chỉ dẫn của bác sĩ để đảm bảo an toàn. Dưới đây là chỉ dẫn của Grantham:
- Đổ đầy nước ấm vào thùng sạch, khoảng giữa nhiệt độ phòng và nhiệt độ cơ thể.
- Thêm muối hoặc xà phòng nhẹ như sữa tắm.
- Ngâm chân trong 5 đến 7 phút, ngọ nguậy ngón chân để nước lưu thông.
- Dùng khăn sạch để lau khô chân thật kỹ, đặc biệt là giữa các ngón chân.
Nếu bạn không thấy cải thiện trong vòng ba đến năm ngày, hãy liên hệ với nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe của bạn để tìm ra các bước tiếp theo.
Ngâm chân có thể giúp giảm viêm do chấn thương mô mềm, như bong gân mắt cá chân.
Grantham cho biết: “Ngâm chân tương phản nóng và lạnh có thể đẩy nhanh quá trình chữa lành. Nhiệt độ thay đổi khiến các mạch máu của bạn mở ra và đóng lại, làm tăng lưu lượng máu đến khu vực đó.”
Tuy nhiên, tốt nhất bạn nên xác nhận với nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe trước khi áp dụng phương pháp này. Nếu bạn bị một chấn thương khác, chẳng hạn như rách hoặc gãy xương, ngâm chân sẽ không giúp ích gì.
Những người không nên ngâm chân nước ấm
 |
Grantham nói rằng việc ngâm chân nghe có vẻ vô hại nhưng chúng có thể nguy hiểm với những người này:
Nhiễm nấm
Nấm phát triển mạnh trong môi trường ấm áp, ẩm ướt và tối. Grantham cảnh báo: “Ngâm chân thường xuyên có thể làm tăng độ ẩm, dẫn đến nhiễm nấm như nấm chân của vận động viên”.
Điều này trở nên đặc biệt nguy hiểm nếu bạn mắc bệnh động mạch ngoại biên (PAD), bệnh này có thể ảnh hưởng đến khả năng chữa lành các bệnh nhiễm nấm, bao gồm cả những bệnh do ngâm chân.
Liên quan đến bệnh tiểu đường
Nếu bạn bị tiểu đường, bạn có thể dễ bị nhiễm nấm hơn khi ngâm chân. Tổn thương thần kinh (bệnh thần kinh) và lưu lượng máu kém do bệnh tiểu đường cũng có thể làm chậm quá trình chữa lành, làm giảm khả năng cảm thấy nóng và đau.
Độ nhạy cảm của da
Việc thêm các sản phẩm gia dụng thông thường như giấm, dầu gội trị gàu hoặc nước súc miệng vào bồn ngâm chân có vẻ không phải là vấn đề lớn đối với người khỏe mạnh, nhưng đôi khi nó cũng có ảnh hưởng xấu đến một số người.
Grantham nói: “Nhiều sản phẩm trong số đó có chứa các hóa chất khắc nghiệt có thể gây kích ứng da. Hơn nữa, không có bằng chứng nào cho thấy chúng thực sự có tác dụng.”
Ngâm chân cũng có thể dẫn đến các vấn đề về da khác, bao gồm:
- Gây bỏng do nước nóng.
- Làm khô da.
- Làm cho vết loét nhỏ trở nên tồi tệ hơn.
Các lựa chọn thay thế ngâm chân
Trước khi quyết định ngâm chân thường xuyên, Grantham gợi ý bạn nên thử các phương pháp điều trị thay thế cho những bệnh về chân thông thường sau:
Nấm móng
Nấm móng khiến móng chân của bạn trở nên dày và có màu vàng. Các phương pháp điều trị chính cho nấm móng là dùng thuốc uống và kem bôi lên móng. Cả hai chiến lược đều có thể có hiệu quả nhưng phải mất vài tháng.
Grantham nhận ra: “Bạn sẽ rất dễ mất kiên nhẫn và tìm đến một chiến lược thay thế như ngâm chân, nhưng bạn cần lưu ý, nấm rất thích môi trường tối và ẩm ướt, vì vậy việc ngâm móng và để móng hấp thụ độ ẩm sẽ không hữu ích”.
Vết chai chân
Độ ẩm giúp làm mềm gót chân và vết chai bị nứt, giúp loại bỏ chúng dễ dàng hơn bằng đá sần hoặc dụng cụ cạo bàn chân, nhưng việc ngâm nước là không cần thiết. Grantham gợi ý: “Bạn có thể làm điều đó sau khi tắm xong.”
Một cách khác là sử dụng kem dưỡng da có chứa urê. Một số loại kem dưỡng chỉ cung cấp độ ẩm trên bề mặt da của bạn, nhưng các loại kem có urê mang lại độ ẩm cho các lớp da sâu hơn. Grantham khuyên bạn nên tìm sản phẩm có ít nhất 20% urê.
Đau chân
Sau một ngày dài đi bộ, bạn có thể có nhu cầu ngâm chân để thư giãn. Nhưng thực tế bạn còn nhiều cách tốt hơn.
Grantham giải thích: “Nhiệt độ có tác dụng chữa bệnh, không nhất thiết là nước. Một miếng đệm sưởi ấm cũng có thể giúp bạn cảm thấy thư giãn và êm dịu.”
Các biện pháp khắc phục khác để trị đau chân bao gồm:
- Nâng cao bàn chân của bạn trong 10 phút để giảm sưng.
- Lăn chân trên quả bóng tennis hoặc con lăn xốp để xoa bóp các mô mềm.
- Xoa bàn chân bằng kem có chứa magie để giảm đau cơ.
