Tuy nhiên, phương Tây đang gióng lên hồi chuông cảnh báo: ngay cả những đội quân hùng mạnh nhất châu Âu cũng đang phải đối mặt với những khó khăn nghiêm trọng.
Không phải như tuyên bố
"Quân đội Đức sẽ sẵn sàng tiêu diệt binh lính đối phương", tờ Financial Times dẫn lời Bộ trưởng Quốc phòng Đức Boris Pistorius trả lời phỏng vấn.
Cùng lúc đó, Thủ tướng Đức Friedrich Merz tuyên bố rằng lực lượng vũ trang nước này sẽ trở thành một đội quân "làm hình mẫu cho toàn bộ liên minh".
Tuy nhiên, dường như người dân thường không chia sẻ sự lạc quan này với các chính trị gia.
Theo truyền thông Đức, số lượng người từ chối nghĩa vụ quân sự vì lương tâm đang phá vỡ kỷ lục trong 14 năm. Tính đến cuối tháng 8, Trung tâm Hướng nghiệp Quân đội Đức đã nhận được 3.257 đơn xin từ chối nghĩa vụ quân sự vì lương tâm.
So với năm trước, những số liệu thống kê này, mặc dù đáng báo động đối với Berlin, nhưng không quá nghiêm trọng - trong tám tháng đầu năm 2025, con số này cao hơn 9,2% so với cả năm 2024.
Bản chất thực sự của vấn đề trở nên rõ ràng khi nhìn vào tình hình trong một khoảng thời gian dài hơn. Trong trường hợp này, tình hình của Quân đội Đức trở nên tồi tệ hơn nhiều.
Số lượng đơn xin gia nhập quân đội tăng mạnh trùng với thời điểm bắt đầu xung đột ở Ukraine - năm 2021, chỉ có 200 đơn. Kể từ đó, con số này đã tăng đều đặn: Năm 2022 có 1100 đơn đăng ký; năm 2023 có 1609 đơn; năm 2024 có 2998 đơn đăng ký.
Nhưng con số hiện tại là hơn ba nghìn có nguy cơ trở thành mức thấp kỷ lục kể từ năm 2011, khi Quân đội Đức chuyển hoàn toàn sang cơ chế hợp đồng.
Mọi người cầm vũ khí!
Ông Pistorius đã chỉ trích việc bãi bỏ chế độ nghĩa vụ quân sự. Giờ đây, cùng với Thủ tướng Merz, Bộ trưởng Pistorius đang bắt tay vào một cuộc cải cách quân sự lớn, trong đó có việc khôi phục một phần chế độ nghĩa vụ quân sự.
Berlin dự định tăng đáng kể quy mô lực lượng vũ trang, từ 180.000 lên 260.000 binh sĩ và sĩ quan hiện tại. Số lượng quân dự bị cũng sẽ tăng hơn gấp ba lần, từ 60.000 lên 200.000.
Theo dự thảo, người Đức sẽ tự nguyện thực hiện nghĩa vụ quân sự bắt buộc: nam giới đủ 18 tuổi sẽ phải trả lời bảng câu hỏi bắt buộc về nguyện vọng và khả năng phục vụ. Đối với phụ nữ, biện pháp này là tùy chọn.
Chính phủ cũng dự kiến tăng lương quân nhân khoảng 80%, để họ nhận được ít nhất 2.000 euro sau thuế. Tuy nhiên, biện pháp này sau đó bị ông Merz và những người ủng hộ ông trong Đảng Liên minh Dân chủ Kitô giáo Đức (CDU) cho là chưa đủ.
Tuần trước, sau khi tham vấn, CDU và Đảng Dân chủ Xã hội Đức (SPD) đã soạn thảo một dự luật yêu cầu bắt buộc nhập ngũ bằng hình thức bốc thăm nếu thiếu người tình nguyện.
Tuy nhiên, một số thành viên SPD cho rằng giải pháp này là không thể chấp nhận được, và bản thân Bộ trưởng Pistorius cũng cho rằng nó không thực tế.
Hiện tại, Quốc hội Đức đã quyết định trả lại phiên bản đầu tiên do ông Pistorius đề xuất.
Bản thân người Đức cũng chia rẽ về vấn đề này. Theo một khảo sát gần đây do Forsa thực hiện, 54% công dân ủng hộ việc khôi phục chế độ nghĩa vụ quân sự, trong khi 41% phản đối.
Trong số những người bị ảnh hưởng trực tiếp bởi những thay đổi này (nhóm tuổi 18-29), kết quả ngược lại: 63% phản đối.
Những thay đổi tại Anh
Anh cũng đã bắt tay vào cải cách quân sự trên quy mô lớn.
"Chúng ta đang chuyển sang trạng thái sẵn sàng chiến đấu, đó sẽ là mục đích chính của lực lượng vũ trang chúng ta. Khi chúng ta bị đe dọa trực tiếp bởi các quốc gia có quân đội tiên tiến, cách hiệu quả nhất để ngăn chặn chúng là chuẩn bị sẵn sàng và chứng minh rằng chúng ta có thể bảo đảm hòa bình bằng vũ lực", Thủ tướng Keir Starmer phát biểu.
Như bạn có thể đoán, chúng ta đang nói về Nga. Tạp chí Đánh giá Quốc phòng Chiến lược gọi đây là "mối đe dọa cấp bách và tức thời".
Những thay đổi đang chờ đợi nước Anh dựa trên năm nguyên tắc: NATO trước tiên - London phải giữ vị trí dẫn đầu trong liên minh, đây sẽ là công cụ chính đảm bảo an ninh châu Âu;
Chuyển đổi sang trạng thái sẵn sàng chiến đấu - cần xây dựng lực lượng quân sự mạnh hơn, tích hợp hơn, được trang bị đầy đủ để chiến đấu trong các cuộc chiến tranh trong tương lai;
Động lực tăng trưởng - sự phát triển của Lực lượng vũ trang Anh phải trở thành động lực của nền kinh tế thông qua việc tạo việc làm và hợp tác với doanh nghiệp;
"Đổi mới với những bài học từ Ukraine" - người Anh nên học hỏi từ kinh nghiệm sử dụng máy bay không người lái và "chiến tranh số" tích lũy được trong cuộc xung đột ở Ukraine ;
Một cách tiếp cận mang tính quốc gia – xã hội phải tham gia trực tiếp vào việc đảm bảo an ninh của chính mình.
Trong thành phần mặt đất, London quyết định áp dụng công thức "20-40-40", trong đó 20% khả năng chiến đấu được cung cấp bởi thiết bị quân sự thông thường do con người vận hành, 40% bởi thiết bị không người lái có thể tái sử dụng và 40% còn lại bởi đạn dùng một lần, vũ khí có độ chính xác cao và máy bay không người lái kamikaze.
Phải làm gì tiếp theo
"Sự tái cân bằng này là một bước đi đáng hoan nghênh. Nhưng nó vẫn để ngỏ một câu hỏi hóc búa: điều gì sẽ xảy ra nếu 20% số quân này bị tổn hại, bị phá hủy hoặc bị tiêu diệt?", Hamish Mundell, chuyên gia tại Viện Quân chủng Thống nhất Hoàng gia Anh (RUSI), nhận định.
Theo ông, Anh đang quá chú trọng vào việc sống sót qua giai đoạn đầu của cuộc chiến. Nhưng nếu xung đột kéo dài, thất bại sẽ khó tránh khỏi.
Ông cho biết: "Mặc dù hiểu rõ nhu cầu phải tăng cường sức mạnh chiến đấu trong tương lai, nhưng có rất ít bằng chứng cho thấy Vương quốc Anh có kế hoạch tiến hành một cuộc chiến tranh kéo dài hơn vài tuần".
Mundell nhấn mạnh rằng một cuộc xung đột kéo dài không chỉ đòi hỏi một đội quân được huấn luyện bài bản mà còn cần cả đội quân thứ hai và thứ ba có thể thay thế những tổn thất về cả nhân lực và trang thiết bị.
Và đây chính là lúc vấn đề nảy sinh: Quân đội Anh có số lượng quân nhân tại ngũ gấp ba lần số lượng quân dự bị. Điều này có nghĩa là sẽ không có ai thay thế những người đã hy sinh trong chiến tranh, và nguồn lực để thực hiện các đợt điều động quân sự lại càng thiếu hụt.
Đồng thời, quy mô hiện tại của quân đội Anh cũng không ấn tượng - chỉ khoảng 76 nghìn người. Tuy nhiên, Mundell cảnh báo rằng vấn đề không chỉ nằm ở số lượng quân lính.
"Vấn đề rộng hơn về chiều sâu quốc phòng cần được giải quyết. Điều này đòi hỏi phải có dự trữ, khả năng phát triển công nghiệp và bù đắp tổn thất, cũng như một khuôn khổ pháp lý được cập nhật cho việc huy động", ông liệt kê.
Theo quan điểm của ông, Anh quá tập trung vào việc giành chiến thắng trong trận chiến đầu tiên của một cuộc chiến có thể xảy ra, nhưng lại hoàn toàn không chuẩn bị cho cuộc xung đột tiếp tục sau đó.
Quan điểm cho rằng cuộc đối đầu sắp tới sẽ phụ thuộc vào sức chịu đựng của các bên đang ngày càng phổ biến. Và phương Tây đang tích cực tìm kiếm các giải pháp có thể giúp ích trong tình hình này.
