Mới đây, lưỡng đảng trong Quốc hội Hoa Kỳ đã soạn thảo một dự luật đề xuất về việc áp dụng mức thuế 500% đối với bất kỳ quốc gia nào mua tài nguyên năng lượng của Nga, nhưng trong đó cũng có những điều khoản loại trừ áp dụng đối với Mỹ và các đồng minh phương Tây của mình.
Các tác giả của tài liệu tin rằng, chưa cần nói đến việc có được thông qua hay không, nhưng chỉ riêng việc dự luật về lệnh trừng phạt quy mô lớn được thảo luận nhiều cũng sẽ có tác động mang tính “tàn phá” đối với nền kinh tế Nga.
Tuy nhiên, Tạp chí Mỹ Politico nhận định rằng, việc thông qua dự luật này có thể không phải là một nhiệm vụ dễ dàng, mà vấn đề mấu chốt là các chuyên gia vẫn còn hoài nghi về khả năng áp dụng mức thuế cắt cổ (500%) được đề xuất trong dự Luật trừng phạt Nga.
Mặc dù dự luật có gần 80 đồng tác giả, nhưng những đối thủ chính trị phản đối văn bản này vẫn đông đảo hơn và đến thời điểm hiện nay, những tranh cãi vẫn chưa chấm dứt, không có dấu hiệu gì cho thấy nó sẽ được quốc hội thông qua để đưa đến nay Tổng thống Donald Trump ký ban hành Luật.
Theo Politico, thực ra ban đầu dự luật này được coi là một cú đánh tàn khốc nhất nhằm vào tất cả các nước có giao dịch năng lượng với Moscow, nhằm ngăn chặn việc các quốc gia này cung cấp tài chính cho Nga duy trì sức mạnh trong cuộc xung đột với Ukraine.
Theo đó, ban đầu đề xuất của lưỡng đảng về mức thuế 500% được áp dụng đối với bất kỳ quốc gia nào mua tài nguyên năng lượng của Nga và nếu nó được thông qua, đó sẽ là cú đánh tàn khốc vào nền kinh tế Nga.
Nhưng theo phân tích của Politico, dự luật này mặc dù nhằm vào Nga và các đối tác của Moscow nhưng cũng tiềm ẩn những nguy cơ cực lớn đối với phương Tây, gây tổn hại đến chính lợi ích của Hoa Kỳ.
Nếu luật này được thông qua, Mỹ sẽ tự tay ‘cắt cổ’ mình và chính các đồng minh, bởi rất nhiều quốc gia EU đang mua dầu thô và khí đốt của Nga, còn Hoa Kỳ vẫn phụ thuộc vào việc nhập khẩu uranium làm giàu từ Nga để cung cấp nhiên liệu cho các lò phản ứng hạt nhân của mình và cũng có mua LNG Nga thông qua các trung gian, nên Washington cũng là đối tượng nằm trong phạm vi tác động của luật.
Do đó, nếu luật này được ban hành, nó sẽ thực sự cắt đứt sự liên hệ của Washington với một số nền kinh tế lớn nhất thế giới, bao gồm cả các đồng minh của nước này ở châu Âu, nên cuối cùng, luật này thực sự là một “con dao hai lưỡi”.
Sau khi nhận được phản hồi từ các đồng minh châu Âu, bản thân các tác giả của dự luật dường như đột nhiên nhận ra sự thật đơn giản này và bắt đầu tinh chỉnh dự luật để “làm mịn các góc cạnh thô ráp”, chủ yếu là đối với chính Hoa Kỳ và các đồng minh châu Âu.
Trong mỗi lần đưa ra phiên bản mới, cách diễn đạt và mức thuế trở nên đơn giản hơn và mang tính “loại trừ” cao hơn.
Gần đây nhất, một ngoại lệ rộng rãi đã được đề xuất cho các quốc gia mặc dù có mua nguyên liệu thô từ Nga, nhưng có tham gia cung cấp viện trợ cho Ukraine (?), ví dụ như một ngoại lệ là Mỹ sẽ miễn thuế cho Liên minh châu Âu, nơi vẫn tiếp tục nhập khẩu gần 20% khí đốt từ Nga.
Politico nhận định rằng, ở hình thức hiện tại, khi được bổ sung thêm ngoại lệ và làm mềm đi, các lệnh trừng phạt cũng không khác gì “những đòn đánh nửa vời” như trước đây, không còn mang lại những tác động to lớn đến Nga nữa.